چین گزینه هستهای خود را در جنگ تجاری با آمریکا آماده میکند
اولین پروژه، فاز 11 میدان گازی پارس جنوبی است. هفته گذشته بیانیهای از طرف مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس نشان داد که مذاکرات با سازندگان چینی برای توسعه این پروژه از سر گرفته شده است. در ابتدا قرارداد این پروژه با شرکت توتال فرانسه بسته شده بود ولی پس از عقب نشستن این شرکت بهخاطر تحریمهای آمریکا، گفتگوها با شرکت ملی نفت چین برای بهعهده گرفتن این پروژه بهخوبی پیش رفت. پس از بیرون رفتن توتال فرانسه 50.1 درصد سهم این میدان نفتی به شرکت نفت چین واگذار شد تا سهم این شرکت از این سایت 80.1 درصد باشد و بقیه آن متعلق به شرکت پتروپارس ایران است.
چین که در آن زمان در ابتدای جنگ تجاری با آمریکا بود، نمیخواست حساسیتهای آمریکا را در قبال ایران بهکلی نادیده بگیرد ولی همچنان خود را شریک جمهوری اسلامی میدانست. چین در آن زمان با آمریکا توافق کرد که بهازای متوقف کردن توسعه فاز 11 پارس جنوبی اجازه داشته باشد به فعالیت خود در آزادگان شمالی ادامه دهد و همچنان توسعه میدان یادآوران را در دست داشته باشد. یادآوران دومین پروژه مهم چین در ایران است. چین اعلام کرد که ادامه فعالیتش در یادآوران معقول است چون قرارداد آن در 2007 قبل از بیرون رفتن آمریکا از برجام و آغاز تحریمهای ایران بسته شده بود.
سومین پروژه بزرگ و نیمهتمام چین در ایران ساخت پایانه صادرات نفت جاسک است که در محدوده تنگه هرمز و یا حتی خلیج فارس قرار ندارد بلکه در دریای عمان واقع شده است. هدف از پروژه جاسک ایجاد ظرفیت ذخیره 30 میلیون بشکه و صادرات یک میلیون بشکه در روز نفت خام است و همچنین ایجاد بازار اصلی برای محصولات پتروشیمی تولیدشده مثل بنزین، نفتگاز، سوخت جت، سولفور، بوتادین، اتیلن و پروپیلن. چین پیشنهاد داده مهندسان و متخصصان لازم را برای این پروژه تا هر زمان که لازم باشد به ایران میفرستد.
اگر آمریکا بیش از این چین را برای متوقف کردن این پروژهها در ایران تحت فشار قرار دهد، آن وقت پکن گزینه هستهای خود را که فروش تمام داراییهای 1.4 تریلیون دلاری خزانهداری آمریکاست اجرایی میکند. این داراییهای عظیم اوراق بهادار که آمریکا از طریق آن اقتصاد خود را تأمین مالی میکند، عاملی مهم در ارزش دلار و سلامت شرکتهای بینالمللی آمریکاست. چین قبلاً هم از این ابزار چانهزنی وقتی که مورد تهدید قرار میگرفت، استفاده کرده بود. در 2007، درست قبل از بحران مالی بزرگ، اتاق فکر چین اعلام کرده بود که فروش بالای اوراق بهادار خزانهداری آمریکا باعث سقوط دلار، فروپاشی بازار مسکن و آشوب در بازار سهام میشود.
این استراتژی کاملاً با هدف کلی چین برای بهچالش کشیدن موقعیت دلار بهعنوان ارز ذخیره جهانی و ارز اصلی برای مبادلات انرژی در جهان همخوانی دارد. جنگ تجاری با آمریکا دلیل عدم استفاده چین از این حربه است. روری گرین، یک اقتصاددان در آسیا گفت: «با ضعیف شدن یوان و رسیدن آن به سطح 7.50 در برابر دلار، اگر آمریکا 25 درصد عوارض بر تمام صادرات چین را اعمال کند، چین سخت میتواند تولید کنندگان بزرگ نفت مثل روسیه، ایران، عراق و ونزوئلا را قانع کند که از دلار دوری کنند، ولی چین قصد دارد از سیستم دلار دور شود و تمام اقداماتش در همین جهت پیش میرود».