اصرار کمیسیون اروپا بر کاهش انتشار کربن با وجود مخالفت‌ها
نبض نفت - مخالفت‌های فزاینده در سطح اروپا با مقررات و سیاست‌های سخت‌گیرانه اقلیمی کارساز نشد و کمیسیون اروپا در بیانیه‌ای توصیه کرد اتحادیه اروپا باید هدف جاه‌طلبانه ۹۰ درصدی کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای را تا سال ۲۰۴۰ تعیین کند تا در مسیر هدف پیمان سبز (Deal Green) خود برای خالص انتشار صفر تا اواسط قرن قرار گیرد.
این توصیه باید پیش از بررسی دقیق شورای وزیران اتحادیه اروپا و پارلمان اروپا که انتخابات آن در پیش است، از سوی کمیسیون بعدی اروپا تصویب شود.
با توجه به احتمال گرایش به احزاب راست در انتخابات ماه ژوئن ۲۰۲۴ پارلمان اروپا، بحث در مورد تعیین اهداف اقلیمی سال ۲۰۴۰ به‌عنوان کارزار کلیدی در سال جاری توسط جناح‌های سیاسی که آشکارا با هزینه‌های اجرای چنین اهدافی مخالفت کرده‌اند، تلقی می‌شود.
در تازه‌ترین واکنش به مخالفت‌ها، اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا ظاهراً در برابر فشارهای سیاسی تسلیم شد و از طرح بحث‌برانگیز خود درباره«کاهش شدید استفاده از سموم شیمیایی و انتشار گازهای گلخانه‌ای بخش کشاورزی» در پی اعتراض‌های بخش کشاورزی در فرانسه، بلژیک و هلند علیه هزینه مقررات انرژی پاک عقب‌نشینی کرد.
در همین حال کمیسیون اروپا راهبرد پیشنهادی مدیریت کربن بخش صنعت را منتشر کرد که در آن بر نقش فناوری‌های «حذف مستقیم کربن از جو» و «جذب، استفاده و ذخیره‌سازی کربن» (CCUS) تأکید شده است.
فناوری جذب کربن باید در بخش‌هایی به‌کار گرفته شود که به‌سختی می‌توان انتشار آنها را کاهش داد و به کارگیری انرژی‌های جایگزین از نظر اقتصادی مقرون‌به‌صرفه نیستند. در این برنامه تأکید شده است که حذف کربن از جو برای تولید منفی گازهای گلخانه‌ای پس از سال ۲۰۵۰ نیاز است.
در این پیشنهاد شرایط سیاستی توانمندساز که برای دستیابی به هدف کاهش ۹۰ درصد انتشار کربن ضروری است، تعیین شده، همچنین بر نقش قیمت‌گذاری کربن تمرکز ویژه‌ای شده است.
کمیسیون اروپا در بیانیه خود آورده است: پیمان سبز اکنون باید به یک توافق کربن‌زدایی صنعتی تبدیل شود که بر نقاط قوت صنعتی موجود مانند نیروگاه‌های بادی، آبی و الکتروالیزرها بنا شود، همچنین به افزایش ظرفیت تولید داخلی در بخش‌های در حال رشد مانند باتری‌ها، خودروهای برقی، پمپ‌های حرارتی، فتوولتائیک خورشیدی (PV)، فناوری جذب، استفاده و ذخیره‌سازی کربن (CCUS)، بیوگاز، بیومتان و اقتصاد چرخشی تداوم بخشد.
در سند راهبرد مدیریت کربن صنعتی اتحادیه اروپا، بر نیاز به استقرار سریع CCUS برای دستیابی خالص انتشار صفر تأکید شده است. طبق این سند، حدود ۲۸۰ میلیون تن معادل دی‌اکسیدکربن باید تا سال ۲۰۴۰ جذب شود و تا سال ۲۰۵۰ به ۴۵۰ میلیون تن معادل دی‌اکسیدکربن افزایش یابد.
مقیاس این تلاش برای جذب کربن بزرگ است. ذخیره‌سازی ۵۰ میلیون تن انتشار معادل دی‌اکسیدکربن در سال ۲۰۳۰ معادل انتشار گازهای گلخانه‌ای سوئد در سال ۲۰۲۲ است. ذی‌نفعان صنعت اظهار کردند اگر شرایط سرمایه‌گذاری لازم فراهم باشد، تا سال ۲۰۳۰ می‌توانند سالانه تا ۸۰ میلیون تن دی‌اکسیدکربن در اروپا را جذب کنند.
