آیا طرح بلندپروازانه انرژی تجدیدپذیر در عربستان به واقعیت می‌رسد؟
به گزارش نبض نفت به نقل از اویل پرایس، شبه جزیره عربستان قبلا ارزش استراتژیک چندانی نداشت. این منطقه بیشتر خشک است و تا این اواخر بازدهی زیادی نداشته است. حالا عربستان به خاطر دارا بودن دو منطقه مقدس مسلمانان و به خاطر نقش محوری در بازار نفت جهان، تبدیل به قدرتی منطقه ای شده است و ریاض قصد دارد به یک نیروگاه انرژی تجدیدپذیر هم تبدیل شود.
این پادشاهی غنی از نفت، تعداد روزهای آفتابی بسیار بالایی دارد و فقط 45 روز در سال ابری میشود. این کشور ظرفیت فوق العاده ای هم برای انرژی بادی دارد ، مخصوصا در منطقه دریای سرخ. به علاوه ریاض با نصب حدود 19 رآکتور اتمی راهی را برای تبدیل شدن به یک نیروگاه انرژی هسته‌ای آغاز کرده است. دولت عربستان به تازگی مقاصد خود را برای گسترش انرژی های تجدیدپذیر مشخص کرده است.
تا همین اواخر عربستان توسط پیرمردان اداره می‌شد. ولی حالا ملک سلمان فرزندش محمد بن سلمان را رهبر آینده کشور معرفی کرده است. انتخاب بن سلمان به عنوان ولیعهد به خاطر هدفش در دور کردن عربستان از وابستگی به نفت و متنوع کردن اقتصاد، با استقبال فراوانی روبرو شد . طرح «دورنمای 2030»، اهداف عربستان را برای تنوع بخشیدن به منابع توسعه و رشد این کشور مشخص می‌کند. ایجاد بخش انرژی‌های تجدیدپذیر بخشی از این برنامه است.
غیر از متنوع کردن منابع، هدف بعدی حرکت به سمت تولید انرژی پاک است. عربستان به طور میانگین روزانه 10 میلیون بشکه نفت تولید می کند که بیشتر آن صادر می شود. بخش قابل توجهی از این نفت، حدود یک میلیون بشکه، برای تولید برق سوزانده میشود. بنابراین هدف طرح های ریاض برای تنوع بخشیدن به بخش انرژی، می‌تواند افزایش ظرفیت صادرات و درآمد بیشتر باشد.
تمرکز اصلی عربستان روی انرژی خورشیدی است. این کشور تا حالا چندین پروژه را در این زمینه اعلام کرده است. هدف آن سرمایه‌گذاری 50 میلیارد دلاری بر توسعه تاسیسات نوری و همچنین 41 گیگاوات انرژی خورشیدی تا 2032 است. غیر از انرژی خورشیدی، چندین شرکت قراردادهایی با ارزش 500 میلیون دلار برای ساخت اولین مزارع انرژی بادی هم امضا کرده اند.
عوامل اقتصادی و سیاسی باعث شده این کشور صنعت انرژی هسته ای داخلی خود را بسازد. این صنعت باید 15 درصد انرژی کشور را تا 2032 تأمین کند. ایران، چندین رآکتور اتمی فعال دارد که با کمک روسیه ساخته شده‌اند. صنعت انرژی هسته‌ای دو هدف را دنبال می‌کند: رسیدن به ظرفیت تولید بمب و کاهش وابستگی به صنعت نفت.
گرچه مرکز تحقیقات انرژی عربستان تایید کرده که هیدروکربنها تا 2032 همچنان بخش مهمی از ترکیب انرژی کشور خواهند بود، ولی 41 گیگا وات انرژی خورشیدی، 17.6 گیگاوات انرژی هسته ای، 9 گیگاوات انرژی بادی، 3 گیگاوات اتلاف گرما و یک گیگاوات انرژی زمین گرمایی هم خواهد داشت.
موانع موجود
طبیعت غیر واقع بینانه برخی پروژه‌ها به همراه ارتباط بد با مقامات مربوطه، نتایج ناامید کننده ای به بار می آورد. سرمایه گذاری 200 میلیارد دلاری در 200 گیگاوات از تاسیسات انرژی خورشیدی با سافت بانک ژاپن نمونه ای از پروژه هایی است که به خاطر برنامه ریزی بد و مقدار غیر واقع بینانه، با شکست مواجه شده است.
اشتباهات سیاسی بن سلمان اطمینان به سرمایه گذاری را از بین برده است. بن سلمان به خاطر جنگ یمن، تحریم قطر و قتل جمال خاشقچی روزنامه‌نگار واشنگتن‌پست مورد انتقاد است.
در آخر، اصلی ترین عامل تاثیرگذار بر برنامه ریاض در رسیدن به انرژی تجدید پذیر، قیمت نفت است. وقتی قیمت نفت در 2014 سقوط کرد، لزوم کاهش وابستگی کشور به نفت مشخص شد ولی شرایط بهتر صادرات نفت در سالهای اخیر فشار برای اصلاحات را کم کرده است.
انتقال انرژی کاری سخت و پیچیده است. طرح ایجاد یک بازار انرژی تجدیدپذیر طی چند سال، کمی بلندپروازانه به نظر می‌رسد. ترکیب قیمت پایین انرژی، بی‌ثباتی سیاسی به خاطر اصلاحات بن سلمان و عدم تمایل سرمایه گذاران بین المللی برای تامین سرمایه، تهدیدی است برای طرح انرژی تجدیدپذیر عربستان.
با این وجود، ویژگی‌های مطلوب جغرافیایی این کشور عربی و کاهش قیمت تاسیسات نوری و توربین های بادی می تواند آینده ای با انرژی های پاک را در این مرکز بزرگ نفت دنیا تضمین کند.
