چالشهای تولید داخلی/ دلالانی که به اسم تولید داخل کالاهای بنجل چینی وارد می‌کنند
دکتر علی باقری، مدیر پژوهش و ساخت داخل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در حاشیه هجدهمین دوره از نمایشگاه ایران پلاست در یک گفتگوی اختصاصی با پایگاه خبری نبض نفت در خصوص موضوع ساخت داخل و چالشهای آن گفت: با توجه به اینکه شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران این توانایی را ندارد که بر پتروشیمی‌های زیر مجموعه که متعلق به خودش نیست، اعمال مدیریت کند تا ساخت داخل را جدی بگیرند، می‌تواند از لحاظ حاکمیتی برنامه بهتری تدارک ببیند. این شرکت برای مجتمع‌ها یا طرح‌ها برنامه‌هایی خاص و شرکت‌های سازنده داخلی را پیشنهاد دهد تا آنها بتوانند از ظرفیت شرکت‌های دخلی استفاده کنند. دکتر باقری افزود: زمانی که وارد این مجموعه شدیم متوجه شدیم که این مسئله صرفا با توصیه حل نمی‌شود و باید پی کار را گرفت و اگر شرکتی توانمند است و می‌تواند در حوزه ساخت داخل کار کند، اول باید این توانمندی آنها برای ما ثابت شود و پس از آن باید پیگیری شده، با مجتمع‌ها جلسه برقرار کرد و نیاز‌های آنها نیز شناسایی شود. به اعتقاد من سازنده داخلی به لحاظ حاکمیتی باید حمایت شود. متاسفانه لذتی که در خرید خارج وجود دارد در تولید داخل نیست و بسیاری از شرکت‌ها معمولا به این سمت می‌روند.
باقری در ادامه افزود: در بخش‌هایی که تصمیم به داخلی سازی گرفته می‌شود نیز مشکلاتی از جمله استاندارد وجود دارد.
مدیر پژوهش و ساخت داخل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران در ادامه اظهار داشت: برای رفع این مشکل دو اقدام بلند مدت و کوتاه مدت را انجام دادهایم. در اقدام کوتاه مدت تجهیزات پکیجی استراتژیک را شناسایی کردیم مانند پی سی اس که توسط شرکت راپکو در حال ساخت است، اکسترودر و ای اس یو که آنها را شناسایی کرده و با شاخص‌هایی که گذاشته‌ایم به اهمیت این اقدامات دست یافته‌ایم.
باقری افزود: تاکنون همه این موارد از خارج وارد می‌شد و ما شرکت‌هایی را شناسایی کردهایم که در این حوزه به تعمیرات مشغول بودند و دانش فنی آن را پیدا کرده بودند؛ این‌ها در مناقصات برنده نمی‌شدند، اما به دلیل دانش بنیان شدن به کمک وزارت صنایع ورود این کالا‌ها را ممنوع کردیم.
وی ادامه داد: در نتیجه ما سراغ داخلی سازی همه تجهیزات نرفته‌ایم، زیرا منطق آن باید بر اساس شاخص تحریمی، استراتژیک، ارزبری و تعداد باشد که با قرار دادن این شاخص‌ها به 5 پکیج رسیدیم و در این پکیج‌ها به سراغ شرکت‌هایی رفتیم که تعمیرات آن تجهیزات را انجام داده بودند و دانش فنی داشتند. با این شرکت‌ها توافقنامه امضا کرده و وظیفه خود را کمک به پروژه گرفتن آنها در صنعت پتروشیمی و افزایش عمق داخل اعلام کردیم.
باقری تاکید کرد که دلالان از موضوع انتقال تکنولوژی خیلی سوء استفاده می‌کنند. وی در این خصوص گفت: انتقال تکنولوژی کلمه‌ای است که اغلب توسط دلالان استفاده می‌شود اما واردات باید به دست حلالان صورت پذیرد. شرکتی می‌تواند تکنولوژی را انتقال دهد که از دانش فنی برخوردار باشد، پی سی اس را تعمیر کرده و همچنین پازل‌ها و ساب سیستم‌هایی که پی سی اس دارد و تولیدکننده‌های آنها در جهان را به طور کامل بشناسد.
مدیر پژوهش و ساخت داخل شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران گفت: برخی از کلیدواژه‌ها مقدس شده و دلالان به خوبی از آنها استفاده می‌کنند؛ بنابراین فرآیند افزایش عمق داخل باید توسط حاکمیت پیگیری شود.
وی با اشاره به اقدام بلندمدت این شرکت گفت: حوزه تولید، ساخت داخل و بومی سازی باید موضوعات مقدسی شناخته شوند. تصمیم بر آن شد پلتفرمی را طراحی کنیم که همه موضوعات و نیاز‌های کشور در حوزه نفت، گاز و پتروشیمی در این پلتفرم بنشیند و از سوی دیگر افراد توانمند خود را در این سامانه معرفی کنند. همچنین یک سیسیتم ارزیابی نیز تعریف شده که ارزیابان را در کل کشور تشکیل می‌دهد تا توسط کارشناسان شرکت‌ها در خصوص ساخت داخل بررسی شود.
باقری یادآور شد: ما باید تفکر سیسیتمی و همه جانبه داشته باشیم و اگر می‌خواهیم انقلاب صنعتی در حوزه ساخت داخل در کشور اتفاق بیفتد باید همه موضوعات باهم در نظر گرفته شوند و کلیت چهارچوب اصلاح شود. جلوگیری از سواستفاده از تولید داخل، انتقال تکنولوژی دروغین و دلالی به اسم تولید داخل و همچنین نابودی تولیدکنندگان زیر دست و پای جنس‌های بنجل چینی باید در دستور کار قرار بگیرد. در نهایت همه در این پلتفرم که به عنوان درخت دانش است ورود کرده، دانش خود را ثبت کرده و نیاز‌ها در این پلتفرم دیده می‌شوند.
وی خاطر نشان کرد: ارتباط صنعت و دانشگاه به خوبی شکل نگرفته است، زیرا دانشگاه‌ها به دنبال موضوعات عمومی هستند. ما درخت دانش صنعت پتروشیمی را تولید کردیم تا به این وسیله آزمایشگاه، دانشگاه‌ها و مسیر استادان به سمت ساخت داخل و شاخه‌های درخت دانش سوق داده شود و با این اقدام توانستیم مسئله پنجاه ساله عدم تعامل با دانشگاه‌ها را حل کنیم که این تفکر مورد استقبال واقع شد.
