بومی سازی دانش فنی تولید تجهیزات صنعت نفت،گازو پتروشیمی
نبض نفت - اکبر زمانیان گفت: در حوزه صنایع پاییندستی، پژوهشگاه صنعت نفت فناوری‌های مورد نیاز صنعت نفت، گاز و پالایش را توسعه داده که عمده این فعالیتها شامل دانش فنی تولید کاتالیست و فناوری‌های فرآیندی و مواد شیمیایی است.
وی با بیان اینکه یکی از مهمترین مواد شیمیایی که در این صنایع استفاده میشود کاتالیستها و جاذبهاست، تصریح کرد: هدف اصلی پژوهشکده کاتالیست پژوهشگاه صنعت نفت، تحقیق روی کاتالیستها با هدف بومیسازی، سنتز و تجاریسازی کاتالیستها و جاذبهاست که خوشبختانه توانستهایم دانش فنی چند جاذب و کاتالیست را توسعه دهیم و به سازندگان و توسعه دهندگان داخلی آنها واگذار کنیم.
رئیس پردیس پاییندستی پژوهشگاه صنعت نفت، دانش فنی کاتالیستهای ریفورمینگ نفتا و آروماتیک سازی را متعلق به پژوهشگاه صنعت نفت دانست و افزود: توسعه دانش فنی این کاتالیستها انجام و به یک شرکت دانش بنیان داخلی با هدف ساخت، تولید انبوه و تجاری سازی واگذار شده است.
زمانیان ادامه داد: این دو نوع کاتالیست تا قبل از تولید داخل، از شرکتهای سازنده خارجی وارد میشد و کشور در این حوزه به این شرکتها وابستگی داشت که خوشبختانه با ساخت این کاتالیستها وابستگیها نیز قطع شد و نخستین نمونه صنعتی کاتالیست ریفورمینگ نفتا در سال ۹۶ در پالایشگاه ستاره خلیج فارس بارگذاری شده و تاکنون نیز در حال فعالیت است.
وی به دیگر کاتالیست توسعه داده شده از سوی یک شرکت دانش بنیان داخلی نیز اشاره کرد و گفت: کاتالیست آروماتیک سازی دومین کاتالیست توسعه داده شده است که از سال ۹۴ در پتروشیمی بندر امام ، پتروشیمی بوعلی و نوری بارگذاری شده و تاکنون بدون هیچ مشکلی کار میکند.
رئیس پردیس پایین دستی پژوهشگاه صنعت نفت تصریح کرد: ساخت و توسعه ۳ کاتالیست هیدروکراکینگ، RCD و اتیلن اکساید که تحقیقات آن در حال تکمیل است برای تولید انبوه تا پایان سال به شرکت های داخلی جهت تولید انبو ه وتجاری سازی واگذار می شود.
رئیس پردیس پاییندستی پژوهشگاه صنعت نفت، به دیگر کاتالیستهای تجاری سازی شده این مجموعه نیز اشاره کرد و گفت: دانش فنی کاتالیستهای آلومینا، تیتانیا و آلومینای پروموت شده با همکاری شرکت ملی گاز ایران تکمیل و در یک فرآیند رقابتی، توسعه آن به شرکت سرامیک صنعتی اردکان در مقیاس نیمه صنعتی و سپس صنعتی توسعه داده شد.
وی ادامه داد: نخستین نمونه کاتالیست تیتانیا در چند ماه گذشته براساس دانش فنی پژوهشگاه صنعت نفت به پالایشگاه پنجم عسلویه فروخته شد و شرکت توسعه دهنده از توسعه و تجاریسازی آن راضی بود و علاقه مندی خود را برای تجاریسازی دو کاتالیست دیگر نیز اعلام کرد.
زمانیان به صرفه اقتصادی ساخت این کاتالیستها اشاره کرد و گفت: تولید داخلی توسعه و ساخت کاتالیستها دارای آثار مستقیم و غیرمستقیم در کشور است و در چند سال گذشته توانستیم با ساخت این کاتالیستها ۲۵۰ میلیون دلار صرفه اقتصادی برای کشور به ارمغان آوریم. همچنین بومیسازی، اشتغال داخلی و رفع وابستگی در شرایط تحریمها از دیگر مزایای ساخت این کاتالیستها است. در نبود این محصولات، بسیاری از واحدهای صنعتی نمیتواند به فعالیت خود ادامه دهد، یا اینکه باید از کاتالیستهای با بازدهی کمتر و دست دوم یا سوم استفاده کند.
وی یکی دیگر از فعالیت های پردیس پایین دستی پژوهشگاه صنعت نفت را تولید روانکارها و روغن های صنعتی عنوان کرد و گفت: درحال حاضر گروهی از محققان برروی تولید روغن های صنعتی مورد استفاده در کمپرسورهای CNG و کمپرسورهای هوا کارمی کنند و تا پایان سال ضمن تکمیل دانش فنی ، تولید انبوه این دو نوع روانکار آغاز خواهدشد.
زمانیان یکی دیگر از دستاوردهای پردیس پاییندستی پژوهشگاه صنعت نفت را تولید ماده «اودورنگ» عنوان کرد که در صنعت انتقال گاز کاربرد دارد و تا پیش از این سالانه 10 میلیون دلار صرف واردات این ماده می شد.
رئیس پردیس پاییندستی پژوهشگاه صنعت نفت افزود: با اتکاء به توان داخلی موفق شده ایم این ماده کاربردی را از میعانات گازی پارس جنوبی استخراج کنیم و هم اکنون یک خط تولید با ظرفیت 700 تن درسال راه اندازی شده که ضمن تامین نیاز 500 تنی صنعت گاز کشور، زمینه برای صادرات این محصول نیز فراهم شده است.
زمانیان بومی سازی دانش فنی مورد استفاده در بازیافت گوگرد از گاز مایع را از دیگر دستاوردهای محققان ایرانی اعلام کردو افزود: تاکنون دانش فنی استخراج و بازیافت گوگرد از کشورهای خارجی خریداری می شد اما پس از بومی سازی این دانش ، طراحی خط تولید بازیافت گوگرد در پالایشگاه ایلام به پژوهشگاه واگذارشد و این بخش از پالایشگاه ایلام با تجهیزات کاملا داخلی و دانش فنی بومی طراحی و راه اندازی خواهد شد.
رئیس پردیس پایین دستی پژوهشگاه صنعت نفت بر فضای رقابتی تولید انبوه دستاوردهای علمی این پژوهشگاه نیز تاکید کرد و افزود: همه دانشهای فنی در زمینه کاتالیستها و محصولات فرآیندی در پژوهشگاه صنعت نفت و در یک فضای رقابتی به‌دست آمده است، زیرا دانشگاهها، شرکتهای تحقیق و توسعه و بسیاری از شرکتهای خارجی میتوانند در این زمینه با پژوهشگاه رقابت کنند و همواره در انتخاب شرکتهای توسعه دهنده نیز رقابتی عمل میکنند. به عبارتی، شرکتهای مختلف را از نظر زیرساخت، تجربه، زمینه فعالیت و همکاریهای پیشین بررسی کرده و سپس دانش فنی را به آن واگذار میکند، از این رو این مجموعه به صورت انحصاری با هیچ شرکت خاصی همکاری نمیکند
منبع: خبر گزاری صدا و سیما
