تولید بار اول و بومیسازی ماده بیولوژیکی امحاکننده لکههای نفتی دریایی در کشور
به گزارش نبض نفت به نقل از روابط عمومی شرکت نفت فلات قاره ایران، دکتر علیرضا مهدیزاده و هیات همراه در این بازدید از نزدیک با اقدامات و فرآیندهای انجام شده در پروژه بومیسازی دانش فنی و تولید ماده بیولوژیکی امحاکننده لکههای نفتی دریایی (Biological Oil Spill Degrader) آشنا شدند.
این بازدید در راستای عمل به مسئولیتهای اجتماعی شرکت نفت فلات قاره ایران در صیانت از محیط زیست دریایی خلیجفارس و حمایت از مجموعههای دانشبنیان ایرانی، انجام شد و امکانات آزمایشگاهی، زیرساختها و فرآیندهای پایلوت تولیدی، همچنین نتایج پژوهشهای صورت پذیرفته و محصولات تولید شده در این مجموعه مربوط به پروژه بومیسازی دانش فنی و تولید ماده بیولوژیکی امحاکننده لکههای نفتی دریایی مورد بررسی قرار گرفت.
در این بازدید دکتر ابوالحسنیسورکی از پژوهشگران مجموعه جهاد دانشگاهی ضمن قدردانی از مجموعه شرکت نفت فلات قاره ایران در خصوص حمایتهای صورت گرفته، گزارشی از اقدامات انجام شده در هر حیطه را تشریح کرد.
این گروه در ادامه از فرآیندهای آزمایشگاهی در حیطههای سنجش میزان کارایی و اثربخشی محصول در پراکندهسازی لکههای نفتی و تجزیه بیولوژیکی و آزمون سنجش میزان سمیت محصول، همچنین پایلوت BIO OSD بازدید کردند.
تولید بار اول ماده بیولوژیکی امحاکننده لکههای نفتی دریایی
آلودگیهای نفتی در میادین شرکت نفت فلات قاره ایران بیشتر ناشی از حوادثی همانند، سوراخشدگی خطوط لوله دریایی به علت خوردگی و حوادث، مواردی ناشی از تخلیه پسابهای نفتی به دریا، حوادثی مرتبط با عملیات حفاری و بهرهبرداری و ... ایجاد میشوند. با عنایت به چالشها و مشکلات مقابله فیزیکی با آلودگیهای نفتی از نقطه نظر راهبری بهینه ادوات و تجهیزات و نیازمندی به سرمایهگذاری بالا در زیرساختهای مربوطه (تامین و استفاده از شناورهای تخصصی OSRV، بوم و اسکیمر و ...) بهویژه در شرایط نامناسب دریا، همچنین کمبودهای موجود از نظر تیمهای واکنش آموزشدیده، استفاده از مواد امحاکننده لکههای نفتی در صورتی که زیستسازگار باشند بهعنوان روش عملیاتی مناسبی پیشنهاد و ارزیابی میگردد. در این راستا وقتی از موادی با پایه بیولوژیکی زیستسازگار استفاده شود اثرات سوء اکوسیستمی در دریا حداقل خواهد بود. زمانی كه نفت به دریا راه مییابد، محیط زیست دریایی را به شدت تحت تاثیر قرار میدهد. نفت ریزش یافته به محیط دریا میتواند تاثیر بسیار سوئی بر زندگی آبزیان و موجوداتی كه به هر نحوی با محیط دریایی در تماس هستند بگذارد. این اثرات علاوه بر سمیت تركیبات نفتی، شامل تخریب زیستگاههای آنها نیز میشود.
BIO OSD محصولی است بیولوژیک و زیستسازگار که از بیوسورفکتانتهای میکروبی و آنزیمهای باکتریهای طبیعی بومی ایران تولید شده است و با طی چندین مرحله بهینهسازی مستمر و انطباق با انواع نفتهای سبک و سنگین مناطق عملیاتی شرکت نفت فلات قاره ایران، این قابلیت را پیدا کرده است تا با بیشترین راندمان و اثربخشی لکههای نفتی ناشی از نفتریزیهای میادین این شرکت و سایر شرکتهای فعال در این حیطه را در محیطهای دریایی و سواحل به بهترین نحو پراکنده و امحاء زیستی نماید. این محصول علاوه بر جلوگیری از تاثیر لکههای نفتی بر سواحل، روند تجزیه بیولوژیکی ترکیبات نفتی را در دریا تسریع میکند.
طراحی و توسعه و بهبود مستمر این محصول از 2 سال پیش با اعلام نیاز واحد بهداشت، ایمنی و محیط زیست (امور HSE) و با توجه به نیاز بسیار بالای شرکت نفت فلات قاره در این خصوص و در راستای کاهش هزینههای بسیار گزاف تامین محصولات مشابه خارجی که با هزینه زیاد و تاخیر فراوان به علت شرایط ظالمانه تحریمی انجام میشد، در دستور کار اداره پژوهش و فناوری قرار گرفته است. در این زمینه پس از جلسات متعدد فنی، علمی و پژوهشی با دانشگاهها، موسسات علمی و شرکتهای دانشبنیان ایرانی، مجموعه جهاد دانشگاهی و شرکت دانشبنیان وابسته به آن به عنوان متولی این امر انتخاب شد.
از مهمترین فعالیتهای انجام شده در این زمینه میتوان به انجام آزمون سنجش میزان کارایی محصول در پراکندهسازی لکههای نفتی بر اساس استاندارد آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا، انجام آزمون سنجش میزان کارایی محصول در تجزیه بیولوژیکی (زیستپالایی) هیدروکربنهای نفتی در محیط آب دریا، انجام آزمون سنجش میزان سمیت محصول بر روی گونههای بومی خلیجفارس و دریای عمان و ... اشاره کرد.
همچنین بررسی صحت آزمونهای مربوطه توسط آزمایشگاههای مجموعه جهاد دانشگاهی، بررسی مجدد صحت آزمونهای مربوطه توسط آزمایشگاههای مورد تایید سازمان حفاظت محیط زیست ایران و تست موفق میدانی اثربخشی محصول BIO OSD در منطقه عملیاتی خارگ در مانوری که به همین منظور طراحی و اجرا شد با حضور مسئولین و کارشناسان واحدهای مربوطه از ستاد و منطقه خارگ انجام شده است.
این محصول دانشبنیان ایرانی دارای مزیتها و کارکردهای چندگانهای به صورت همزمان است که از جمله آنها میتوان به کاهش نیازمندی به محصولات خارجی، صرفهجویی ارزی قابل توجه برای کشور، راندمان قابل قبول در احجام متناسب مصرفی در مقایسه با محصولات خارجی، سهولت تامین و استفاده و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد.