گفت وگو با دکتر احسان گودرزی مدیر منابع انسانی پتروشیمی پردیس : نقش ERP در صنعت پتروشیمی
ERP «سیستم برنامه‌ریزی منابع سازمانی» است که تمام فعالیت‌های یک سازمان را از جمله نیروی انسانی، مواد اولیه، سرمایه و دارایی یکپارچه می‌کند و پایگاهی برای ثبت داده‌های جمع‌آوری شده از سازمان است.
احسان گودرزی، دکترای مهندسی صنایع و مدیر منابع انسانی پتروشیمی پردیس، با سابقه مدیریت برنامه‌ریزی راهبردی در شرکت نفت ستاره خلیج فارس از بزرگ‌ترین پالایشگاه‌های میعانات گازی جهان، در این باره تأکید می‌کند که در صنایع بزرگ از جمله پالایشگاهی، پتروشیمی و شیمیایی باید از نرم‌افزارهای برنامه‌ریزی منابع سازمانی ERP استفاده شود، زیرا این نرم‌افزار به اجرای برنامه‌ریزی دقیق منابع با ادغام تمام فعالیت‌های شرکت در یک پلتفرم یکپارچه کمک می‌کند.
راه‌حل‌های نرم‌افزار ERP برای صنایع شیمیایی می‌تواند به مدیریت کسب‌وکار کمک کند تا روندهای بازار را شناسایی و بهره‌وری کارکنان و تأمین‌کنندگان را ارزیابی کند. همچنین می‌تواند مشکلات و چالش‌ها را قبل از تشدید آن‌ها تشخیص دهد. علاوه بر این، سیستم ERP به صنایع شیمیایی کمک می‌کند تا با قوانین حاکم بر صنعت تولید مواد شیمیایی سازگار شود و درعین‌حال، رشد پایدار را ترویج کند.
مدیر منابع انسانی پتروشیمی پردیس ضمن اشاره به اهمیت رویکرد سیستمی و استراتژیک در تشریح ضرورت استفاده از نرم افزار ERP در پتروشیمی پردیس بیان کرد: امروزه تعالی سازمانی پروژه‌ای است که موردتوجه بسیاری از سازمان‌ها قرار گرفته است. مدل EFQM یکی از شناخته‌شده‌ترین مدل‌های تعالی سازمانی است که ما نیز در شرکت پردیس، نسخه 2020 این مدل را به‌عنوان چارچوب اصلی بهبود مداوم انتخاب کرده‌ایم. با ارائه آموزش‌های لازم به همکاران، در تلاش هستیم تا به مرحله‌ای برسیم که بتوانیم خودمان را بر اساس این مدل ارزیابی کنیم. باتوجه‌به تولید، محصول و صادراتی که داریم، این نیاز در سازمان ما وجود داشت که ارزیابی سازمان در سطح تعالی سنجیده و پروژه‌ای برای اجرای آن در سازمان انجام شود. یکی از مهم‌ترین جنبه‌های تعالی سازمانی این است که استراتژی‌های تدوین شده برای شرکت، در راستای چشم‌انداز و مأموریت سازمان باشد که این اتفاق با استفاده از این سیستم در حال انجام است.
گودرزی با اشاره به مراحل راه‌اندازی سیستم ERP در پتروشیمی پردیس بیان کرد: در فاز نخست پروژه پس از زنجیره تامین، پرداخت حقوق و دستمزد از طریق این سیستم انجام شد. با گذشت زمان، ماژول‌های حقوقی و قراردادها و بخش‌هایی از منابع انسانی نیز به این سیستم اضافه شدند. در فاز دوم، فرایند تکمیل ماژول منابع انسانی با پیاده‌سازی بخش‌هایی مانند رستوران، پرواز، تردد، فیش حقوقی و سامانه فارسی به انجام رسید. همچنین در این فاز، ماژول‌های کیفیت QA و QC نیز پیاده‌سازی شدند که این امر امکان محاسبه بهای تمام شده محصول و نظارت آنلاین مدیران بر آن را فراهم کرد.
وی در ادامه افزود: در فاز دوم، به‌موازات پیاده‌سازی نرم‌افزار، بر بهبود فرایندهای سازمانی نیز تأکید کردیم. باتوجه‌به وجود مشکلات متعدد در فرایندهای قبلی، بر شناسایی و مستندسازی این مشکلات متمرکز شدیم. گزارش‌های عارضه‌یابی تهیه شده نشان داد که فرایندهای خرید، منابع انسانی و سایر بخش‌ها نیازمند بازنگری، بازبینی و بهبود جدی هستند. در حال حاضر، به طور هم‌زمان با توسعه سیستم، در مسیر بهبود مستمر فرایندها نیز گام برمی‌داریم.
