جایگزینی نفت ایران به آسانی امکان پذیر نیست

نبض نفت – «سید مهدی حسینی» روز پنجشنبه درباره عدم تمدید معافیت های نفتی برای خریداران نفت ایران اظهارداشت: ایالات متحده آمریکا بارها به صورت رسمی اعلام کرده است که می خواهد با افزایش حداکثری تحریم‌ها ایران را پای میز مذاکره بکشاند و شروط 12 گانه ای هم در این راستا اعلام کرده است.هر چند این شروط برای جمهوری اسلامی قابل مذاکره نیستند.

وی اضافه کرد: ایالات متحده در این راستا چندین محور را در دستور کار قرار داده است؛ نخستین مسئله بحث برجام و نگرانی هایی است که آمریکا درباره پایان زمان بندی های مطرح کرده است. آمریکا ادعا می کند ایران بعد از پایان دوره های زمانی قید شده در برجام از قید بندها رها می شود و می تواند خرید های تسلیحاتی، و یا غنی سازی داشته باشد و به همین بهانه از برجام خارج شد.

حسینی برنامه موشکی و مباحث منطقه‌ای را از دیگر محورهای مد نظر آمریکا عنوان کرد و اظهارداشت: آمریکا حفاظت از اسرائیل را به عنوان هدف استراتژیک خود اعلام کرده و ترامپ و تیم همراه وی هم کاملا خود را متعهد به این هدف می دانند. به این مسائل باید رقابت های عربستان و امارات با ایران و انگیزه های مادی لابی های تسلیحاتی و صهیونیستی را هم اضافه کرد.همه این مسائل ائتلافی رودرروی ایران قرار داده است.

قائم مقام اسبق وزیر نفت با بیان این که آمریکا به ادعای خود دنبال تغییر رژیم نیست، بلکه تغییر سیاست را پیگیری می کند، گفت: در شرایط کنونی قرار نیست کسی با کسی جنگ فیزیکی کند چرا که در میدان جنگ آسیب پذیری بیشتر است، میدان جنگ، اقتصادی و محور آن هم تحریم است.آمریکایی ها برای رسیدن به این هدف ابعاد مختلف اقتصاد ایران همچون معاملات بانکی و نقل و انتقال پول، فروش نفت ایران، کشتیرانی و کشتی‌سازی را تحریم کردند و آخرین اقدام آنها تروریستی خواندن سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است.

این کارشناس مسائل انرژی با اشاره به خروج آمریکا از برجام و اعمال دوباره تحریم ها علیه ایران گفت: آمریکایی ها بعد از خروج از برجام در اردیبهشت ماه سال گذشته، با عجله تحریم ها را اعمال کردند. اما وقتی دیدند این اقدام ممکن است بازار را به هم بریزد، معافیت هایی برای 8 کشور در نظر گرفتند اما الان تصور می‌کنند نیازی به اعطای معافیت به هشت کشور نیست.

** تضادهای بازار نفت آمریکا

وی درباره پیامدها و تبعات این اقدام آمریکا به تضاد موجود در بازار نفت آمریکا اشاره کرد و گفت: اگر آمریکا بخواهد به تولید نفت خود که نفت شیل ستون فقرات آن است، ادامه دهد باید قیمت نفت بالا برود.در صورتی که قیمت جهانی نفت زیر 30 دلار باشد 5 منطقه آمریکا که نفت شیل تولید می کنند، باید کارشان را تعطیل کنند و تنها 10 الی12 درصد می توانند به تولید خود ادامه دهند.

این کارشناس مسائل انرژی تولید نفت شیل را نیازمند سرمایه گذاری سنگین خواند و افزود: بهترین قیمت برای سرمایه گذاری در این بخش بین60 تا 70 دلار است و در این صورت 80درصد تولید کنندگان می توانند تولیدشان را ادامه دهند.

قائم مقام اسبق وزیر نفت ادامه داد: آمریکایی ها برنامه گسترده ای برای حفر چاه های شیل در سال 2019 در نظر گرفته اند و اگر نتوانند این کار را انجام دهند تولیدشان از هفت میلیون بشکه به چهار میلیون بشکه کاهش می یابد.در حالی که با قیمت 70 دلاری برای نفت ادامه این کار امکان پذیر خواهد بود و حتی می توانند تولیدشان را تا پایان سال 2019 به هشت میلیون بشکه برسند.

** بنزین سه و نیم دلاری یعنی ترامپ باید قید موفقیت در انتخابات را بزند

حسینی اضافه کرد: پارادوکسی که در بازار داخل آمریکا وجود دارد این است که جامعه آمریکا به فراورده های نفتی مثل بنزین و گازوئیل بسیار حساس است به طوری که اگر قیمت هر گالن بنزین به سه و نیم دلار برسد ترامپ باید قید موفقیت در انتخابات آتی را بزند.برای همین ترامپ قیمت 60 تا 65 دلار را هدف گذاری کرده و فشارهایش بر اوپک هم درهمین راستاست.

قائم مقام اسبق وزیر نفت با اشاره به اظهارات مقات آمریکایی مبنی بر وعده عربستان و امارات برای جایگزینی نفت ایران خاطرنشان کرد: طی 30 سال گذشته عربستان همواره مدعی بوده که ظرفیت مازاد دارد و با همین ادعا بازار را تحت فشار قرار داده است اما هیچ گاه از این ظرفیت استفاده نکرده است.

** عربستان بر سر اوپک منت مجانی می گذارد

وی خاطرنشان کرد: در ماه های قبل هم زمانی که آمریکا تحریم های خود را علیه ایران اعمال کرد سعودی ها نمایش قدرت داشتند و تهدید کردند که ده میلیون و 300 تا ده میلیون و 400 هزار بشکه تولید می کنند اما توان تولیدشان 9 میلیون و 800 هزار بشکه است و هیچ گاه نخواهند توانست 12 تا 13 میلیون بشکه تولید کنند.

