ترامپ تشنه جنگ با ایران است
تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا به
زدن برچسب «سازمان تروریستی خارجی» بر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی احتمالا
به جرقه ای برای خشونت های بیشتر در منطقه تبدیل خواهد شد و این احتمال
وجود دارد که هدف از آن دقیقا همین باشد.
از جهتی، این اقدام که جدیدترین تشدید تنش در کمپین «اعمال فشار حداکثری» دولت ترامپ علیه جمهوری اسلامی به شمار می رود، تاثیر قابل توجهی نخواهد داشت. سپاه پاسداران پیشتر و از سال 2017 در پی حمایت از گروه های حماس و حزب الله، هدف تحریم های وزارت خزانه داری قرار گرفته است. ایالات متحده این گروه ها را تروریستی می داند و دولت ایران را به دلیل حمایت از آنها «کشور حامی تروریسم» خوانده؛ اقدامی که از سال 1984 تاکنون برای ایران با عواقب اقتصادی همراه بوده است. (امروز غیر از ایران تنها 3 کشور دیگر- سودان، سوریه و کره شمالی- در این فهرست هستند.)
تصمیم جدید دولت ترامپ که روز دوشنبه اعلام شد از روز 15 آوریل اجرایی می شود و فشارها را در دو جهت افزایش می دهد: هر کسی که دانسته با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تجارت کند، مورد مجازات قرار می گیرد و این در حالی است که سپاه کنترل حدود 20 درصد از اقتصاد ایران را در دست دارد؛ اعضای سپاه پاسداران و همه گروه ها و سازمان های وابسته به آن (حدود 11 میلیون نفر) اجازه سفر به ایالات متحده آمریکا را نخواهند داشت.
اما این اقدام از جهتی هم متهورانه و بی سابقه محسوب می شود. این اولین مرتبه است که ایالات متحده شاخه ای از نیروهای نظامی یک کشور خارجی را سازمان تروریستی می خواند. سپاه پاسداران قطب قدرتمند اقتصادی محلی، عامل کمک رسانی و آموزش متحدان ایران و شبه نظامیان در منطقه و همچنین یگان محافظت کننده از انقلاب اسلامی و نیروهای ویژه ارتش ایران به شمار می رود.
ظاهرا ژنرال جوزف دانفورد رئیس ستاد مشترک ارتش و مقامات ارشد غیرنظامی در پنتاگون ظاهرا در جریان بحث های اداری پیش از اعلام تصمیم علیه سپاه، مخالفت خود را به دو دلیل با چنین اقدامی اعلام کرده بودند: اول اینکه چنین تصمیمی می تواند به متحدان آمریکا آسیب برساند و دوم اینکه می تواند نیروهای آمریکایی را به خطر اندازد.
برخی از متحدان آمریکا عواقب این تصمیم را بلافاصله احساس خواهند کرد. اگرچه سپاه پاسداران از گروه های شبه نظامی همچون حماس و حزب الله حمایت می کند، اما در عین حال به دولت عراق در جنگ در برابر جنگجویان سنی افراطی همچون داعش و القاعده کمک کرده است و اکنون، زدن برچسب گروه تروریستی به سپاه بدین معناست که عراق که متحد ایالات متحده است باید کشور حامی تروریسم خوانده شود.
اما برای ایالات متحده و بسیاری از دیگر کشورها عواقب بلند مدت این اقدام قابل توجه است. در بسیاری از موارد نیروهای ویژه، نیروی هوایی و نیروهای اطلاعاتی از جمله نیروهای آمریکایی و متحدانش اقداماتی انجام داده اند که به کشته شدن غیرنظامی ها انجامیده است. اقدام ترامپ شرایطی را فراهم آورده که قربانی های همه عملیات اینچنینی می توانند حمله کنندگان از جمله نیروهای آمریکایی را سازمان های تروریستی بخوانند.
در حقیقت، همین حالا هم شورای عالی امنیت ملی ایران «فرماندهی مرکزی ایالات متحده» که همه عملیات نظامی این کشور در خاورمیانه و آسیای مرکزی را کنترل می کند، یک سازمان تروریستی نامیده است. ایران راهی برای اعمال تحریم علیه ایالات متحده ندارد، اما نیروهای نظامی این کشور و متحدان آن اکنون می توانند حدود 200 هزار نیروی فرماندهی مرکزی ایالات متحده را در حملات خود اهدافی مشروع قلمداد کنند چراکه ارتش ایالات متحده نیز اعضای سازمان هایی که رهبران این کشور تروریستی می دانند را هدف می گیرند.
احتمالا به ترامپ درباره مخاطرات شدید و مزایای اندک تصمیمی که گرفته، اطلاع رسانی شده است. از این رو، این سوال پیش می آید که چرا او چنین اقدامی کرد؟ در حقیقت، سه انگیزه احتمالی می توان برای او متصور شد.
اول و محتمل ترین انگیزه این است که ترامپ این اقدام را برای کمک به دوست خود یعنی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل برای پیروزی در انتخابات انجام داده باشد. زمان بندی این دو اقدام آنقدر نزدیک است که نمی توان آن را اتفاقی دانست. نتانیاهو حتی نامه تشکر هم برای ترامپ فرستاده است. به گزارش نیویورک تایمز، در نسخه عبری این نامه نوشته شده «از ترامپ به دلیل موافقت با یکی دیگر از درخواست های مهم خود، ممنونم»؛ اما در نسخه انگلیسی این بخش حذف شده است. اینکه نتانیاهو سعی داشته از این مساله برای افزایش اعتبار خود در اسرائیل در آستانه انتخابات استفاده کند یا اینکه این ایده حقیقتا متعلق به او بوده هنوز معلوم نیست!
دوم اینکه ترامپ از زمان ورود به کاخ سفید به دنبال آسیب زدن به حکومت ایران بوده و این تصمیم صرفا جدیدترین اقدام ترامپ در همین سمت و سوست.
سومین مساله ای که نیاز به توجه دارد، طرفداران این تصمیم در داخل دولت ترامپ یعنی مایک پومپئو وزیر امور خارجه و جان بولتون مشاور امنیت ملی هستند. پومپئو چندین مرتبه از تشویق مردم ایران به قیام در برابر دولت سخن گفته است. بولتون هم پیش از پیوستن به کاخ سفید اغلب از سیاست تغییر نظام در ایران صحبت کرده است. بولتون احتمالا امیدوار است که این اقدام ترامپ سپاه پاسداران را به حمله به نیروهای نظامی آمریکایی در منطقه تحریک کند چراکه چنین مساله ای می تواند مسیر را به روی حمله به ایران بگشاید.
اما هر تصوری هم درباره دولت ایران یا سپاه پاسداران وجود داشته باشد، به
سختی می توان پایانی خوش را برای این تصمیم دولت ترامپ متصور شد. حتی اگر
در ایران تغییر نظامی هم صورت بگیرد، به ویژه اگر عامل این تغییر آمریکا
باشد، نمی توان امیدوار بود که دموکرات های طرفدار غرب در این کشور روی کار
بیایند. جانشینان نظام کنونی احتمالا فرماندهان سپاه پاسداران خواهند بود.
اگر چنین اتفاقی رخ ندهد، احتمالا هرج و مرج پیش خواهد آمد. و در کشوری با
دو برابر جمعیت و سه برابر وسعت عراق که سابقه بی اعتمادی به مداخله
کنندگان غربی را هم دارد، احتمال اینکه در رقابت بر سر قدرت و منابع منافع
آمریکا هم مد نظر قرار گرفته بشود، تقریبا صفر است.
منبع: اسلیت
