1397؛ سال تقویت روابط ایران و ژاپن

با توجه به اینکه سال 97 با هفتادمین سالگرد تاسیس روابط دیپلماتیک دو کشور همزمان شده بود این سال برای دو کشور از اهمیت زیادی برخوردار بود و برنامه های متنوع و گوناگونی میان تهران و توکیو برگزار شد.

**مناسبات و تبادلات بلند پایه

در سال 1397 شمسی اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهوری کشورمان در مصاحبه اختصاصی با خبرگزاری کیودو ژاپن درباره برجام و فروش نفت، روابط دو کشور و مخالفت با یکجانبه گرایی آمریکا، مواضع ایران را تشریح کرد.

در پایان سال نیز علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی ایران در راس یک هیات بلند پایه به ژاپن سفر و با شینزو آبه نخست وزیر، رییس مجلس و شماری از نمایندگان مجلس این کشور دیدار کرد.

طرفین در این ملاقات ها خواستار تقویت روابط در عرصه های نفت، گاز، پتروشیمی، صنعت، داروسازی، پارلمانی و سیاسی شدند و درباره موضوعات امنیتی منطقه و مبارزه با تروریسم رایزنی کردند.

در همین سال هیات های مختلفی از نهادها و ارگان های دولت و بخش خصوصی به ژاپن سفر کرده و درباره صلح، امنیت، تبادلات فرهنگی و همکاری در امور جوانان با یکدیگر ملاقات و مشورت کردند.

از جمله دیدارهای بلند پایه دیگر می توان به سفر منصور غلامی وزیر علوم، تحقیقات و فناوری ایران به ژاپن برای توسعه همکاری های علمی، آموزشی، تبادل دانشجو و پژوهشگر اشاره کرد.

**نشست ها و مراسم مشترک

ایران و ژاپن در سال 1397 شمسی با توجه به هفتادمین سال تاسیس روابط دیپلماتیک میان دو کشور، چندین دور مذاکره و نشست در عرصه های مختلف برگزار کردند از جمله آنها همکاری ایران و ژاپن در عرصه گردشگری بود که مورد استقبال انجمن گردشگری ژاپن قرار گرفت و طرفین قول دادند برای توسعه این زمینه ها با هم ارتباطات بیشتری برقرار کنند.

همچنین در سال 97 ژاپن و ایران موافقت کردند همکاری ها در زمینه محیط زیست را بیشتر کنند ساهارو ناکاگا وزیر محیط زیست ژاپن هم بر تقویت مناسبات زیست محیطی دو کشور تاکید کرد.

در همین سال نشست آشنایی رسانه های ژاپن با ایران توسط باشگاه خبرنگاران ژاپن در توکیو و نشست فرهنگ و تمدن اسلامی ایران در ژاپن نیز با همت سفارت ایران در پایتخت ژاپن برگزار شد.

برگزاری اجلاس مرکز مطالعات بین المللی وزارت خارجه ایران و موسسه امور بین المللی وزارت خارجه ژاپن و موافقت طرفین برای گسترش همکاری های سیاسی، پارلمانی، اقتصادی و تجاری از دیگر جمله موضوعات مهم سال 1397 برای دو کشور بود.

در این سال مجله ایران با هدف معرفی فرهنگ و تمدن ایران توسط رایزنی فرهنگی سفارت ایرن در توکیو به زبان ژاپنی منتشر شد که گامی مهم در راستای شناساندن کشورمان و حقایق آن برای ملت ژاپن است.

سفر رییس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به ژاپن و برگزاری اولین دور گفت و گوهای دینی ایران و ژاپن با موضوع جایگاه خانواده در اسلام و شینتو، برگزاری نشست تحلیلی تخصصی مستند به 'سوی آزادی'، برگزاری مراسم شبی با خاطرات ایران به مناسبت چهلمین سالگرد انقلاب اسلامی ایران و سمینار اقتصادی 'مسیری به سوی تجارت' از دیگر برنامه های مهمی بودند که سال گذشته توسط جمهوری اسلامی ایران در ژاپن برگزار شد و مورد استقبال علاقه مندان به ایران قرار گرفت.

**انتصاب سفیر ایران و مواضع ژاپن درباره برجام

در سال 97 بود که ایران مرتضی رحمانی موحد سفیر جدید خود در ژاپن را معرفی کرد او در کنار ملاقات با مقام های ارشد توکیو دیداری نیز با تاکه اوآکیبا قایم مقام وزیر خارجه ژاپن داشت که در جریان آن مقام ژاپنی ضمن دفاع از برجام، به طورجدی خواستار پایبندی کشورها به توافقات بین المللی شد و از پایبندی ایران به تعهداتش تقدیر کرد و گفت که روابط و مناسبات دیرینه و دوستانه دو کشور به پیش سوق داده خواهد شد.

در سال 1397 شمسی شرکت های ژاپنی پس از رایزنی های گسترده کشورشان با آمریکا توانستند از تحریم های خرید نفت از ایران معافیت بگیرد و از ماه ژانویه سال 2019 این شرکت ها محموله های خریداری شده نفت را وارد ژاپن کردند آمارها نشان می دهد که نزدیک به 5 درصد از نفت ژاپن را ایران تامین می کند.

ادامه همکاری پالایشگاه های ژاپنی با ایران، شروع خریدهای نفتی از کشورمان، استمرار رایزنی های دو کشور برای تبادلات انرژی و رایزنی درباره عبور از چالش های آمریکا برای تقویت مناسبات نیز از دیگر موضوعاتی است که در سال گذشته مورد اهتمام دو کشور قرار گرفت.

در مجموع می توان گفت که در کنار روابط گسترده دولتی، پارلمانی و اقتصادی، ژاپن و ایران دوستی بسیار دیرینه ای دارند و به طور سنتی توکیو همواره با بازار کشورمان ارتباط نزدیکی داشته است یکی از اقدامات مهم توکیو به دنبال توافق برجام این بود که تحریم های ایران را لغو کرد و به سرعت دو کشور یک پیمان سرمایه گذاری منعقد کردند.

جدیت فراوانی هم در این دوران در دولت و شرکت های ژاپنی برای گسترش روابط با ایران وجود داشته است به طوری که دولتمردان ژاپنی بسیاری از شرکت های این کشور را ترغیب کردند که بویژه پس از برجام و لغو تحریم‌ها، سرمایه گذاری کلانی در بازار ایران انجام دهند.

توکیو بارها تاکید کرده است حضور شرکت های ژاپنی در بازار ایران برای هر دو طرف دارای اهمیت است و باعث افزایش تجارت دوجانبه خواهد شد.

منبع: ایرنا