«۷+۱ یا ۷۱ »، کدامیک اقتصاد ایران را نجات میدهد؟
حضور غیرمنتظره ظریف در این نشست درحالی رخ داد که قرار نبود او به این نشست برود ولی یکشنبه خبر فرود هواپیمای آقای وزیر همه را غافلگیر کرد؛ از قرار معلوم وزیر خارجه ایران در راستای بسته فرانسوی که با آمریکا هماهنگ کرده بود، رفت تا مذاکره کند.
دیدار ظریف با گروه 7 باعث شد تا برخی از جریان های فکری بار دیگر بر طبل مذاکره بکوبند و با ذوق زدگی از آرزوهای محالشان در صورت ادامه مذاکرات ایران با اروپا و امریکا سخن بگویند. ظاهراً این افراد بنا ندارند از گذشته عبرت بگیرند و به کلی حافظه ی تاریخی خود را پاک کرده اند.
این فراموشی عمدی درحالی از سوی جریان فکری موسوم به اصلاحات صورت گرفته که هنوز زمان زیادی از برجام و بدعهدی های امریکا و اروپا نگذشته است؛ همه می دانند که در برجام چه اتفاقای رخ داد و ایران چه امتیازهای سنگینی به غرب داد و در ازای آن، چه وعده های توداخلیای از امریکا و اروپا گرفت!
البته برجام اولین تجربه از بدعهدیهای غرب نبود ولی شاید مهمترین سندی بود که ایران در ازای امتیازهای فراوان هسته ای و ... امضاء کرد و در مقابل آنچه از سوی غرب بعنوان تعهدات انجام شد همان "تقریباً هیچ" بود.
موضوع مهم اما نگاه وابستگی بیش از حد برخی از جریان های فکری که اتفاقاً تفکرات دولتمردان نیز به آنها شباهت زیادی دارد، است؛ دولتی ها که عمدتاً از همین جریان های فکری روی کار آمده اند سالهاست (حداقل از ابتدای دوره اول دولت حسن روحانی) با دست روی دست گذاشتن و چشم به مذاکرات دوختن، باعث شدن اقتصاد کشور به شدت ضعیف شود و در نهایت قطار اقتصاد نه تنها از حرکت بایستد بلکه از ریل هم خارج شود.
خیلی از زمانی که حسن روحانی آب خوردن مردم را به امضای برجام گره زد و در نهایت با امضای برجام سهم مان "تقریباً هیچ" شد، نگذشته ولی ظاهراً برخی هنوز دوست دارند طعم مذاکره را بچشند و احیاناً 2 سال باقی مانده از دولت روحانی را نیز سرگرم این خواهند بود که بر اهمیت مذاکره و تاثیر آن بر اقتصاد کشور سخنرانی کنند.
چشم این جریان فکری درحالی از همان سال های نخست انقلاب به غرب دوخته شده که اگر از همان ابتدا به توان داخلی تکیه کرده بودند الان به طور حتم برگ برنده مان در دنیا اقتصادمان بود و دیگر نیازی نداشتیم بخاطر تأمین حداقل نیازهای اقتصادی مدام دنبال مذاکره با امریکا باشیم.
این تفکرات شکست خورده اگر به جای آنکه رشد و پویایی اقتصاد را در مذاکره با غرب بداند بر تولید داخلی تکیه کند و حداقل های اقتصاد مقاومتی را که سالهاست از سوی مقام معظم رهبری بر اهمیت آن تأکید می شود را اجرا کند وضعیت اقتصادی بسیار بهتر از امروز می شود.
اگر افرادی که از ذوق زدگی «1+7» را تیتر کرده و چشم انتظار آغاز دور جدیدی از مذاکرات توخالی هستند برای اجرایی شدن سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی که مشتمل بر 24 بند و 71 سیاست و دستور است، لحظه شماری کرده و دولت را مجبور به اجرای آنها بکنند به طور حتم هم زودتر می توانند شاهد شکوفایی اقتصادی باشند، هم از آیندهی اقتصاد برای نسل های بعدی نیز مطمئن خواهند شد. البته اگر واقعاً دغدغه ی ذوق زدگان مذاکره، رونق و شکوفایی اقتصاد باشد!
