عدالت یارانه‌ای در صنعت برق/ افزایش پلکانی تعرفه‌های قبوض گریبانگیر مشترکان پرمصرف
یکی از چالش‌های جدی صنعت برق کشور در دهه‌هایی گذشته تفاوت شدید هزینه تمام شده برق با تعرفه برق ثبت شده در قبوض مشترکان بوده است که حکایت از تخصیص یارانه‌های بسیار زیاد برای کلیه مشترکان به ویژه مشترکان پرمصرف داشته است.
به بیان دیگر در دهه‌های گذشته به دلیل برخی محدودیت‌های قانونی، عملاً وزارت نیرو امکان افزایش تعرفه برق مشترکان پرمصرف را به گونه‌ای که بتواند تمام و یا بخش زیادی از هزینه‌های تأمین برق را پوشش دهد نداشت و همین موضوع سبب شده بود تا آن دسته از مشترکانی که مصرف برق بیشتری داشتند، از یارانه بیشتری نیز بهره‌مند شوند.
با وجود این، بر اساس قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق و نیز احکام بودجه سالیانه، لازم است تا وزارت نیرو با هدف اصلاح نظام پرداخت یارانه به مشترکان صنعت برق و نیز جذاب کردن اقتصاد این صنعت، نسبت به افزایش تعرفه برق مشترکان به صورت پلکانی اقدام کند.
بر اساس این اقدام، آن دسته از مشترکان برق که در چهارچوب الگو مصرف می‌کنند، افزایش قابل توجهی در تعرفه برق خود نسبت به سال گذشته نخواهند داشت، اما مشترکانی که بالاتر از الگو برق مصرف می‌کنند، به صورت پلکانی مشمول افزایش تعرفه برق خواهند شد.
توضیح اینکه قانون ضرایبی از نرخ تأمین برق را برای پله‌های مختلف مصرف در نظر گرفته است، به این صورت که برای مشترکان پرمصرف تا میزان الگوی مصرف نیم برابر هزینه تأمین تا 1.5 (یک و نیم) برابر الگوی مصرف، 1.5 برابر هزینه تأمین تا 2.5 برابر الگوی مصرف و بیشتر از 2.5 برابر الگوی مصرف ۵ برابر هزینه تأمین برق در تعرفه برق مشترکان پرمصرف لحاظ می‌شود.
آن طور که مدیرعامل شرکت مادر تخصصی توانیر به رسانه‌ها گفته است، در جریان این افزایش تعرفه‌ها ۷۵ درصد از مشترکان که قبض کمتر از ۵۰ هزار تومان دریافت کرده و تغییرات جدی را در قبض خود مشاهده نمی‌کنند.
با این وجود آن دسته از مشترکانی که بالاتر از الگوی فصلی منطقه‌ای که در آن زندگی می‌کنند، برق مصرف کنند به میزانی که از سقف الگو عبور کنند، مشمول قبوض پلکانی برق خواهند شد.
قبوضی که در آن نرخ قرارداد‌های تبدیل انرژی نیروگاه‌های حرارتی مقیاس بزرگ و مقیاس کوچک در سه سال گذشته، هزینه ترانزیت برق و هزینه سوخت نیروگاهی لحاظ شده است.
همانطور که اشاره شد این افزایش قابل توجه تعرفه‌ها که بر اساس قانون و احکام بودجه سالیانه در دست اقدام است، شامل چیزی حدود ۷۵ درصد مشترکان که در سطح الگو و یا پایین‌تر برق مصرف می‌کنند نمی‌شود، اما از آنسو مشترکان پرمصرف و بسیار مصرف افزایش تعرفه‌ها را در قبوض خود مشاهده خواهند کرد.
اتفاقی که از یکسو به رفع ناترازی اقتصادی صنعت برق و رونق گرفتن بخش تولید با ورود مؤثر بخش خصوصی به این بخش منجر خواهد شد و از سوی دیگر زمینه را برای ارتقای بهره وری و بهینه‌سازی مصرف کمک خواهد کرد.
این گزارش می‌افزاید، مشترکانی که مصارف بالاتر از الگو دارند، می‌توانند با ارتقای بازدهی وسایل برقی و کاهش مصرف تا سطح الگو و یا نزدیک به آن نسبت به کاهش تعرفه خود اقدام کنند و یا با نصب سامانه‌های خورشیدی و استفاده از ذخیره ساز‌ها نحوه تولید و مصرف برق خود را به ویژه در ساعات اوج بار مدیریت کنند.