مدیر منابع انسانی پتروشیمی پردیس با اشاره به اینکه پیاده‌سازی سیستم حداقل به سه سال زمان نیاز دارد، مطرح کرد: «گروه پیاده سازی تا الان ۸۰ درصد کار را پیش برده است؛ چرا که انجام هم‌زمان دو فاز مختلف توسعه و بهبود، امکان‌پذیر نیست. باتوجه‌به این امر، برنامه ما این بود که تا پایان سال، پیاده‌سازی را به پایان رسانده و پس از آن برای بهبود اقدام کنیم.»
احسان گودرزی با تأکید بر اینکه هدف اصلی از پیاده‌سازیERP، تسهیل در دستیابی به اهداف استراتژیک و نظارت بر اجرای مؤثر فرایندها بوده است، خاطرنشان کرد: یکی از نقاط قوت پتروشیمی پردیس، انعطاف‌پذیری بالای سازمان در پذیرش تغییرات نسبت به بسیاری از شرکت‌ها، روحیه ریسک پذیری و استقامت در برابر چالش ها است. بسیاری از سازمان ها و شرکت ها به سمت استقرار و پیاده سازی سامانه های ERP رفتند ولی به خاطر چالش های آن یا استفاده از آن را رها کردند یا درحد چند ماژول خاص و محدود از آن بهره می برند.
وی تغییر عادات کاری کارمندان، جایگزینی سیستم جدید و ایجاد نگرش سیستمی را از چالش های اجرای این سیستم عنوان نمود و اظهار داشت: این تغییر، احساس بازگشت به نقطه شروع را در کارمندان ایجاد می‌کرد که برای رفع این چالش برنامه آموزش کارکنان و ذی نفعان سامانه در سازمان اجرایی شد.
مدیر منابع انسانی پتروشیمی پردیس درخصوص ارزیابی ریسک با سیستم ERP گفت: برای هر مرحله از فرایند، از دریافت تأمین‌کننده تا کالاهای واسطه‌ای و کالاهای نهایی، مستندات لازم است. ویژگی‌هایی از جمله اشتعال‌پذیری، نقطه‌جوش، ماندگاری، سمیت یا خوردگی و همچنین ویژگی‌های دسته تولیدی، مشتری و QA/QC باید موردتوجه قرار گیرد، گزارش شود و در صورت درخواست، این اطلاعات در دسترس قرار گیرد. نظارت بر آلایندگی‌های کربن شرکت و همچنین رعایت EPA و سایر الزامات نظارتی، همه بخشی از ارزیابی ریسک هستند. کنترل انتشار گازهای گلخانه‌ای و زباله‌های ارسال شده به محل‌های دفن زباله یا تأسیسات تصفیه آب هر دو نیازمند مدیریت لحظه‌ای و پیچیده هستند.
گودرزی ادامه داد: با استفاده از یک سیستم ERP، تولیدکنندگان می‌توانند الگوریتم‌هایی را برای محاسبه این فرایندها که منجر به ضایعات، محصولات جانبی و تولید زباله می‌شوند، تعریف نمایند. یک سیستم ERP باید نقاط داده‌ای متعددی را که در طول فرایند تولید به وجود می‌آیند، در نظر بگیرد. سیستم ERP ممکن است محصولات جانبی، ضایعات و زباله‌های تولید شده پس از اجرای برنامه‌ریزی را محاسبه کند. علاوه بر این، می‌تواند به تصمیم‌گیرندگان ارشد و مدیران، در تصمیم‌گیری برای محدودکردن تولید در صورت اعمال محدودیت‌های سخت کمک کند. همچنین می‌تواند با تغییر برنامه زمان‌بندی در کسب‌وکار، مدیریت موجودی و منابعی را که اکنون در دسترس هستند، بهینه کند.
احسان گودرزی در پایان تصریح کرد: پتروشیمی پردیس با داشتن نیروهای متخصص و باتجربه این آمادگی را دارد تا جهت استقرار نرم افزار و همچنین پیاده سازی ماژول های مربوطه در سایر شرکت‌ها مبادرت نماید.
