حساب ۱۲.۷ هزار میلیارد تومانی دولت روی واگذاری سهام ۶ پالایشگاه
نبض نفت - هفته گذشته بود که واگذاری سهام دولت در ۶ پالایشگاه و هلدینگ خلیج فارس در جلسه اخیر هیئت واگذاری به تصویب رسید.
دولت دوازدهم از سال گذشته طرح فروش سهام خود در برخی شرکتها را در دست
داشت که در مصوبه جدید، حساب جدی روی پالایشگاهها باز کرده است؛ نگاهی به ارزش سهام
۶ پالایشگاه تبریز، لاوان، تهران، اصفهان، بندرعباس و شیراز نشان میدهد که عرضه بلوکی
سهامی که قرار است عرضه شود، مستلزم نقدینگی و اعتبار بالایی است که با توجه به حجم
وسیع آن، احتمالاً شرکتهای خصولتی مانند صندوقهای بازنشستگی نهادها وارد عمل شوند
ولی با توجه به تأکید رئیسجمهور برای خروج این نهادها از شرکت داری، مشخص نیست چه
برنامهای برای واگذاری وجود دارد.
از سوی دیگر، نگاهی به آخرین وضعیت ارزش این پالایشگاهها در بازار سرمایه
نشان میدهد ارزش بازار آنها بیش از ۷۴ هزار میلیارد تومان است که طبق بررسیهای انجامشده
سهم دولت از این رقم معادل ۱۲ هزار و ۷۵۰ میلیارد تومان برآورد میشود.
پالایشگاه لاوان
شرکت پالایش نفت لاوان در سال ۱۳۵۵ تحت عنوان مجتمع تقطیر لاوان زیر نظر
پالایشگاه شیراز با ظرفیت ۲۰ هزار بشکه نفت خام در روز مورد بهرهبرداری قرار گرفت.
پس از انقلاب ظرفیت این پالایشگاه به ۵۵ هزار بشکه رسید که خوراک ۳۵ هزار بشکهای
(نفت خام) پالایشگاه توسط یک رشته خط لوله ۱۲ اینچ از مخازن تأسیسات شرکت نفت فلات
قاره لاوان و ۲۰ هزار بشکه میعانات گازی پارس جنوبی تأمین میشود.
هماکنون سهم دولت در این پالایشگاه ۲۰ درصد است و بیش از ۵۱ درصد سهام
آن متعلق به سازمان تأمین اجتماعی است. ارزش بازار این پالایشگاه در آخرین روز معاملاتی
بورس حدود ۳ هزار میلیارد تومان بوده است که سهم دولت از این میزان ۶۰۰ میلیارد تومان
است.
پالایشگاه شیراز
این واحد پالایشی با ظرفیت ۴۰ هزار بشکه در سال ۱۳۵۲ به بهرهبرداری رسید.
طبق طراحی خوراک نفت خام موردنیاز بهوسیلهی یک خط لولهی ۱۰ اینچی به طول ۲۳۰ کیلومتر
از چاههای نفتی منطقه گچساران تأمین میشود. عمده محصولات پالایشگاه شامل گاز مایع،
بنزین معمولی، بنزین جت، نفت جت، حلالها، نفت سفید، نفت گاز (گازوئیل)، نفت کوره،
وکیوم سلاپس، ایزوریسایکل، ایزوفید، قیر و گوگرد است.
سهامدار عمده این پالایشگاه، شرکت نفت و گاز پارسیان – متعلق به وزارت
دفاع- به میزان ۵۴ درصد و شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با میزان ۲۰ درصد
است. ارزش بازار این پالایشگاه هم ۳,۱۰۰ میلیارد تومان به ثبت رسیده است که توجه به
این رقم، ارزش سهام شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ۶۲۰ میلیارد تومان خواهد
بود.
پالایشگاه نفت اصفهان
شرکت پالایش نفت اصفهان فعالیت خود را از سال ۱۳۵۸ آغاز کرد. ظرفیت طراحی
این پالایشگاه از ۲۰۰ هزار بشکه در روز به بیش از ۳۷۵ هزار بشکه افزایش یافته است؛
و از سال ۱۳۹۴ با راهاندازی بهرهبرداری کامل از مجتمع بنزین سازی و تولید متوسط روزانه
۱۱ میلیون لیتر بنزین یورو ۵ ازجمله شرکتهای پالایشی مهم به شمار میرود. این شرکت
همچنین روزانه حدود ۲ میلیون لیتر گازوئیل یورو ۴ و ۵ تولید میکند و با بهرهبرداری
از واحد تصفیه گازوئیل که در اواخر سال ۱۳۹۸ محقق میشود تمام ۲۲ میلیون لیتر گازوئیل
تولیدی این شرکت، یورو ۵ خواهد شد.
دولت حدود ۱۰ درصد سهام این پالایشگاه را در اختیار دارد و مابقی سهام
میان وزارت بهداشت، صندوق بازنشستگی کشوری، صندوقهای بازنشستگی نفت و … تقسیم شده
است. ۸ درصد از سهام این شرکت نیز متعلق به سهام عدالت است. ارزش بازار این شرکت پالایشی
در بازار سرمایه ۲۰ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان ثبتشده است. بر این اساس سهم دولت از
این پالایشگاه معادل ۲ هزار و ۸۰ میلیارد تومان برآورد میشود.