اروپای شمالی به‌طور قابل‌توجهی در زیرساخت‌های CCUS و هیدروژن در حال سرمایه‌گذاری است، اما رشد در این بخش به‌نسبت آهسته بوده است، زیرا بسیاری آن را گران می‌دانند و هنوز در مقیاس صنعتی و تجاری کارایی آن ثابت نشده است. در بسیاری از موارد، هزینه استقرار فناوری CCUS بسیار بیشتر از هزینه انتشار است.
اگرچه تعداد قراردادهای اجرایی مرتبط با توسعه فناوری CCUS در حال افزایش است، داده‌های مؤسسه پلاتس نشان می‌دهد بین سال‌های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳ قراردادها در این زمینه عمدتاً مطالعات امکان‌سنجی و بسته‌های مهندسی و طراحی پیشرفته (FEED) بوده است.
در اروپا، تأمین مالی تنها دو پروژه واقعاً بزرگ به سرانجام رسیده است: پروژه حمل و ذخیره‌سازی Lights Northern در نروژ و پروژه مرکز حمل و ذخیره‌سازی Porthos در هلند.
تمرکز بر قیمت‌گذاری کربن
کمیسیون اروپا یک کارگروه اختصاصی برای توسعه رویکرد جهانی برای قیمت‌گذاری کربن و بازارهای کربن تشکیل خواهد داد، همچنین به‌دنبال توسعه گزینه‌های سیاستی و سازوکارهای حمایتی برای حذف کربن صنعتی است که به‌طور بالقوه در نظام تجارت انتشار گازهای گلخانه‌ای اتحادیه اروپا (ETS EU) در نظر گرفته شده است.
بازارهای کربن مطابق با استاندارد اتحادیه اروپا به‌عنوان راهکاری مؤثر و اقتصادی برای کاهش انتشار در نظر گرفته می‌شوند و دولت‌ها به‌طور فزاینده‌ای به‌دنبال استفاده از قیمت‌گذاری کربن به‌عنوان بخشی از سیاست‌های اقلیمی خود هستند.
این توصیه سیاستی کمیسیون اروپا در حالی صورت می‌گیرد که طی چندماهه اخیر قیمت کربن در بازار تجارت انتشار اتحادیه اروپا در نتیجه نوسان تقاضا برای گواهی انتشار ناشی از نگرانی‌های اقتصاد کلان و کاهش تولید برق، روندی نزولی را تجربه می‌کند، به‌طوری که قیمت کربن در این بازار در ۱۶ فوریه ۲۰۲۴ به سطح ۵۷.۱ یورو در هر تن کربن سقوط کرد که نسبت به قیمت ۷۷.۹۸ یورو در روز آخر سال ۲۰۲۳ حدود ۲۱ یورو کمتر است.
کارشناسان معتقدند برای اثربخشی بازار کربن اروپا در پیشبرد اهداف اقلیمی اروپا باید در ساختار این بازار تغییراتی صورت گیرد. در این رابطه مدیر سیاست‌های اتحادیه اروپا در انجمن تجارت بین‌المللی انتشار (IETA) ضمن تأکید بر اهمیت نظام تجارت انتشار اتحادیه اروپا و بازارهای داوطلبانه کربن برای دستیابی اتحادیه اروپا به اهداف اقلیمی، خواستار اعمال ابتکارهای سیاسی بیشتر در این زمینه شد.
وی گفت: بازارهای کربن باید تغییر کنند تا به خالص انتشار صفر منجر شود، سازوکار کنونی ما را به آنجا نمی‌برد. بسیار مهم است که مشوق‌های سیاستی مناسب با فوریت بیشتری برای توسعه فناوری‌های حذف کربن در مقیاس معرفی شوند. این موضوع شامل تشخیص حذف کربن صنعتی است که می‌تواند با دقت سطح بالا تحت نظام تجارت انتشار گازهای گلخانه‌ای اتحادیه اروپا اندازه‌گیری شود.
منبع:شانا
