رقابت آمریکا و روسیه برای تصاحب میدان نفتی بزرگ عراق

 مهمترین مسئله برای آمریکا تشویق عراق به افزایش جریان گاز در این کشور است تا بتواند وابستگی خود را به برق ایران کاهش دهد. شرکت رزنفت روسیه در نوامبر 2017 کنترل منطقه نیمه خودمختار کردستان را در شمال عراق خرید بنابراین در دست داشتن قدرت در جنوب عراق می‌تواند تکمیل کننده باشد.

 به دست آوردن قراردادهای نفت و گاز در سراسر عراق به روسیه اجازه می دهد سلطه سیاسی غیر قابل انکاری در خاورمیانه از سوریه (از طریق لبنان)، اردن، عراق (به کمک ایران)، خود ایران و یمن (از طریق ایران) ایجاد کند. روسیه از این پایگاه می تواند به خوبی عربستان سعودی، متحد آمریکا در نفت و گاز و سیاست را به چالش بکشد. در این بین، چین طبق دستورالعمل خودش در فاز دوم پارس جنوبی و کارون غربی فعالیت می کند.

 عراق هم مانند ترکیه به هیچ کدام از کشورهای آمریکا یا روسیه متعهد نیست و ترجیح می دهد با هر کدام به طور جداگانه همکاری کند. در مورد میدان گازی منصوریه هم وضع به همین منوال است.  ترکیه خودش تا اواسط سال گذشته از طریق شرکت نفت ملی خود یکی از بازیگران اصلی در این میدان گازی بود و 37.5 درصد سهام آن را در اختیار داشت. سهم شرکت اویل  اکسپلوریشن 25 درصد ، کویت انرژی 22.5 درصد و کوگس کره جنوبی 15 درصد بود.

 شرکت ملی نفت ترکیه قرارداد اصلی توسعه میدان گازی منصوریه را در 2011 بست و به وزارت نفت عراق قول داد که می تواند حداکثر طی 10 سال به تولید ثابت برسد.

 وزارت نفت عراق به طور واضح اعلام کرد که نیاز دارد تولید میدان گازی منصوریه تا 325 میلیون فوت مکعب در روز افزایش یابد تا بتواند انرژی بخش فلاکت بار برق خود را تامین کند. اوج نیاز به برق در تابستان از ظرفیت تولید داخلی عراق پیشی می گیرد و باعث تا 20 ساعت قطعی برق در بسیاری مناطق این کشور می شود. بدون میدان گازی منصوریه و سایر میادین مشابه ، این شرایط بدتر می‌شود. به گفته آژانس بین المللی انرژی، با افزایش جمعیت عراق،نیاز این کشور به برق تا 2030 دو برابر خواهد شد.

 این عدم تعادل در عرضه و تقاضای گاز در عراق باعث وابستگی این کشور به ایران برای مقادیر بالایی از گاز و برق شده است. عراق روزانه 28 میلیون متر مکعب برای تولید برق از ایران گاز وارد میکند و 1300 مگاوات هم برق مستقیم از این کشور می خرد. حتی آمریکا مجبور شد برای ادامه این واردات به عراق معافیت بدهد.

روسیه علاقه مند است میادین گازی عراق را در شمال و جنوب این کشور در اختیار بگیرد تا بالاخره بتواند با استفاده از ظرفیت وسیع خط لوله و شبکه های خود، این گاز را انتقال دهد. حتی قبل از آخرین اطلاعیه منصوریه، شرکت گزپرومنفت با وزیر نفت فعلی عراقی دیدار کرده و علاقه مندی خود را به در اختیار گرفتن میدان‌گازی منصوریه به ثامر الغضبان نشان داده بود.

یک منبع عراقی گفت گزپروم نفت علاقمندی خود را به سایر میادین نفتی مثل سیبا هم اعلام کرده است.این شرکت در جایگاه اول برای توسعه سایر میادین کلیدی حساس مثل پارس شمالی، کیش و فرزاد ای و بی، قبل از بیرون رفتن ترامپ از قرارداد برجام در سال گذشته قرار داشت.