ماجرای «اتاق تاریک معاملات نفت» چیست؟
نبض نفت - چندی است که همزمان با تشدید تحریم‌های آمریکا علیه ایران و صنعت نفت، برخی گروه ها و محافل خبری تلاش می کنند تحت عنوان بحث های کارشناسی به طرح ادعاهای عجیب درباره صادرات نفت که مهمترین منبع درآمدی کشور در زمان تحریم است، بپردازند که نتیجه آن، افشای اطلاعات محرمانه مبادلات نفتی خواهد بود.
** اسم رمز «اتاق تاریک معاملات نفت»
جستجوی کوتاه در اینترنت درباره «اتاق تاریک معاملات نفت» نشان می دهد به تازگی موج خبری بزرگی در این باره به راه افتاده است که در آن، ادعاهایی واهی و ساختگی مطرح شده که هدف همگی آنها، اعمال فشار به مسوولان و نهادهای ذیربط است.
گروه هایی با استفاده از تعابیر عجیب و پرطمطراق مانند «اتاق تاریک معاملات نفت»، لزوم عرضه نفت در بورس و شفافیت معاملات تلاش می کنند روند طبیعی صادرات نفت را که با نظارت نهادهای نظارتی و مقامات ارشد کشور در حال انجام است، زیر سوال ببرند؛ در حالی که دولت دوازدهم، همواره از شفافیت معاملات حمایت و حتی برای نخستین بار عرضه نفت در بورس را نیز آغاز کرده است.
به عنوان مثال در یکی از ادعاها آمده است: «وزارت نفت با ایجاد یک سازوکار موازی با بورس انرژی و با راه‌اندازی اتاق تاریک درصدد است تا مانع ورود شرکت‌های خصوصی به سازوکار بورس شده و بدین ترتیب اجرای این راهکار ضدتحریمی را بی فایده نشان دهد».
این گروه به نحوی ادعاهای خود را مطرح می کنند که گویا، برای صادرات نفت ایران در بازارهای جهانی به تازگی، سازوکار و اتاق جدیدی راه اندازی شده که به دنبال فرار از شفافیت است اما بررسی ها نشان می دهد تغییری در سازوکار فروش نفت رخ نداده و روند صادرات همانند گذشته با رصد دقیق نهادهای نظارتی در حال انجام است.
به نظر می رسد این گروه با طرح مسائل غیرواقعی و اتهام های بی اساس، برنامه هایی خاص را دنبال می کنند که در خدمت اهداف آمریکا و عربستان است.
** جنگ اقتصادی و لزوم هشیاری در کلام رهبر معظم انقلاب
اکنون در جنگی تمام عیار اقتصادی با آمریکا و متحدانش به سر می بریم که هدف دشمنان در آن، قطع رگ حیات اقتصادی ایران یعنی صادرات نفت و بر زمین زدن ساختار سیاسی و اقتصادی کشور است.
آمریکا در این جنگ تلاش می کند با رصد اخبار و فعالیت‌های اقتصادی به ویژه صادرات نفت مسیر مبادلات نفتی کشور ما را مسدود کند.
جنگ اقتصادی، موضوعی است که رهبر معظم انقلاب اسلامی بر آن خاطر نشان کرده و خواستار هوشیاری در مقابل آن شده اند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی پانزدهم شهریور امسال در دیدار نمایندگان مجلس خبرگان فرمودند: بدخواهان ملت ایران به موازات جنگ اقتصادی، جنگ رسانه‌ای و تبلیغاتی را نیز در دستور کار خود قرار داده‌اند، بنابراین انتقادها باید با هدف اصلاح و خیرخواهانه باشند.
ایشان تصریح کردند: امروز نظام اسلامی با یک جنگ همه جانبه اقتصادی مواجه است که از یک اتاق جنگ و با دقت و اهتمام کامل هدایت می شود اما در کنار این جنگ، یک جنگ مهم رسانه ای و تبلیغاتی نیز در جریان است که بیشتر اوقات از آن غفلت می شود.
رهبر معظم انقلاب در آن دیدار فرمودند: براساس اطلاعاتی که در اختیار داریم، دستگاه های جاسوسی آمریکا و رژیم صهیونیستی با حمایت مالی قارون های منطقه اطراف کشور ما، تشکیلاتی را برای این جنگ رسانه ای راه اندازی کرده اند و به طور جدی در حال برنامه ریزی و تلاش برای آلوده کردن فضای تبلیغاتی و فکری جامعه هستند.
«اهداف این جنگ رسانه ای، ایجاد اضطراب، یاس، ناامیدی و احساس بن بست و بدبین کردن مردم نسبت به یکدیگر و نسبت به دستگاه های مسئول و همچنین بیشتر و بزرگ‌تر نشان دادن مشکلات اقتصادی در ذهن جامعه است.»
ایشان به یک نمونه اشاره کردند و فرمودند: در همین مسائل مربوط به سکه و ارز و کاهش ارزش پول ملی، جنگ رسانه ای و فضاسازی های تبلیغاتیِ بدخواهان، تاثیرگذار بوده است که البته از دشمن توقعی جز رذالت نیست اما باید مراقب باشیم ما به این فضاسازی‌ها برای آلوده کردن ذهن مردم، کمک نکنیم.