پالایشگاه تهران
شرکت پالایش نفت تهران در سال ۱۳۴۸ به بهرهبرداری رسید و امروز با ظرفیت
۲۵۰ هزار بشکه مشغول فعالیت است. از محصولات عمده این پالایشگاه میتوان به بنزین پایه،
گاز مایع، نفت سفید، گازوئیل و نفت کوره اشاره کرد. نفت خام سبک اهواز- آسماری، نفت
خام مارون-شادگان نفتهایی هستند که از جنوب کشور به تهران منتقلشده و در این پالایشگاه
تبدیل به فرآوردههای نفتی میشوند.
۲۰ درصد سهام
این شرکت متعلق به شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی است و ۷۰ درصد سهامش نیز
متعلق به سهام عدالت است. به همین دلیل بود که وزیر نفت درباره این پالایشگاه گفته
بود سهام این پالایشگاه متعلق به خداست.
آنطور که کدال در آخرین روز معاملاتی خود ثبت کرده است، ارزش بازار پالایشگاه
تهران ۱۷ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان بوده است که با توجه به این رقم، دولت میتواند
سهم خود را با رقم ۳ هزار و ۵۴۰ میلیارد تومان به فروش برساند.
پالایشگاه بندرعباس
این پالایشگاه که در دولت پنجم و ششم افتتاح شد هماکنون با ظرفیت ۳۵۰
هزار بشکه در روز مشغول فعالیت است و خوراک آن شامل ۳۰۰ هزار بشکه نفت خام سنگین و
۳۰ هزار بشکه میعانات گازی استحصالی از منابع گازی سرخون و ۲۰ هزار بشکه نفت خام سبک
جزیره هنگام است و بیشترین فرآوردههای میان تقطیر را تولید میکند. در حال حاضر حدود
۱۸ درصد پالایش نفت خام داخل کشور و بهتبع آن تولید فرآوردههای نفتی موردنیاز کشور
در پالایشگاه بندرعباس انجام میشود.
سوخت جت، نفت کوره، بنزین گازوئیل و نفت کوره از محصولات اصلی این پالایشگاه
به شمار میرود. درباره سهامداران عمده این شرکت هم باید گفت بانک رفاه با ۳۳ درصد
سهامدار بزرگ آن است و پسازاین بانک، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی با ۲۰
درصد و گروه گسترش نفت و گاز پارسیان با ۱۵ درصد از دیگر سهامداران عمده این پالایشگاه
هستند.
ارزش بازار این شرکت پالایشی در روز ۸ خرداد ۹۸ حدود ۲۰ هزار و ۴۰۰ میلیارد
تومان ثبتشده است. با توجه به سهم ۲۰ درصدی دولت، ارزش سهام شرکت ملی پالایش و پخش
فرآوردههای نفتی معادل ۴ هزار و ۸۰ میلیارد تومان است.
پالایشگاه تبریز
پالایشگاه نفت تبریز در سال ۱۳۵۳ طراحی و پس از خاتمه عملیات مربوط به
احداث، در بهمنماه ۱۳۵۶ به بهرهبرداری رسید. ظرفیت اسمی اولیه این شرکت ۸۰ هزار بشکه
در روز بود که با اجرای طرحهای ازدیاد ظرفیت، هماینک این رقم به ۱۱۰ هزار بشکه در
روز افزایش یافته است. نفت خام موردنیاز از میادین نفتی اهواز - آسماری و از طریق تأسیسات
ری توسط یک خط لوله ۱۶ اینچ تأمین میشود.
پالایشگاه تبریز، دومین پالایشگاه کشور است که بهصورت کامل بنزین یورو
۵ با اکتان ۹۱ تولید میکند، این پالایشگاه روزانه ۳۰۰ هزار لیتر ال پی جی، ۳.۲ میلیون
لیتر بنزین، ۶ میلیون لیتر گازوئیل، یک میلیون لیتر نفت سفید، ۴ میلیون لیتر نفت کوره
تولید میکند و ۱۰ درصد محصولات این پالایشگاه حلالها، انواع روغنها و … است که ۷
درصد از این ۱۰ درصد، خوراک قیر سازان است.
۴۸ درصد سهام
این پالایشگاه در دست گروه گسترش نفت و گاز پارسیان و ۲۰ درصد هم در دست شرکت ملی پالایش
و پخش فرآوردههای نفتی است. بر اساس آخرین رقم ثبتشده برای ارزش این شرکت در بازار،
۹ هزار و ۲۰۰ میلیارد تومان ارزش بازار این پالایشگاه و ارزش سهام دولت یک هزار و ۸۴۰
میلیارد تومان است.
ارزش سهم پالایشی دولت در بازار سرمایه
ردیف پالایشگاه ارزش بازار (تومان) سهم دولت ارزش سهم دولت (تومان)
۱ لاوان ۳ هزار میلیارد ۲۰ ۶۰۰
میلیارد
۲ شیراز ۳ هزار و ۱۰۰
میلیارد ۲۰ ۶۲۰
میلیارد
۳ اصفهان ۲۰.۸
هزار میلیارد ۱۰ ۲.۰۴
هزار میلیارد
۴ تهران ۱۷.۷
هزار میلیارد ۲۰ ۳.۵۴۰
هزار میلیارد
۵ بندرعباس ۲۰.۴
هزار میلیارد ۲۰ ۴.۰۸
هزار میلیارد
۶ تبریز ۹.۲
هزار میلیارد ۲۰ ۱.۸۴۰ هزار میلیارد
منبع: مهر