درآمد دولت از محل جایگزینی بنزین چقدر است؟
نبض نفت- بنا بر آمارهای آژانس بین‌المللی انرژی، یارانه پرداختی انرژی در ایران ۴۵.۱ میلیارد دلار است که این میزان شامل ۱۶.۵ میلیارد دلار یارانه فراوده‌های نفتی، ۱۲.۳ میلیارد دلار یارانه برق و ۱۶.۳ میلیارد دلار یارانه گاز طبیعی بوده است.
دست اندرکاران صنعت CNG پس از برگزاری چندین نشست و انجام مطالعات میدانی از طریق نظرسنجی و آمارگیری از مراکز خدمات فنی مستقر در کشور و با بررسی سوابق تغییر قیمت حامل‌های انرژی در سنوات گذشته پیشنهاد طرح تشویقی زیر را ارائه نموده اند.
طرح جایگزینی سوخت گاز به جای بنزین مطرح شد
طرح پیشنهادی صنعتگران CNG، انجام بسترسازی‌های الزام توسط دولت جهت کاهش قیمت سوخت CNG به میزان ۲۰۰۰ ریال به ازای هر متر مکعب می‌باشد تا مالکان خودرو‌های گازسوز تشویق به افزایش مصرف سوخت CNG به جای بنزین شوند. همچنین سایر مالکان خودروها با کاربری عمومی نیز بر اساس منافع مالی این طرح تشویق به گاز سوز نمودن خودرو‌های خود شده و با مصرف سوخت CNG به ناوگان حمل و نقل عمومی کشور بپیوندند.
بدین ترتیب سالانه به میزان قابل توجهی در مصرف بنزین صرفه جویی شده و امکان صادرات آن به کشورهای همسایه و درآمدزایی برای دولت به وجود خواهد آمد.
با آغاز پروژه CNG در کشور از سال‌های ۸۱ و ۸۲، بتدریج مصرف گاز طبیعی بعنوان سوخت خودروها از سال ۸۳ آغاز گردید. در سال‌های ابتدایی تبدیل کارگاهی و همچنین تبدیل و تولید کارخانه‌ای تعداد خودرو‌های گازسوز، سهم گاز در سبد سوخت کشور افزایش یافت. از سال ۸۴ تا سال ۸۹ عملا بدلیل یارانه‌های دولتی و پس از آن به علت اختلاف قیمت قابل توجه بین بنزین و CNG، سهم CNG در سبد سوخت با رشد بسیار خوبی همراه بود.
طبق نمودار شماره ۲ که میزان تجمیعی مصرف سوخت حاصل جمع مصرف گاز و بنزین را نشان می‌دهد، کل میزان مصرف سوخت در حوزه حمل و نقل روند افزایشی داشته، لاکن عدم رشد مصرف بنزین در بازه زمانی سال‌های ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۰ در نمودار شماره ۱ به دلیل جایگزینی آن با سوخت CNG بوده است.
اگرچه در سال‌های ابتدایی طرح ملی CNG در کشور به دلیل اختلاف قابل توجه بین CNG و بنزین، میزان مصرف CNG در کشور با رشد چشمگیری همراه بود، اما از سال ۱۳۸۹ با افزایش ۵/۷ برابر نرخ فروش CNG از ۸۲ تومان در هر مترمکعب به ۳۲۲ تومان اعمال جذابیت CNG به عنوان سوخت خودرو کاهش جدی پیدا کرد.
در نتیجه میزان رشد مصرف گاز طبیعی در بازه زمانی قبل از آن بازه زمانی ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ که با رشد ۶۳ درصد در سال همراه بود در سال ۱۳۹۰ به ۱۲ %کاهش یافت. تا جایی که از سال ۱۳۹۲ به بعد میزان رشد مصرف گاز طبیعی CNG به طور متوسط به ۳ %کاهش یافته است و به صفر نزدیک می‌شود.
بر اساس آمارهای فوق و بررسی شرایط در بازه زمانی سال‌های ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۹ از نقطه نظر سیاستگذاری قیمتی، نشان می‌دهد تعیین اختالف قیمت بنزین و CNG نقش بسیار مهمی در میزان افزایش یا کاهش مصرف CNG در کشور داشته است و به تبع آن سبب افزایش مصرف بنزین در کشور شده است. با اجرای این طرح که در ادامه جزئیات محاسباتی آن نیز شرح داده شده است اوال صنعت CNG یکبار دیگر رونق یافته و کارگاه‌ها و کارخانجات تولید تجهیزات گازسوز نمودن خودروها از حالت کم کاری یا تعطیالت خارج شده و مجددا فعال می‌گردند. ثانیا بر اساس آمارهای موجود و تحلیل‌های صورت پذیرفته توسط کارشناسان این صنعت با اجرای این طرح زمینه اشتغال ۲۴۰۰۰ نفر پرسنل فنی به طور مستقیم در سطح کشور در سطح کشور مهیا می‌گردد.