به نظر می رسد، دوران تجربه تکراری چشم دوختن به مذاکرات برای حل مشکلات اقتصادی و معطل گذاشتن فعالان اقتصاد به سرآمده و دولتمردان باید تاکنون به این نتیجه رسیده باشند که تنها راه نجات اقتصاد کشور و حل مشکلات توجه به تولید داخل، قطع وابستگی به نفت، نگاه به شرق به جای غرب، اقتصاد دانش بنیان، تقویت صادرات، اصلاح الگوی مصرف، افزایش رقابت پذیری، رشد بهره وری، توقف خام فروشی ، اصلاح الگوی درآمدی و ساختارهای غلط اقتصادی و در یک کلام سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی است که بارها از سوی مقام معظم رهبری به مسئولان گوشزد شده است، البته به شرطی که برخی مسئولان پنبه ها را از گوش دربیاورند.
در ادامه 71 سیاست و تکلیف مهم اقتصادی که 6 سال پیش در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی به دولت ابلاغ شده بود را مشاهده می کنید که در صورت اجرای هر یک از این سیاست ها به طور حتم حال و روز اقتصادمان بسیار بهتر و متفاوت تر از حال حاضر خواهد شد.
1- تأمین شرایط و فعالسازی کلیه امکانات و منابع مالی و سرمایههای انسانی و علمی کشور به منظور توسعه کارآفرینی
2- به حداکثر رساندن مشارکت آحاد جامعه در فعالیتهای اقتصادی
3- تسهیل و تشویق همکاریهای جمعی و تأکید بر ارتقاء درآمد و نقش طبقات کمدرآمد و متوسط
4- پیشتازی اقتصاد دانش بنیان
5- پیاده سازی و اجرای نقشه جامع علمی کشور
6- ساماندهی نظام ملی نوآوری به منظور ارتقاء جایگاه جهانی کشور
7- افزایش سهم تولید و صادرات محصولات و خدمات دانشبنیان
8- دستیابی به رتبه اول اقتصاد دانشبنیان در منطقه
9- محور قراردادن رشد بهرهوری در اقتصاد با تقویت عوامل تولید
10- توانمندسازی نیروی کار
11- تقویتِ رقابتپذیری اقتصاد
12- ایجاد بستر رقابت بین مناطق و استانها و به کارگیری ظرفیت و قابلیتهای متنوع در جغرافیای مزیتهای مناطق کشور
13- استفاده از ظرفیت اجرای هدفمندسازی یارانهها در جهت افزایش تولید، اشتغال و بهرهوری
14- کاهش شدت انرژی
15- ارتقاء شاخصهای عدالت اجتماعی
16- سهمبری عادلانه عوامل در زنجیره تولید تا مصرف متناسب با نقش آنها در ایجاد ارزش
17- افزایش سهم سرمایه انسانی از طریق ارتقاء آموزش، مهارت، خلاقیت، کارآفرینی و تجربه
18- افزایش تولید داخلی نهادهها و کالاهای اساسی (بویژه در اقلام وارداتی)
19- اولویت دادن به تولید محصولات و خدمات راهبردی
20- ایجاد تنوع در مبادی تأمین کالاهای وارداتی با هدف کاهش وابستگی به کشورهای محدود و خاص
21- تأمین امنیت غذا و درمان
22- ایجاد ذخایر راهبردی با تأکید بر افزایش کمی و کیفی تولید (مواد اولیه و کالا)
23- مدیریت مصرف با تأکید بر اجرای سیاستهای کلی اصلاح الگوی مصرف
24- ترویج مصرف کالاهای داخلی
25- برنامه ریزی برای ارتقاء کیفیت و رقابت پذیری در تولید
26- اصلاح و تقویت همهجانبهی نظام مالی کشور با هدف پاسخگویی به نیازهای اقتصاد ملی
27- ایجاد ثبات در اقتصاد ملی و پیشگامی در تقویت بخش واقعی
28- حمایت همهجانبه هدفمند از صادرات کالاها و خدمات به تناسب ارزش افزوده و با خالص ارزآوری مثبت
29- تسهیل مقررات و گسترش مشوقهای لازم در حوزه صادرات
