ترامپ هم خدا را می‌خواهد هم خرما را!

نبض نفت - از زمانی که آمریکا از برجام خارج شد و اعلام کرد نفت ایران را تحریم خواهد کرد تا کنون شاهد تب و تاب ترامپ برای حذف نفت ایران از بازار جهانی بودیم. ترامپ ابتدا به مشتریان نفت ایران چنگ زد و آن‌ها را تهدید کرد که اگر خرید نفت از ایران را ادامه دهند آن‌ها را تحریم خواهد کرد. بعد از آن به اعضای اوپک روی آورد و از آن‌ها خواست تولید خود را برای جبران حذف نفت برخی کشورها افزایش دهند. سپس دست به ذخایر استراتژیک نفتی آمریکا زد و ۱۱ میلیون از ذخایر خود را برداشت کرد. اما می‌توان گفت هیچ‌کدام از اقدامات ترامپ به نتیجه دلخواهش نرسید.

مشتریان ایران جلوی آمریکا به طور کامل قد خم نکردند

با اینکه ترامپ مشتریان ایران را تهدید به تحریم کرده بود بسیاری از کشورها برای گرفتن معافیت از آمریکا صف کشیدند. برخی از آن‌ها مانند کره جنوبی در نهایت تسلیم آمریکا شدند و واردات نفت از ایران را به طور کامل متوقف کردند و برخی دیگر از جمله هند در آستانه آغاز تحریم‌های واشنگتن علیه تهران در ماه میلادی آینده، خرید نفت از آمریکا را کاهش داده و نفت بیشتری از ایران خریداری کردند. از سوی دیگر صادرات نفت ایران به چین نیز ۲۹ هزار بشکه در روز افزایش یافت و به ۶۲۰ هزار بشکه در روز رسید، زیرا چین در بحبوحه اختلافات تجاری فزاینده با آمریکا، خرید نفت از این کشور را کاهش داده است. البته نباید نادیده گرفت که کشوری مانند ژاپن هم میزان واردات نفت از ایران را کاهش داده است.

اما به طور کلی هدف امریکا که به صفر رساندن نفت ایران بود محقق نشد. البته بیژن زنگنه، وزیر نفت این هدف آمریکا را خواب آمریکا برای نفت ایران تعبیر کرده بود که تعبیر نخواهد شد. زنگنه بر این باور است که آمریکا مواردی در ذهن دارد که می‌خواهد اگر شد برای یک ماه هم صادرات نفت ایران را به صفر برساند.

اوپک چه کرد؟

هدف دیگر آمریکا این بود که سایر اعضای اوپک، مخصوصا عربستان و از سوی دیگر روسیه به عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده غیراوپک، تولید خود را افزایش دهند تا خلا احتمالی در بازار جبران شود و از بین رفتن تعادل عرضه و تقاضا باعث افزایش قیمت نفت نشود. آمریکا در نخستیم قدم از عربستان خواست تولید خود را دو میلیون بشکه افزایش دهد. عربستان هم در ابتدا پذیرفت اما چندی بعد اعلام کرد توانایی انجام این کار را ندارد. البته اعضای اوپک در اخرین اجلاس خود برای رساندن پایبندی به تعهد کاهش تولید از ۱۵۰ درصد به ۱۰۰ درصد با افزایش یک میلیون بشکه‌ای موافقت کردند.

به طور کلی به نظر می‌رسد برخی اعضای اوپک با آمریکا همراهی می‌کنند. منابع آگاه مدعی شدند روسیه و عربستان سعودی در سپتامبر یک توافق محرمانه برای افزایش تولید نفت و مهار افزایش قیمت‌ها انجام دادند و پیش از نشست تولیدکنندگان در الجزایر، آمریکا را مطلع کردند.

اوپک در ماه اوت نسبت به ماه مه در مجموع روزانه ۸۷۰ هزار بشکه نفت بیشتری تولید کرد. در دوره مورد بررسی، مقدار کاهش تولید از سوی آن دسته از اعضا که افت تولید داشته‌اند روزانه ۴۶۸ هزار بشکه بوده است. در بازه زمانی یاد شده، مجموع افزایش تولید کشورهای غیرعضو اوپک ۲۷۳ هزار بشکه بوده  و رقم افت تولید آن دسته از تولیدکنندگان غیرعضو اوپک که کاهش تولید داشته‌اند، ۲۹۳ هزار بشکه بوده است.

تولید نفت عربستان و روسیه در ماه اوت نسبت به ماه مه به ترتیب ۴۱۵ و ۲۳۵ هزار بشکه افزایش داشته است. چنانچه افزایش تولید نفت این ۲ کشور نسبت به میزان تعهد کاهش تولید در بیانیه همکاری (Declaration of Cooperation) در نظر گرفته شود، عربستان و روسیه به ترتیب ۳۴۶ و ۲۵۰ هزار بشکه در روز افزایش تولید داشته‌اند که این افزایش تولید از سوی این دو کشور تخلف از توافق کاهش تولید است.

انگشت اتهام ترامپ به سمت اوپک

آتشی که ترامپ به جان بازار جهانی نفت که حدود دو سال بود به آرامش رسیده بود، دائم جرقه می‌زند و در هفته اخیر شاهد این بودیم که قیمت نفت رکورد زد و  به مرز ۸۵ دلار هم رسید. تحلیلگران بر این باورند که نفت برنت ممکن است پیش از پایان سال به ۱۰۰ دلار در هر بشکه صعود کند. با این حال هیچ چیز قطعی نیست و این ابهام با نزدیک شدن به زمان آغاز رسمی تحریم‌ها علیه ایران شدت خواهد گرفت.

در حالی که بسیاری از کارشناسان افزایش قیمت نفت را جو روانی ناشی از اعمال تحریم های نفتی علیه ایران می‌دانند ترامپ اوپک را مقصر اصلی بالا رفتن قیمت نفت می‌داند و به طور مداوم از طرق مختلف از اوپک می‌خواهد قیمت نفت را کاهش دهد. خواسته‌ای که زنگنه بر این باور است که بهترین کار برای این‌که قیمت نفت افزایش نیابد و بازار نفت از تنش خارج شود این است که آمریکا تحریم ایران را دنبال نکند.

به گفته وی ایران و سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در این باره مسئولیتی ندارند، بلکه ایران می‌خواهد با قدرت نفت خود را تولید کند، اما آمریکا همه تلاشش این است که نگذارد ما نفت خود را تولید کنیم.

زنگنه با بیان این‌که این روزها قیمت نفت با افزایش هشت دلاری از ۸۵ دلار برای هر بشکه هم عبور کرده است، گفت: آقای ترامپ اعلام کرده که اوپک مسئول افزایش قیمت نفت است و باید تولید را اضافه کند، اما باید گفت اوپک مسئول نیست بلکه شخص ترامپ مسئول افزایش قیمت نفت است.

منبع: ایسنا

ما را در کانال تلگرامی نبض نفت دنبال کنید