حسینی اضافه کرد:عربستان با ادعای داشتن نفت مازاد،منت مجانی بر سر اوپک می گذرد در حالی که خودشان هم می‌دانند که نمی توانند در درازمدت تولیدشان را در سطحی که ادعا می کنند، ادامه دهند. امارات هم نهایتا می تواند بین 100 تا 150 هزار بشکه عرضه کند و تردید دارم بتواند نقش موثری ایفا کند.

وی ادامه داد: با وجود رشد تولید عراق و همچنین حجم تولید روس ها جایگزینی دو ونیم میلیون بشکه نفت به بازار به آسانی امکان پذیر نیست ضمن اینکه باید طرف تقاضا را هم مد نظر قرار داد.

** شرایط طرف تقاضای بازار نفت

به گفته این کارشناس مسائل نفت، چین یکی از خریداران نفت ایران است که به سرعت به اقدام آمریکا واکنش نشان داد؛ چین به لحاظ سیاسی و اقتصادی کشور قدرتمندی است و با وجود حجم 600 میلیارد دلاری مراودات تجاری با آمریکا تمایل ندارد که آمریکا سیاست های اقتصادی خود را به آن دیکته کند.

علاوه بر این بخش هایی از اقتصاد چین دولتی است و دولت‌ها هم موضوع تحریم نیستند و آمریکا نمی‌تواند آنها تحریم کند و این بخش ها می توانند بر اساس سازوکارهایی بدون نگرانی از قواعد تحریم طرف قرارداد دولت باشند. هند هم شرایط مشابه چین دارد.

حسینی خاطرنشان کرد: ژاپن هم به عنوان یکی دیگر از مصرف کنندگان عمده، تلاش خواهد کرد معافیت های خود را تمدید کند. چرا که موضوع عرضه انرژی برای آنها یک موضوع امنیت ملی است چرا که ژاپن هیچ منبع انررژی ندارد و برای همین به هر اکتشاف منبع انرژی در سراسر دنیا سوبسید می دهد. برای مثال اگر در آمریکای جنوبی نفت کشف شود به آنها سوبسید می دهد بنابراین به لحاظ امنیت انرژی به دنبال اخذ معافیت است.

وی درباره موضع اتحادیه اروپا در قبال این تصمیم آمریکا هم گفت: اگرچه میزان واردات نفت خام اروپا از ایران پایین است با این حال از زاویه سیاسی اتحادیه اروپا از رفتارهای ترامپ خیلی آسیب دیده است و همین الان هم در بروکسل بحث بر سر این است که حاکمیت و استقلال اقتصادی اروپا دچار اختلال شده و آنها احساس می کنند تحقیر شده اند هر چند در مسائلی مثل حقوق بشر و یا مسئل موشکی با آمریکا هم داستان هستند.

قائم مقام اسبق وزیر نفت افزود: برای همین اروپایی ها سازوکارهایی را طراحی کرده اند که نمایش استقلال از آمریکاست؛ درست است که این سازوکارها آن چیزی نیست که ما می خواستیم ولی به هر حال این سازوکارها رخنه و روزنه ای در دیوار تحریم هاست و ما می توانیم با اقدامات دیپلماتیک و کارهای تجاری این رخنه را گسترده تر کنیم.

** ذخایر استراتژیک آمریکا تا سه ماه کارایی دارد

وی یادآورشد:در مجموع شرایط برای آمریکا آسان نخواهد بود که بتواند این وضعیت را پیش ببرد و اهداف خود را پیگیری کند. مقامات عربستانی به آمریکا گفتند که نمی توانند به صورت مستمر این اضافه تقاضا را جبران کنند و خود آمریکا هم می‌داند که ژست و بلوف می زند.

حسینی درخصوص ذخایر استراتژیک آمریکا هم گفت: آمریکا می تواند در صورت لزوم 6 میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک خود را وارد بازار کند که این رقم معادل سه ماه تولید ایران است. حدس من این است که تلاش کنند تا سه ماه بازار را اشباع کنند. با این حال میزان مصرف در فصل بهار پایین است و دراین مدت می توانند از این ذخایر استفاده کنند اما در فصل تابستان و با شروع سفرها میزان ذخایر کمتر می شود و تابستان استفاده از این ذخایر با مشکلاتی مواجه می شود.

این کارشناس مسائل انرژی با بیان این که در بدترین شرایط آمریکا به مدت سه ماه ایران را تحت فشار قرار می دهد، افزود: علاوه بر این ما تجربه تحریم های سازمان ملل را هم داریم که کشورها موظف به تبعیت از آن بودند اما الان کسی مجبور به تبعیت از سیاست های یکجانبه آمریکا نیست و نباید فکر کنیم که تحریم های آمریکا صادرات نفت ما را به صفر می رساند هرچند روزهای دشواری خواهیم داشت و باید فکر اساسی بکنیم.

این کارشناس مسائل انرژی در پایان گفت: ایران حکم دادگاه لاهه را دارد که بر اساس آن آمریکا نباید ایران را تحریم کند. آمریکا یک کشور متمرد است ما باید به خاطر نقض حکم دیوان لاهه از آمریکا شورای امنیت شکایت می کردیم.

وی افزود: با مراجعه به شورای امنیت یا آمریکا تحریم ها را برمی داشت و یا با رفتارهای خود ادامه می داد و در این صورت کشوری بود که قوانین و مقررات سازمان ملل را به هیچ می انگارد و در این صورت کشورهای طرف معامله با ایران هم برای این که تحریم های یکجانبه آمریکا را نادیده بگیرند محمل حقوقی داشتند.

منبع: ایرنا