30- گسترش خدمات تجارت خارجی و ترانزیت و زیرساختهای مورد نیاز
31- تشویق سرمایه گذاری خارجی برای صادرات
32- برنامهریزی تولید ملی متناسب با نیازهای صادراتی
33- شکلدهی بازارهای جدید و تنوع بخشی پیوندهای اقتصادی با کشورها به ویژه با کشورهای منطقه
34- استفاده از ساز و کار مبادلات تهاتری برای تسهیل مبادلات در صورت نیاز
35- ایجاد ثبات رویه و مقررات در مورد صادرات
36- گسترش پایدار سهم ایران در بازارهای هدف
37- توسعه حوزه عمل مناطق آزاد و ویژهی اقتصادی کشور به منظور انتقال فناوریهای پیشرفته، گسترش و تسهیل تولید، صادرات کالا و خدمات و تأمین نیازهای ضروری و منابع مالی از خارج
38- افزایش قدرت مقاومت و کاهش آسیبپذیری اقتصاد
39- توسعهی پیوندهای راهبردی و گسترش همکاری و مشارکت با کشورهای منطقه و جهان بویژه همسایگان
40- استفاده از دیپلماسی در جهت حمایت از هدفهای اقتصادی
41- استفاده از ظرفیتهای سازمانهای بینالمللی و منطقهای
42- مقابله با ضربه پذیری درآمد حاصل از صادرات نفت و گاز
43- انتخاب مشتریان راهبردی نفت و گار
44- ایجاد تنوع در روشهای فروش نفت و گاز
45- مشارکت دادن بخش خصوصی در فروش نفت و گاز
46- افزایش صادرات گاز
47- افزایش صادرات برق
48- افزایش صادرات پتروشیمی
49- افزایش صادرات فرآوردههای نفتی
50- افزایش ذخایر راهبردی نفت وگاز کشور به منظور اثرگذاری در بازار جهانی نفت و گاز
51- تأکید بر حفظ و توسعه ظرفیتهای تولید نفت و گاز، بویژه در میادین مشترک
52- افزایش ارزش افزوده از طریق تکمیل زنجیره ارزش صنعت نفت و گاز
53- توسعه تولید کالاهای دارای بازدهی بهینه (براساس شاخص شدت مصرف انرژی)
54- بالا بردن صادرات برق، محصولات پتروشیمی و فرآوردههای نفتی با تأکید بر برداشت صیانتی از منابع
55- صرفهجویی در هزینههای عمومی کشور با تأکید بر تحول اساسی در ساختارها
56- منطقیسازی اندازهی دولت و حذف دستگاههای موازی و غیرضرور و هزینههای زاید
57- اصلاح نظام درآمدی دولت
58- افزایش سهم درآمدهای مالیاتی
59- افزایش سالانه سهم صندوق توسعه ملی از منابع حاصل از صادرات نفت و گاز
60- قطع وابستگی بودجه به نفت
61- شفافسازی اقتصاد و سالمسازی آن
62- جلوگیری از اقدامات، فعالیتها و زمینههای فسادزا در حوزههای پولی، تجاری، ارزی
63- تقویت فرهنگ جهادی در ایجاد ارزش افزوده، تولید ثروت، بهرهوری، کارآفرینی، سرمایه گذاری و اشتغال مولد
64- اعطای نشان اقتصاد مقاومتی به اشخاص دارای خدمات برجسته در این زمینه
65- تبیین ابعاد اقتصاد مقاومتی و گفتمان سازی آن بویژه در محیطهای علمی، آموزشی و رسانهای و تبدیل آن به گفتمان فراگیر و رایج ملی
66- شناسایی و بکارگیری ظرفیتهای علمی، فنی و اقتصادی برای دسترسی به توان آفندی و اقدامات مناسب
67- رصد برنامههای تحریم و افزایش هزینه برای دشمن
68- مدیریت مخاطرات اقتصادی از طریق تهیه طرحهای واکنش هوشمند، فعال، سریع و به هنگام در برابر مخاطرات و اختلالهای داخلی و خارجی
69- شفاف و روانسازی نظام توزیع و قیمتگذاری
70- روزآمدسازی شیوههای نظارت بر بازار
71- افزایش پوشش استاندارد برای کلیه محصولات داخلی و ترویج آن
منبع: تسنیم