کشوری که ایران را رها نمیکند!
نبض نفت - با وجود اینکه عمان از نظر ژئوپلیتیکی در احاطه منازعه و ناملایمات سیاسی بوده، اما به مدت دههها قادر بوده است از منازعات منطقهای دور مانده و به عنوان یک میانجی میان همسایگان در حال جنگ عمل کند.
مسقط موفق شده است برای سالهای متمادی، روابط خوب با هر دو کشور ایران
و آمریکا را حفظ کند. اما اکنون برای نخستین بار طی سالیان گذشته سیاست بیطرفی عمان
به دلیل فشار فزاینده آمریکا و همچنین عربستان سعودی و امارات متحده عربی علیه ایران،
به چالش کشیده شده است. در مرکز این وضعیت غامض، پروژه خط لوله انتقال گاز طبیعی میان
ایران و عمان قرار دارد.
پس از گذشت بیش از یک دهه، پروژه خط لوله گاز ایران- عمان سال گذشته چراغ
سبز گرفت و یک کمیته مشترک در ژوییه برای نهایی شدن این توافق تشکیل شد. این پروژه
انرژی و مهندسی عظیم برآورد شده حدود ۱.۲ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت و طبق اعلام
شرکت ملی گاز ایران، ۲۸ میلیون مترمکعب در روز گاز طبیعی ایران را از بندر جنوبی کوه
مبارک به بندر سوهار در عمان خواهد رساند. موقعیت کوه مبارک در نزدیکی تنگه هرمز در
ایران، این بندر را نقطه ایدهآلی به عنوان نقطه آغاز این خط لوله ساخته است. ۳۰ درصد
از نفت و گاز دریابرد جهانی هر روز از تنگه هرمز عبور میکند.
گاز طبیعی پس از اینکه به عمان رسید برای صادرات مایعسازی میشود یا
در عمان برای پرکردن ذخایر این کشور نگهداری میشود. بدنبال کاهش تولید گاز طبیعی و
کمبود گاز متعاقب آن و همچنین سایر کمبودهای اقتصادی، عمان تلاش کرده تا چشمانداز
اقتصادی خود را در چند سال اخیر متنوع کند. خط لوله پیشنهادی با ایران بخشی از برنامه
مذکور است.
انتظار میرود ایران میزان متنابهی زیرساخت خط لوله در سراسر خاورمیانه
در سالهای آینده اضافه کند و در احداث ۱۲ هزار و ۶۹۸ کیلومتر خط لوله پیشبینی شده
تا سال ۲۰۲۲ مشارکت نماید.
طبق آمار گلوبال دیتا، طرحهای ایران به تنهایی بیش از ۵۰ درصد از کل خطوله
لوله برنامهریزی شده منطقه را تشکیل میدهد. پس از ایران از نظر احداث برنامهریزی
خطوط لوله عراق قرار دارد. این کشور تصمیم دارد حدود ۲۹.۶ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۲
برای افزودن ۵۱۰۵ کیلومتر خط لوله نفت و گاز سرمایه گذاری کند. ترکیه در خاورمیانه
با برنامهریزی ۲۰۳۰ کیلومتر خط لوله با هزینه حدود ۵.۸ میلیارد دلار، در جایگاه سوم
قرار میگیرد.
اما به زودی این پروژه با تحریمهای آمریکا علیه نفت ایران به چالش کشیده
میشود. دولت ترامپ تحریمهایی علیه نفت، محصولات نفتی، محصولات پتروشیمی و تمامی مبادلات
با شرکت ملی نفت ایران را از آغاز پنجم نوامبر اعلام کرده است. تنشها با ایران از
زمان به قدرت رسیدن ترامپ و تهدید وی برای لغو توافق هستهای که در دوران اوباما امضاء
شده بود، بالا گرفته است.
اکنون عمان مانند بسیاری از کشورهایی که تمایل ندارند بین آمریکا و ایران
طرف هیچ کشوری را بگیرند، در خط آتش دو طرف
گیر افتاده است. اگر دولت ترامپ پیشنهاد خود
برای اعمال مجدد تحریمها علیه ایران درماه میلادی آینده را عملی کند، مشکلات بزرگی
برای خط لوله گاز طبیعی ایران و عمان ایجاد خواهد کرد. تنگه هرمز که یک موقعیت حساس
در طرحهای خط لوله است همواره محل درگیری میان ایران و آمریکا بوده است. در ماه اوت
آمریکا مدعی شد کنترل کامل عبور نفت و گاز این منطقه را در دست دارد و تهدید کرد اگر ایران تلاش کند عبور کشتیها از این
محل را مختل کند، به زور متوسل خواهند شد.
منبع: ایسنا