سایه کم‌توجهی بر سر انرژی‌های تجدیدپذیر!
در برنامه ششم توسعه قرار شده است سالیانه هزار مگاوات انرژی نو در کشور تولید شود که تاکنون به گفته سیدمحمد صادق‌زاده، رئیس سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر تاکنون ۷۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر احداث شده است که نشان از شتاب گرفتن ساخت نیروگاه‌ها در دولت یازدهم و دوازدهم دارد.
اما در این میان نوسانات نرخ ارز سرعت ساخت نیروگاه‌های تجدیدپذیر را با کندی مواجه کرده است و بسیاری از فعالان بخش خصوصی از عدم تعدیل سازی قیمت گلایه دارند، موضوعی که می‌تواند رسیدن به ۵ هزار مگاوات تولید انرژی نو را در هاله‌ای از ابهام قرار دهد.
بازگشت سرمایه در حوزه انرژی‌های نو ۹ سال به طول می‌انجامد
آرش نجفی، رئیس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی، با اشاره به عدم شتاب توسعه انرژی‌های نو در کشور اظهار کرد: نیاز به سرمایه گذاری کلان و نرخ بازگشت سرمایه ۲ عامل اصلی در عدم استقبال بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در این حوزه است.
رئیس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی با اشاره به نوسانات نرخ ارز در کشور بیان کرد: قیمت خرید تضمینی برق از نیروگاه‌های تجدیدپذیر مطابق با نوسانات ارزی افزایش نداشته است و با لحاظ این شرایط بازگشت سرمایه ۹ سال به طول می‌انجامد که صرفه اقتصادی آن را از بین می‌برد.
وی افزود: حضور سرمایه‌گذار خارجی در این حوزه در چارچوب پروتکل‌های خاصی مانند کوپن کربن و استفاده از صفحات خورشیدی از رده خارج اروپا صورت گرفته است که به طور میانگین نسبت به نسل‌های جدید ۵۰ درصد کاهش راندمان دارند.
به گفته وی؛ به دلیل عدم صرفه اقتصادی بخش خصوصی چندان راغب به حضور در این بخش نیست و رفتار بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در بخش‌های پرسود نشان از آمادگی این بخش برای سرمایه گذاری در صورت شرایط مناسب است.
نجفی ادامه داد: سرمایه‌گذاری در حوزه نیروگاه‌های پراکنده حرارتی، سود مناسبی داشت و بخش خصوصی را برای سرمایه گذاری در آن ترغیب کرد، اما به دلیل برخی از تصمیمات کلان و از دست رفته صرفه اقتصادی آن، بخش خصوصی برای سرمایه گذاری با تردید مواجه شد، اینجاست که صرفه اقتصادی نقش خود را در تصمیم گیری بخش خصوصی نشان می‌دهد.
رئیس انجمن بهینه سازی مصرف انرژی تصریح کرد: توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر تنها محدود به داشتن نور مناسب و باد نیست و نیاز است شرایط خرید و قوانین حمایتی در جهت تسهیل سرمایه گذاری در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر فراهم شود.
وی ادامه داد: صندوق توسعه ملی به دلیل نوسانات ارزی نمی‌تواند نقش مهمی را در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر ایفا کند، به طور مثال وقتی بخش خصوصی منابع ارژی را با قیمت ۴ هزار تومان از صندوق توسعه ملی دریافت می‌کند، نمی‌تواند با افزایش چندین برابری دلار بدهی خود را به این صندوق پرداخت کند.
نجفی تصریح کرد: اقدامات در این حوزه می‌تواند به ۲ بخش بلند مدت و کوتاه مدت تقسیم شود، در میان مدت می‌توان با اصلاح تعرفه‌ها، واردات سریع کنتور‌های هوشمند و اصلاح تعرفه‌ها زمینه مشارکت بخش خصوصی را فراهم کرد و در طرح‌های بلند مدت نیازمند کارشناسی دقیق در ساخت پنل‌های خورشیدی و بادی هستیم و تسهیلات با شیوه بهتری برای جذب سرمایه گذاری صورت گیرد.
نوسانات نرخ ارز صندوق توسعه ملی را از کارایی انداخته است
پرویز غیاث الدین، دبیر سندیکای صنعت برق با اشاره به تحریم‌های بین المللی در کاهش سرمایه‌گذاری در ساخت نیروگاه انرژی نو کشور اظهار کرد: بسیاری از شرکت‌های خارجی به دلیل تحریم‌های بین المللی مجبور به ترک فعالیت خود در نیروگاه‌های تجدیدپذیر شدند که این موضوع در نهایت به کند شدن آهنگ پیشرفت در این حوزه شده است.
دبیر سندیکای صنعت برق با اشاره به نقش صندوق توسعه ملی در افزایش سرمایه گذاری تصریح کرد: صندوق توسعه ملی به دلیل نوسانات نرخ ارز کارایی خود را از دست داده است و بسیاری از فعالان بخش خصوصی به دلیل افزایش قیمت ارز در پرداخت مطالبات این صندوق با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده‌اند.
وی ادامه داد: دولت به دلیل محدودیت در منابع مالی توان سرمایه گذاری در این بخش را ندارد ولازم است با ایجاد تسهیلاتی از قبیل وام با درصد کم و افزایش نرخ خرید تضمینی شرایط را برای افزایش حضور بخش خصوصی در این حوزه فراهم کند.
غیاث الدین با اشاره به سود بالای بانکی در کشور اظهار کرد: وقتی بخش خصوصی برای تأمین منابع مالی به بانک‌ها مراجع می‌کند با رقم سود بالایی مواجه می‌شود که سرمایه‌گذار را برای فعالیت در این بخش منصرف می‌کند، وقتی سد فعالیت در این حوزه پایین است چگونه می‌تواند وام‌هایی با درصد بالا را بازپرداخت کند؟
قیمت انرژی در کشور پایین است
رضا احمدی، کارشناس حوزه انرژی، با اشاره به وضعیت انرژی‌های نو در کشور اظهار کرد: قیمت تجهیزات نیروگاه‌های انرژی نو به دلیل افزایش نرخ ارز گران شده است و از سوی دیگر قیمت انرژی در کشور پایین است که مجموع این ۲ عامل به کاهش سرمایه گذاری در این حوزه منجر شده است.
این کارشناس انرژی تصریح کرد: تنوع آب و هوایی ظرفیت مناسبی را برای تأمین انرژی‌های نو در کشور ایجاد کرده است و می‌توان با سرمایه‌گذاری در این حوزه تمام برق مورد نیاز کشور را تأمین و حتی به کشورهای همسایه صادرات داشته باشیم.
وی افزود: به دلیل اتکا به سوخت‌های فسیلی انرژی‌های تجدیدپذیر سهم کمی در تولید برق کشور دارند، در حالی که به گفته بسیاری از کارشناسان با پایان یافتن سوخت‌های فسیلی باید به سمت انرژی‌های نو حرکت کنیم، بنابراین نیاز است زیرساخت‌های آن را برای مواجه با این شرایط فراهم کرد.
احمدی تصریح کرد: با وجود ظرفیت مناسب ایران در بخش خورشیدی، هزینه تولید انرژی بادی به مراتب کمتر از خورشیدی است و باید در این بخش فعالیت خود را گسترش دهیم.
این کارشناس حوزه انرژی در پایان گفت: کشور به فناوری ساخت صفحات خورشیدی تولید برق دست یافته است و این خودکفایی می‌تواند ما را نسبت به تحریم‌ها بیمه و شکوفایی این صنعت را به همراه داشته باشد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
