سراب قیر رایگان در سال ۹۸؛ شمارش معکوس برای اتمام زمان طلایی پروژه‌های عمرانی
عدم اجرای تعهدات درباره توزیع قیر رایگان توسط وزارت نفت؛ انحراف 33 درصدی در تأمین قیر
در سال گذشته عدم اجرای تعهدات درباره توزیع قیر رایگان توسط وزارت نفت عملا برخی دستگاه های مجری از جمله وزارت راه و شهرسازی را با مشکلات بسیاری روبه رو کرد، به طوری که مجید کیانپور عضو کمیسیون عمران مجلس در این رابطه می گوید که بر اساس بررسی های صورت گرفته، دولت در سال 97 تنها به 67 درصد از تعهدات خود برای تأمین قیر رایگان عمل کرده، این نشان می دهد که دولت و وزارت نفت در اجرای تعهدات انحراف 33 درصدی داشته است.
وی تأکید می کند که بر اساس مصوبه نهایی دولت، قرار بود که در سال گذشته حدود 4 میلیون تن قیر رایگان به ارزش ریالی 6 هزار میلیارد تومان تأمین شود که متأسفانه کاملا اهداف محقق نشد.
شیخی: ساخت راه های روستایی و رفع نیاز قیر دستگاه‌های دولتی با توزیع قیر رایگان
شیخی، عضو هیئت مدیره اتحادیه فرآورده های نفتی ایران در این رابطه می گوید که در بودجه سال های قبل با تحویل وکیوم باتوم به دستگاه های دولتی، قیر مورد نیاز آنها تأمین می شد و این قیر بر اساس تبصره 1 بند (ه) بودجه برای ساخت راه های روستایی و رفع نیاز قیر دستگاه های دولتی استفاده می شد.
ایجاد رانت در حوزه قیر رایگان؛ محصولی که به جای پروژه های عمرانی از بازار آزاد سر در می آورد
یکی از مواردی که همواره درباره روند توزیع قیر رایگان مورد انتقاد کارشناسان و نمایندگان مجلس قرار می گرفت، مسئله وجود رانت در این حوزه بود، بر اساس قوانین بودجه سال های گذشته، محصول قیر به صورت مستقیم در اختیار وزارتخانه ها و دستگاه های مربوطه برای اجرای پروژه های عمرانی و دیگر مسائل قرار می گرفت.
یکی از مواردی که همواره درباره روند توزیع قیر رایگان مورد انتقاد کارشناسان و نمایندگان مجلس قرار می گرفت، مسئله وجود رانت در این حوزه بود، بر اساس قوانین بودجه سال های گذشته، محصول قیر به صورت مستقیم در اختیار وزارتخانه ها و دستگاه های مربوطه برای اجرای پروژه های عمرانی و دیگر مسائل قرار می گرفت.
پس از آن وزارتخانه با ارائه حواله به پیمانکاران، محصول قیر را توزیع می کرد، حال فرآیند موجود موجب می شد که بخشی از محموله های قیر توسط پیمانکاران در بازار آزاد به فروش برسد و عملا یارانه پنهان دولت برای کاهش هزینه پروژه های عمرانی به جیب دلالان و افراد سودجو می رفت.
مصوبه مجلس و دولت برای شفاف سازی روند توزیع قیر رایگان در سال 98
این مسئله موجب شد که دولت و مجلس در لایحه بودجه سال 98 به دنبال اصلاح فرآیند توزیع قیر رایگان بروند و در نهایت در بودجه سال جاری مقرر شد که وزارت نفت نسبت به واگذاری تا سقف 6 هزار میلیارد تومان یا معادل 4 میلیون تن قیر رایگان اقدام کند.
فرآیند چند مرحله ای برای توزیع قیر رایگان؛ بروکراسی اداری که موجب تأخیر در توزیع قیر شده است
نکته حائز اهمیت برای تأیید و تخصیص قیر رایگان به وزارتخانه ها در آیین نامه اجرایی آن نهفته است، به طوری که بر اساس مصوبه دولت، سه دستگاه وزارت نفت، وزارت اقتصاد یا خزانه داری کل کشور و سازمان برنامه و بودجه باید روند توزیع قیر رایگان را تأیید کنند که این مسئله عملا موجب تأخیر در روند اجرای قانون شده است.
کیانپور: تعلل دولت در تصویب آیین نماه اجرایی قیر رایگان/ تأخیر چشمگیر در توزیع قیر رایگان در سال جاری
کیانپور عضو کمیسیون عمران مجلس در این رابطه اضافه می کند که بر اساس قانون بودجه سال 98 دولت مکلف است که نسبت به تأمین 4 میلیون تن قیر رایگان به ارزش 6 هزار میلیارد تومان اقدام کند، اما متأسفانه دولت نسبت به تحقق این مسئله با تأخیر عمل کرد، به طوری که آیین نامه اجرایی این قانون، در خرداد ماه سال جاری و با سه ماه تأخیر به تصویب رسید.
