به احترام چاه اف-هفت کلاه خود را بردارید
به گزارش نبض نفت به رغم تعدد چاه‌های نفت منطقه، چاه شماره هفت این شهر موسوم به ((اف-هفت)) پس از چاه شماره یک از شهرت و اعتبار بیشتری برخوردار بود.شهرت این چاه نیز به واسطه میزان تولید قابل توجه نفت از آن طی مدت بهره‌برداری بود که در نوع خود شگفتی محسوب می شد.
چاه اف-هفت مسجد سلیمان بنا به سوابق و مستندات موجود در آبان ماه سال 1290 هجری خورشیدی (1911 میلادی) و سه سال پس از بهره‌برداری از چاه شماره یک مسجد سلیمان حفاری شد و به نفت رسید.(مکان‌یابی چاه اف-هفت به کمک آقای امرالله غلام خاص از رؤسای بازنشسته عملیات بهره‌برداری شرکت نفت و گاز مسجد سلیمان انجام گرفته است) تولید روزانه از این چاه معادل 10750 بشکه در روز و البته ظرفیت واقعی آن به مراتب بیشتر از مقدار فوق بود و تنها به دلیل کمبود امکانات صادرات و پالایش و همچنین جهت جلوگیری از کاهش فشار شدید مخزن، به همین مقدار بهره‌برداری روزانه از آن بسنده شد.میزان تولید نفت چاه شماره هفت هنگامی قابل تآمل خواهد بود که بدانیم هر بشکه نفت در مقیاس صنعتی تقریبا برابر با 159 لیتر است و به این ترتیب متوجه خواهیم شد تولید این چاه بیش از 1/5 تن در روز بوده است. این چاه در مرکز شهرستان فعلی مسجد سلیمان و محله قدیمی موسوم به نمره 6 در میدان نفتون فعلی قرار داشته و دارای دو خروجی نفت مجزا بوده که اصطلاحا خورجینی نامیده می شد. با اینکه طبیعتا باید با ادامه بهره‌برداری از هر منبعی فشار و موجودر آن کاهش یابد، نکته شگفت انگیز در خصوص چاه مذکور در این بود که کمتر از یک سال پس از آغاز بهره برداری از آن، میزان نفت تولیدی به نحو چشمگیری افزایش یافت. تولید شگفت انگیز نفت از چاه اف-هفت مسجد سلیمان در روزگار خود نقل محافل نفتی دنیا بود و همگان با شگفتی از آن یاد می کردند.حجم فزاینده تولید نفت از این چاه 15 سال متوالی بدوم وقفه ادامه داشت و حاصل آن تولید 53 میلیون بشکه معادل7 میلیون تن نفت از این چاه بود، تولیدی که در نوع خود شگفت انگیز و قابل ملاحظه بود.
هر اندوخته‌ای سرانجام روزی به اتمام خواهد رسید.چاه اف-هفت نیز از این قاعده مستثنی نبود.سرانجام اردیبهشت سال 1305 خورشیدی با افت فشار مخزن، بهره‌برداران بهتر دیدند استفاده از آن را برای همیشه متوقف کنند.طی مراسمی شیر اصلی چاه برای همیشه بسته شد. و چاه پس از 15 سال تولید نفت مستمر از چرخه تولید خارج شد.مدیران شرکت بریتیش پترولیوم لوح یادبودی برای چاه تهیه و در کنار شیر اصلی آن نصب کردند.در این لوح نوشته شده بود(( کسانی که از منافع عظیم ناشی از حجم عظیم تولید این چاه اطلاع دارند لازم است هنگام عبور از مقابل آن کلاه خود را به پاس احترام از سر بردارند.)) احترام و اهمیت این چاه هیچگاه از خاطره‌ها محو نشد. توانایی بهره‌برداری از این چاه با فشار بسیار بالا علاوه بر غنی بودن مخزن محلی برای شرکت نفت BP نیز افتخاری بزرگ محسوب می شد. در حقیقت بهره‌برداری از یک مخزن غنی با فشار بسیار بالا آن هم در دورانی که تجهیزات حفاری و بهره برداری به اندازه امروز ایمن و توانمند نبودند برای BP افتخاری محسوب می شد که با آن به کمپانی های نفتی دیگر فخر فروشی می کرد.به همبی دلیل تاسیسات سر چاهی اف-هفت پس از مسدود کردن مجرای خروجی چاه از مسجد سلیمان به انگلستان برده شده و در مرکز تحقیقات شرکت بریتیش پترولیوم در (کرکلینگتون) به نمایش گذاشته شد و پس از آن نیز به میدان نفتی(اکرینگ) منتقل شد.
43 سال پس از خاموشی چاه اف-هفت مسجد سلیمان، شرکت نفتی BP برای نشان دادن قدرت و توانایی خود در زمینه اکتشاف نفت به دنبال نمادی می‌گشت تا در جلوی ساختمان اصلی خود در لندن نصب کند و چه نمادی بهتر از این شیر مسجد سلیمانی؟!
شیر خاطره‌انگیز اف-هفت اینبار به لندن رفت.نشریه نفت‌خیز، نشریه داخلی شرکت ملی نفت ایران در شماره بیست و یکم خود به تاریخ پنج شنبه هشتم خرداد ماه 1348 خورشیدی، ضمن انتشار تصویر شیر مذکور در جلوی ساختمان BP نوشت :( اخیرا شیر کنترل چاه اف-هفت میدان نفتی مسجد سلیمان در جلوی شرکت بریتیش پترولیوم در لندن نصب گردیده است...) این پایان داستان مسافر مسجد سلیمانی در لندن نبود. شیر نفت خاطره انگیز سالها در ورودی شرکت BP ایستاده بود تا اینکه با نقل مکان دفتر مرکزی اینبار به آرشیو شرکت BP در شهر ناتینگهام شایر منتقل شد. اما یاد و خاطره اش هیچگاه از اذهان محو نشد. همزمان با یکصد امین سالگرد تولد صنعت نفت در ایران در سال 1387 خورشیدی، برنامه ریزی جهت بازگرداندن این نماد صنعتی در دستور کار ستادی که به منظور بزرگداشت این سالروز در وزارت نفت تشکیل شده بود، قرار گرفت و با پیگیری‌های به عمل آمده مسافر مسجد سلیمانی طی مراسمی در انگلیس به هیات ایرانی تحویل داده شد و نخستین بار پس از حدود 80 سال از لندن بازگشته و در پانزدهمین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی در تهران در معرض دید عموم قرار گرفت. عابرانی که این روزها از جلوی ساختمان مرکزی وزارت نفت در خیابان طالقانی عبور می‌کنند، نظاره گر این مسافر بازگشته از لندن هستند که پس از 80 سال به ایران بازگشته اما برای مسجد سلیمان دل تنگ است، دل تنگ جایی که در این 80 سال حوادث بیشماری را پشت سر گذاشت اما در تمامی این مدت یک چیز تغییر نکرده و آن، بهره‌برداری از این شهر است که اگر روزی مخازن گازش منبع فروزش آتش جاودانه در پارسومانش هخامنشی بود، گویی منابع نفتی‌اش نیز جاودانه اند. و مهمتر از آن مسجد سلیمان مردمانی دارد که نیازمند توجه و امکانات بیشتر و بهتر اند، امکانات و مزایایی که گویی با افول چاه اف-هفت در مهد نفت ایران افول کرده است.
