نفت چگونه می‌تواند به کاهش اعتیاد در افغانستان کمک کند

به گزارش نبض نفتدر میان کشورهای دنیا افغانستان از سرزمین نسبتاً غنی از منابع زیر زمینی است. در نقاط چون شبرغان و سرپل و... منابع نفتی غنی برآورد شده است. کوه‌های استان بامیان و لوگر آهن و مس را در وجودش پنهان کرده است و همین‌گونه لعل در بدخشان.

اما بسیاری از کارشنان و آگاهان حوزه انرژی و نفت در این کشور، دولت را به‌بی‌توجهی و نداشتن استراتژی در راستای استفاده از نفت متهم می‌کنند. آگاهان به این باور اند که بیش‌ترین توجه حکومت وحدت ملی مسائل نظامی و امنیتی است، در حالی‌که از برنامه‌های دوامدار جهت استخراج منابع پنهان این کشور کم‌تر خبر به‌گوش می‌رسد.
به‌گفته‌ی تحلیل‌گران افغانستانی، نبود استراتژی‌های اقتصادی خصوصاً در بخش استخراج، تصفیه و پالایش منابع نفتی در این کشور باعث شده است که گراف بی‌کاری هم‌چنان سیر سعودی داشته باشد و روند روزافزون آغوشته‌گی به مواد مخدر به‌خصوص هیروئین، تریاک و چرس (حشیش) جدی‌تر شود.
به‌همین دلیل، این کشور همین‌اکنون دست‌کم 3 میلیون معتاد به مواد مخدر دارد که آگاهان اجتماعی یکی از عوامل بزرگ آن را، بی‌کاری و بی‌برنامه‌گی و نداشتن پلان برای زندگی در میان جامعه‌ی افغانی می‌دانند.
بسیاری از اساتید دانشگاه‌های افغانستان، با نگاه علت-معلوی به این مسئله نگاه می‌کنند و به این عقیده اند که در پهلوی تعیین چارچوب برای ایجاد اشتغال در افغانستان، باید روی منابع دست‌نخورده‌ و غنی این کشور توجه راهبردی صورت گیرد. به عبارت دیگر، کارشناسان افغانستانی، توجه روی استخراج، پالایش، توزیع و استفاده‌ی درست از منابع نفتی این کشور را عاملی برای رشد اقتصادی و کاهش اعتیاد به مواد مخدر می‌دانند.
بعضی آگاهان حوزه نفتی و اجتماعی در افغانستان، آمار اعتیاد به مواد مخدر را بلند می‌دانند و به این عقیده اند که دولت باید طی ‌یک‌سالی که از عمرش باقی‌مانده است، پلان ده‌ساله‌ای برای شناسایی، استخراج و پالایش منابع نفتی داشته باشند تا از این طریق زمینه‌ی کار برای شهروندان افغانستان به‌صورت داوامدار فراهم گردد و چرخه‌ی اقتصادی زندگی آنان به حرکت درآورده شود.
با این وصف، درصورت که آمار اعتیاد به مواد مخدر در افغانستان کم‌تر شود، آمار نگرانی‌های امنیتی، جانی و حیاتی برای مردم، کشورهای هم‌سایه‌ و منطقه نیز به‌نحوی کاهش می‌یابد، چرا که بخشی از افراد که در ناامنی‌های داخلی افغانستان نقش دارند و آرامش جهانی را برهم می‌زنند، کسانی هستند که از لحاظ معیشت ضعیف اند، کم‌ترین درآمد را دارند و زمینه‌ی حضور آنان در صف مخالفان مسلح افغانستان نیز بیش‌تر است و آن‌ها می‌توانند زوتر دست به انتحار و انفجار بزنند.
اما نکته‌ی مهم دیگر، استفاه از تجربه‌های علمی و دانش نفتی دیگران جهت استخراج حرفه‌ای آن طی مدت مشخص است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که دولت افغانستان باید روابطه حسنه‌ای با کشورهای همسایه و منطقه و جهان در این راستا روابط حسنه‌ای را برقرار کند. جدا از مسائل سیاسی، توجه روی موضوعات علمی-اقتصادی می‌تواند به نفع دولت کابل تمام شود.
بنابراین چنین نتیجه گرفته می‌شود که اگر حکومت افغانستان اراده‌ی قوی جهت کاهش آمار عتیاد به مواد مخدر دارد، باید پلان راهبردی مشخصی جهت استخراج و پالایش نفت را ایجاد و تطبیق کند و از طرفی هم، با استفاده از ظرفیت‌های علمی کشورهای همجوار و منطقه، این روند را به‌صورت معیاری و بدون کم‌ترین ضایعات مالی و زمانی آغاز نماید.

موحد فرزان- کابل