حال بر اساس آیین نامه اجرایی بند (ه) تبصره 1 قانون بودجه سال 1398، وزارت نفت مکلف است که ماهانه بخشی از درآمد خود حاصل از فروش نفت و میعانات گازی را به حساب خزانه داری کل کشور واریز کرده و سپس خزانه داری، روند واریز اعتبار به سازمان برنامه و بودجه را اعلام کرده و در نهایت سازمان برنامه درخواست دستگاه ها و وزارتخانه ها را تأیید می کند و وزارتخانه ها طبق ابلاغیه سازمان از پالایشگاه ها قیر دریافت می کنند.
هنوز محموله قیر رایگان به پیمانکاران اختصاص داده نشده است
دولت با تصویب این آیین نامه اجرایی به دنبال آن بود که نظام توزیع قیر رایگان در کشور شفاف شود، اما عملا این روند قانونی، فرآیند تخصیص قیر را پیچیده و زمان‌بر کرده است، به طوری که با گذشته 5 ماه از آغاز سال جدید، هنوز محموله قیر رایگان به پیمانکاران اختصاص داده نشده است.
شیخی: کاهش درآمدهای نفتی مانع اصلی توزیع قیر رایگان/ دولت پولی برای ارائه وجه خرید قیر ندارد
شیخی تأکید می کند که در بودجه 98 مقرر شد دولت وجه خرید قیر مورد نیاز دستگاه ها را نقداً بپردازد که کاهش درآمدهای دولت مانع از تحقق آن شد. اگر شرایط را مانند سال 97 ادامه می دادیم حدود 3 تا 4 میلیون تن از وکیوم باتوم در داخل کشور برای تأمین قیر دستگاه های دولتی مصرف می شد و در شرایط کاهش فروش نفت خام می توانستیم بخشی از تعهدات ریالی دولت را کاهش دهیم.
در بودجه 98 مقرر شد دولت وجه خرید قیر مورد نیاز دستگاه ها را نقداً بپردازد که کاهش درآمدهای دولت مانع از تحقق آن شد. اگر شرایط را مانند سال 97 ادامه می دادیم حدود 3 تا 4 میلیون تن از وکیوم باتوم در داخل کشور برای تأمین قیر دستگاه های دولتی مصرف می شد.
وی ادامه داد که براساس گزارشات سایت بورس آمار معاملات وکیوم باتوم در بورس نزدیک به صفر است و صادرات قیر تقریباً متوقف شده است و بزودی مخازن VB پالایشگاه ها پر شده و مانع از تداوم فعالیت آنها خواهد شد و مجبور خواهیم شد آن را تبدیل به نفت کوره کرده و با مصرف در نیروگاه ها ضمن از بین بردن سرمایه ملی، باعث افزایش آلودگی هوا شویم و بهترین روش جهت برون رفت از این بحران تهاتر VB(قیری که از تقطیر دو گانه نفت خام سنگین در فشار معمولی و تحت خلا بدست می آید. در صورت سبک بودن نفت خام اولیه، پسماند ستون تقطیر در خلا VB یا وکیوم باتوم نامیده می شود) با قیر جهت آسفالت جاده ها و نوسازی مدارس و بیابان زدایی بود.
شمارش معکوس برای پایان یافتن زمان طلایی اجرای پروژه‌های عمرانی/ دولت قیر را هر چه سریع تر تأمین کند
مصوبه اخیر دولت هر چند به شفاف سازی فرآیند توزیع قیر رایگان در کشور کمک می کند، اما این آیین نامه موجب توقف پروژه های عمرانی در کشور شده است، نکته قابل توجه این است که دولت و دستگاه های اجرایی عملا در حال از دست دادن زمان طلایی برای اجرای پروژه های عمرانی هستند، زیرا این پروژه ها غالبا در فصول بهار، تابستان و گاها پاییز اجرایی می شود.
تأخیر دولت در تأمین قیر رایگان در 5 ماه اخیر/پروژه های عمرانی معطل تأمین قیر مانده اند
کیانپور در این رابطه تأکید کرد که متأسفانه با وجود تصویب آیین نامه اجرایی قانون، تأمین قیر رایگان با کندی و تأخیر بسیار صورت می گیرد و عملا پروژه های عمرانی معطل تأمین قیر باقی مانده اند.
تاکنون نیمی از فصل مصرف آسفالت در پروژه ها به اتمام رسیده و در صورت عدم تأمین قیر، با شروع فصل بارندگی زیرساخت های اجرا شده دچار آسیب جدی خواهد شد و حتی اگر در سال بعد هم قیر تأمین شود؛ عمر مفید آن کاهش می یابد.
وزارت نفت باید یک بار برای همیشه مسئله تأمین قیر رایگان را حل و فصل کند
کیانپور عضو کمیسیون عمران مجلس تأکید می کند که دولت و وزارت نفت باید یک بار برای همیشه مسئله تأمین قیر رایگان را حل و فصل کند، تا دیگر شاهد توقف پروژه های عمرانی نباشیم.
منبع: خانه ملت
