دوطرفه شدن جریان انرژی از نقاط کلیدی تحول آفرین در سطح جهان/ هر جا اراده ای برای توسعه تجدیدپذیرها باشد راه حلی هم وجود دارد

حسین خواجه پور، متخصص انرژی برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران و عضو هیات علمی دانشگاه شریف در نشست "بررسی راهکارهای ارتقای نقش انرژی های تجدیدپذیر در تامین انرژی ملی در جمهوری اسلامی ایران" که با میزبانی ساتبا و سازمان ملل متحد اظهار کرد: هرچند در حوزه تجدیدپذیرها همیشه رو به جلو بوده ایم ولی برای یک سرمایه گذار داخلی و خارجی نگرانی هایی همچون شرایط پیچیده اقتصادی و محدودیت های بودجه ای وجود دارد.
وی ادامه داد: اگر در کشور با چنین چالش هایی مواجه نبودیم شاید دسترسی به منابع، فناوری ها و حمایت ها بیشتر می شد و البته معتقدم با وجود تمام چالش ها، هر جا اراده ای باشد راه حلی هم وجود دارد و این یک نکته کلیدی محسوب می شود که فکر می کنم اعضای ساتبا به آن اعتقاد دارند؛ به این معنا که ساتبا منتظر نیست بازار کربن درست شود تا به بهانه آن تجدیدپذیرها را توسعه دهند، بلکه به دنبال آن می روند تا زودتر مکانیزمی را بیابند.
خواجه پور با بیان تجربیات و ایده های نوآورانه در سطح جهان برای غلبه بر چالش های توسعه تجدیدپذیرها در ایران، خاطرنشان کرد: یکی از دگرگونی های اساسی که در سیستم انرژی جهان اتفاق خواهد افتاد در حقیقت ریزتر شدن بازارهای انرژی خواهد بود؛ بازارهای متمرکز و از تولیدکننده به سمت مصرف کننده و همراه با انتقال های طولانی کمتر خواهد شد، به صورتی که مسافت انرژی کم کم کوتاه خواهد شد و عنوانی صرفا به اسم تولیدکننده یا مصرف کننده نخواهیم داشت و عمده مصرف کننده ها می توانند تولیدکننده هم باشند؛ دوطرفه شدن جریان انرژی به یکی از نقاط کلیدی تحول آفرین در سطح جهان است.
وی به تحولات پیش روی جریان انرژی و نحوه عملکرد سیستم های هوشمند انرژی پرداخت و تصریح کرد: فقط انرژی نیست که در شبکه ها جریان پیدا می کند بلکه اطلاعات عرضه کننده ها و تولیدکننده ها نیز به صورت پیش بینی شده جریان پیدا می کند؛ این موضوع به مصرف کننده می گوید چه زمانی و با چه قیمتی می ارزد که ماشین لباسشویی را روشن کند و به تولیدکننده هم می گوید چه تقاضایی در چند دقیقه یا چند ساعت آینده پیش می آید. سیستم های هوشمند انرژی یک انقلاب در شبکه انرژی و زندگی ما است؛ ضمن این که شبکه اطلاعات هم به شبکه انرژی کمک می کند تا هوشمندانه تر عمل کند و این یکی از اتفاق بزرگ در حوزه تجدیدپذیرهاست که در آن عرضه کننده های متعدد را فعال می کند.
متخصص انرژی برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران با اشاره به پیشینه هزاران ساله ایران در زندگی با تجدیدپذیرها و غنی بودن کشور از نظر دستیابی به منابع انرژی، اظهار کرد: ۱۲۰ سال پیش قبل از این که برای اولین بار نفت در مسجدسلیمان استخراج شود زندگی را با پتانسیل های بومی می گذراندیم؛ از آسیاب های بادی در شوشتر گرفته تا بادگیرها در یزد و سرداب ها در بوشهر، هرجای کشور ظرفیت خود را داشت. تقریبا ۱۰۰ سال است که همه این ها فراموش شده چرا که با وجود داشتن انرژی ارزان قیمت نیازی برای داشتن آنها احساس نشده است اما اکنون می توانیم به گذشته برگردیم و از دست آموخته هایی که در تمدن ما شکل گرفته، رشد کرده و در اقلیم ها جواب داده، استفاده کنیم که چندان این مهم دور از دسترس نیست؛ از نقاط قوت کشور ما وجود اقلیم های مختلف است که منجر به شکل گیری دانش پتانسیل های مختلف در جای جای کشور است و می تواند مجددا فعال شده و کمک کننده باشد.
این عضو هیات علمی دانشگاه شریف با تاکید بر اینکه مسائل توسعه پایدار در ایران همپوشانی خوبی با حوزه تجدیدپذیرها دارند، تصریح کرد: گرچه ممکن است خیلی وقت ها سرمایه گذاری در تجدیدپذیرها منطقی نباشد اما آنچه می تواند برای سرمایه گذاری در این بخش انگیزه بخش باشد این است که هم افزایی آن در حوزه های توسعه پایدار دیده شود. همچنین نگران تبخیر آب پشت سدها هستیم که تامین انرژی از طریق تجدیدپذیرها می تواند هر دو هدف را محقق کند؛ اگر فایده های اقتصادی حوزه نگهداشت منابع آب و کاهش تبخیر را در کنار فایده های اقتصادی تجدیدپذیرها بدانیم ممکن است پروژه ای که با نگاه یک بُعدی منطقی نشده بود، منطقی شود.
وی درباره مزایای توسعه انرژی های تجدیدپذیر در ایران عنوان کرد: در ایران باید جلوی ۶۰ تا ۷۰ درصد از نور ورودی به گلخانه ها را بگیریم چرا که اقلیم ما نیاز به پوشاندن انرژی زیاد ورودی دارد و در این شرایط فتوولتائیک می تواند به ما در تامین انرژی کمک کند؛ با وجود محدودیت منابع آب و البته به دلیل هزینه بیشتر مصرف انرژی برای بخش کشاورزی، به سمت گلخانه ها می رویم، بنابراین فتوولتائیک می تواند چند مشکل را با هم حل کند؛ یعنی هم به کاهش مصرف انرژی در بخش کشاورزی و هم می‌تواند به افزایش بهره‌وری فعالیت کشاورزی کمک کند.
خواجه پور اضافه کرد: برای کمک به حفظ تنوع زیستی در مناطقی که گونه های در معرض خطر دارند، نیاز است سیستم هایی با دسترسی به انرژی داشته باشیم تا بتوانیم از آنها محافظت کنیم؛ این ها ایده هایی است که می تواند انگیزه ما را برای توسعه تجدیدپذیرها بیشتر کند.
متخصص انرژی برنامه توسعه سازمان ملل متحد در ایران یادآور شد: ممکن است یکسری فرصت ها در کشور باشد که به چشم نیاید، بنابراین نیاز است با مشارکت فعالان و متخصصان این حوزه نقشه راه دولت و سازمان های بین المللی برای کمک کردن به توسعه کشور و نیز گذار انرژی در کشور مشخص شود.
به گزارش ساتبا، نشست بین المللی دو روزه با عنوان" بررسی راه های ارتقای نقش انرژی های تجدیدپذیر در تامین انرژی ملی در ایران" با هدف توسعه سرمایه گذاری و تامین مالی بین المللی در حوزه انرژی های تجدیدپذیر با میزبانی ساتبا و دفتر سازمان ملل متحد در ایران و مشارکت وزارت امور خارجه، در روز سه شنبه ۲۰ شهریور در سالن شهید مطهری ساتبا آغاز و چهارشنبه، ۲۱ شهریور به پایان رسید.