** رصد صادرات نفت توسط نهادهای نظارتی
ادعاهای مربوط به اتاق تاریک معاملات در حالی مطرح می شود که پیگیری ها نشان می دهد روند معاملات و صادرات نفت با نظارت دقیق نهادهای نظارتی انجام شده و گزارش های مربوط به این مبادلات نیز بطور شفاف به مسوولان و مقامات ارشد کشور ارسال می شود.
سازوکار فروش نفت، سابقه ای چندین ساله دارد که توانسته درآمدهای نفتی کشور را محقق کند.
نکته جالب اینکه در دور قبلی تحریم ها یعنی در دولت های نهم و دهم گروهی به بهانه تحریم ها اقدام به اعمال فشار به مسوولان وقت کرده و تلاش کردند سازوکار قدیمی فروش نفت را تغییر دهند که نتیجه آن، ظهور «بابک زنجانی» بود که همگان با آن آشنا شده اند.
شاید اکنون نیز گروهی به بهانه تحریم ها، به فکر به یغما بردن درآمدهای نفتی و خلق بابک زنجانی های جدید افتاده اند.
** آمریکا در پی قطع کامل صادرات نفت ایران
محرمانه بودن اطلاعات مربوط به صادرات و فروش نفت، به معنای فقدان شفافیت و انجام آن در تاریکخانه ای مرموز نیست، بلکه بدین معناست که نباید این اطلاعات به دست دشمنان کشور برسد.
وزیر نفت بارها اعلام کرده است از اعلام جزییات صادرات نفت (شامل میزان، خریداران و چگونگی صادرات) خودداری می‌کند؛ زیرا اعلام جزییات، باعث شناسایی مسیرهای صادراتی ایران و اقدام متقابل آمریکا میشود.
بیژن زنگنه تاکید می کند: خواب آمریکا برای قطع صادرات و به صفر رساندن صادرات نفت ایران هیچ گاه محقق نخواهد شد.
آمریکا پس از خروج از برجام در اردیبهشت امسال اعلام کرد که صادرات نفت ایران را در 6 ماه (تا آبان) به طور کامل قطع خواهد کرد.
واشنگتن در این مدت تلاش بسیاری کرد خریداران نفت ایران را به توقف خرید از ایران ترغیب کند اما در سایه دیپلماسی خاموش نفتی ایران، در تحقق این هدف شکست خورد.
با وجود اینکه آمریکا در آبان امسال اعلام کرد به هشت کشور برای خرید نفت از ایران معافیت می دهد اما همزمان تلاش بسیاری را انجام می دهد با یافتن سرنخ های مربوط به مشتریان نفتی، صادرات نفت ایران را به طور کامل قطع کند که در این مسیر، بسیار به اطلاعات ستون پنجم امیدوار است.
** صادرات نفت ایران زیر ذره بین عربستان
علاوه بر آمریکا، رقیب منطقه ای کشورمان یعنی عربستان نیز به طور دقیق در حال رصد صادرات نفت و فراورده های نفتی ایران است.
یک مقام صنعت نفت در این باره گفت: علاوه بر آمریکا، دولت عربستان که به عنوان رقیب سیاسی و اقتصادی منطقه ای کشورمان به شمار می رود نیز بسیار بر روی صادرات نفت و فرآورده‌های نفتی کشورمان متمرکز شده است.
وی افزود: عربستان به طور مستمر، روند صادرات و خریداران نفت و فرآورده های نفتی را رصد می کند تا به سراغ شان رفته و آنها را از خرید نفت و فراورده های نفتی ایران منصرف کند؛ عربستان با دادن پیشنهادهای جذاب، مشتریان ایران را از ادامه همکاری با کشورمان منصرف کرده و خود قراردادهای نفتی با آنها امضا می کند.
عربستان از این اقدام، 2 هدف عمده را دنبال می‌کند: نخست، قطع درآمدهای نفتی کشورمان و دوم دستیابی به بازارهای صادراتی ایران و تشدید فشارها بر کشورمان.
** آغاز عرضه نفت در بورس با حمایت دولت دوازدهم
ادعای این گروه درباره کارشکنی دولت و وزارت نفت در عرضه نفت در بورس در حالی مطرح می شود که این ایده برای نخستین بار با حمایت دولت دوازدهم رنگ واقعیت به خود گرفت.
ماجرای عرضه نفت در بورس، سابقه چندین ساله دارد و در دولت های پیشین بارها مطرح شده بود اما هیچ گاه به سرانجام نرسید تا اینکه با حمایت دولت دوازدهم در آبان امسال به صورت عرضه های منظم آغاز شد.
تاکنون در سه مرحله، نفت خام در بورس انرژی عرضه شده و قرار است چهارمین مرحله فروش نفت نیز در بورس انرژی در 15 بهمن ماه با عرضه یک میلیون بشکه نفت سبک صادراتی به نرخ بشکه ای 56 دلار و 24 سنت انجام شود.
مرحله نخست فروش نفت در6 آبان، مرحله دوم در 20 آبان و مرحله سوم در اول بهمن امسال انجام شد که با تایید سران قوا قرار است به صورت مستمر ادامه یابد.
باتوجه به اینکه فروش نفت صادراتی در بورس، روشی جدید به شمار می رود، نهادینه شدن آن به عنوان راهکار مطمئن و ثابت عرضه نفت، فرایندی زمانبر خواهد بود، زیرا بخش خصوصی تاکنون تجربه ای در این باره نداشته و به تدریج با آن آشنا می شود.
منبع: ایرنا