میزان مصرف متوسط روزانه CNG در کشور در حال حاضر ۲۰ میلیون مترمکعب در روز می‌باشد.
تعداد خودرو‌های گازسوز تولید کارخانه و کارگاهی ۵ میلیون خودرو می‌باشد.
تولید کنندگان تجهیزات جایگاه‌های CNG، تولیدکنندگان مجموعه قطعات گازسوز خودرو و مراکز خدمات فنی با ظرفیت کمتر از ۲۰ درصد در حال فعالیت می‌باشد و بعضی از آن‌ها در حال تعطیلی می‌باشد.
طبق گزارش وزارت نفت جایگاه‌های CNG با ظرفیت کمتر از ۵۰ %در حال فعالیت است.
ارزش انرژی یک لیتر بنزین برابر است با ارزش انرژی یک متر مکعب CNG
صرفه جویی یک لیتر بنزین برابر است با ۶ هزار تومان به ازای هر لیتر صادرات
قیمت فعلی عرضه سوخت CNG به ازای هر متر مکعب برابر است با ۴۱۴ تومان
رفتار فعلی مصرف مالکان خودرو‌های گازسوز عمومی خودروکار، در روز به طور متوسط ۹ متر مکعب CNG و ۶ لیتر بنزین مصرف می‌کند.
رفتار فعلی مصرف مالکان خودرو‌های گازسوز شخصی در روز به طور متوسط ۱.۳ متر مکعب CNG و ۳.۲ لیتر بنزین مصرف می‌کند.
وزارت نفت، موسسه استاندارد و وزارت کشور موظف به همکاری در جهت تامین سوخت در محل‌های مراجعه خودروها، کاهش هزینه‌های غیر ضروری بازرسی بر اساس استاندارد‌ها و تجارب جهانی هستند.
قیمت CNG از ۴۱۴ تومان در هر متر مکعب به ۲۰۰ تومان کاهش یابد
با کاهش قیمت CNG و تأثیر آن در رفتار مصرف مالکان خودرو‌های گازسوز در حال تردد به طور متوسط هر خودرو در روز ۱.۴ متر مکعب بیشتر از گاز CNG خواهد کرد.
تبدیل یک میلیون خودروی کار خودرو‌های وانت، نیسان، پیکان و تاکسی‌های اینترنتی بنزینی به دو گانه سوز که در حال تردد می‌باشند، به میزان ده و نیم میلیون متر مکعب سهم CNG در سبد سوخت در روز افزایش می‌یابد.
با توجه به تغییر رفتار مصرف مالکان خودروها به دلیل کاهش قیمت CNG و انگیزه استفاده بیشتر از این سوخت و تبدیل یک میلیون خودرو کار، در مجموع به میزان هفده میلیون و پانصد هزار متر مکعب سهم CNG در سبد سوخت در روز افزایش می‌یابد که به همین میزان کاهش مصرف بنزین را رقم می‌زند.
یعنی برابر ۳۲۵/۳۸ هزار میلیارد تومان در آمد حاصل از جایگزینی بنزین به جای CNG به درآمد دولت افزوده خواهد شد.
سود حاصل از اجرای پیشنهاد در هر سال برابر ۳۶ هزار میلیارد تومان می‌باشد یعنی با یارانه ۵/۱ هزار میلیارد تومانی حدود ۲۴ برابر سود حاصل می‌شود و ۳۶ هزار میلیارد تومان درآمد دولت افزایش می‌یابد و بپیش بینی می‌شود با اجرای این طرح طی دو سال آینده نرخ رشد مصرف بنزین صفر گردد.
پیش بینی ایجاد اشتغال برابر ۲۶ هزار نفر، تکمیل ظرفیت خالی صنعت ۶ هزار نفر+ توسعه صنعت ۱۸ هزار نفر
تاثیر روانی این کاهش قیمت سوخت در بخش اجتماعی کشور در شرایط کنونی تحریم‌ها و ایجاد جذابیت برای مصرف کنندگان گاز طبیعی
با موفقیت این طرح می‌توان قدم‌های بعدی در جهت افزایش اختلاف قیمت CNG با سوخت‌های اصلی بنزین، گازوئیل و LPG برنامه ریزی و اقدام نمود.
با جایگزین شدن سوخت CNG به جای بنزین و گازوئیل بستر الزم جهت آزادسازی قیمت‌ها و کاهش یا حذف قاچاق را فراهم نمود.
اثرات زیست محیطی و بهداشتی خصوصا در کلان شهرها.
امکان تبلیغات کشور برای کاهش قیمت انرژی بخش حمل و نقل در شرایط فعلی و بهره برداری تبلیغاتی، سیاسی در رسانه‌های داخل و خارجی.
