کاهش وابستگی بودجه به درآمد نفت در شرایط کنونی توفیق اجباری است
نبض نفت- علی گلمرادی عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی با اشاره به ضرورت توسعه صنایع پتروپالایشی به جای خام‌فروشی نفت در کشور گفت: یکی از معضلات اساسی کشور، اتکا بودجه دولت به فروش نفت خام است و این موضوع در برهه‌های مختلف بر عملکرد دولت برای اداره کشور تاثیرات منفی گذاشته است. این مساله دغدغه همه مسئولان کشوری است؛ به ویژه اینکه ذخایر نفتی یک منبع تجدیدناپذیر است که سرانجام تمام خواهد شد.
وی ادامه داد: ما کشوری هستیم که برای استقلال‌مان اهمیت زیادی قائلیم و به همین دلیل بیگانگان همواره درصدد براندازی نظام جمهوری اسلامی هستند و چون ما اتکا درآمدی خود را روی نفت گذاشته‌ایم، دشمنان از همین محل علیه ما اقداماتی انجام می‌دهد. در حال حاضر نیز سیاست آمریکا به صفر رساندن صادرات نفتی ایران است تا از این طریق نظام را از پای درآورد. در حالی که سالیان زیادی است رهبری تاکید و توصیه داشتند بودجه کشور بدون وابستگی به نفت بسته شود. با این حال امروز علیرغم مشکلات عدیده اقتصادی، سهم نفت باز هم نسبت به سایر مولفه‌ها در بودجه ملموس و پررنگ است.
گلمرادی تصریح کرد: این امر گویای بی اراده بودن دولت‌ها در چند دهه اخیر برای رهایی از بودجه نفتی است. در واقع دولت‌ها همواره دنبال راحت‌طلبی بودند، به جای آنکه به دنبال جایگزین‌هایی برای درآمد نفتی باشد؛ صرفا با خام‌فروشی بیشتر از درآمدهای نفتی استفاده می‌کردند. به هر حال اصلاح ساختاری بودجه و رهایی از نفت زحمت و مشقت دارد و دولت‌ها نخواستند این سختی‌ها را تحمل کنند و همیشه راحت‌ترین کار را انجام می‌دهند.
پتروشیمی‌های خصولتی تبدیل به حیاط خلوت دولت‌ها شده است
عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به ضرورت ساخت پالایشگاه و پتروپالایشگاه بیان کرد: با توسعه این صنایع ما قادر خواهیم بود محصولات و فرآورده‌های نفتی با ارزش افزوده تولید کنیم، اما نکته مهم آنکه، در حال حاضر صنعت پتروشیمی موجود هم دچار سوء مدیریت است. یعنی بهره‌وری آن طور که باید و شاید نیست. زیرا این مساله در وزارت نفت جدی گرفته نشد. یکی از معضلات صنایع پتروشیمی در سبک مدیریت پروازی است. در ادامه همین روند، مدیران پروازی نسبت به مسئولیت‌های اجتماعی خود بی تفاوت هستند که نتیجه این مساله، افزایش بی‌اعتمادی مردم مناطق صنعتی نسبت به مسئولان است.
وی ادامه داد: معضل دیگر صنایع پتروشیمی ما، وضعیت خصولتی بودن آن است. اگر این صنایع صرفا دولتی یا خصوصی بود، بهره‌وری بیشتری داشت. اما اکنون این ها تبدیل به حیاط خلوت دولت‌ها شده است. در همین راستا و بر اساس تاکید مقام معظم رهبری، مجلس دهم طرح احداث پالایشگاه و پتروپالایشگاه با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی را دستور کار قرار داد.
گلمرادی درباره استفاده از ظرفیت‌های مردمی در این طرح گفت: در حال حاضر 1800 هزار میلیارد تومان در کشور نقدینگی داریم. با هدایت سرمایه‌ها مردم در احداث صنایع تکمیلی، میان‌دستی و پایین‌دستی، نه تنها تورم کاهش خواهد یافت، بلکه سود پایدار منطقی برای مردم ایجاد می‌شود و به جای سرازیر شدن نقدینگی در بازار مسکن و ارز و کسب درآمد کاذب، این صنایع در کشور پا می‌گیرد. برای این منظور جذابیت‌هایی از قبیل تنفس خوراک در طرح مجلس گنجانده شد تا استقبال مردم برای سرمایه‌گذاری بیشتر شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس تاکید کرد: در تدوین طرح از نظرات سایر سازمان‌ها نیز استفاده شد، از این رو بدون ایراد شورای نگهبان، طرح تصویب و در اختیار دولت قرار گرفت. با توجه به پیگیر‌ی‌های هفته قبل مجلس، قرار است دولت آیین‌نامه اجرایی طرح را تا دو هفته دیگر نهایی کند.
کاهش وابستگی بودجه از درآمدهای نفتی یک توفیق اجباری است
وی در مورد تصمیم مجلس برای بودجه‌ریزی سال آینده و تداوم روند کاهش صادرات نفت گفت: ما باید متناسب با واقعیت‌ها سیاستگذاری کنیم، اما در حالی که دشمن تلاش دارد فروش نفت ایران را به صفر برساند ما باید مانع این مساله شویم. در عین حال نباید از فروش نفت و بودجه نفتی هم خوشحال باشیم. من به شخصه باور دارم کاهش وابستگی بودجه از درآمدهای نفتی در شرایط کنونی، توفیق اجباری است. ما اراده داخلی برای حل کردن مشکل خام‌فروشی را نداشتیم.
گلمرادی تصریح کرد: دولت‌ها و مجلس در طول این چند دهه، باید بپذیرند در رفع یک مشکل اساسی کشور اراده کافی نداشتند. این کشور ظرفیت‌های بالقوه فراوانی دارد که می‌تواند جایگزین نفت شود، اما بالفعل کردن آنها نیازمند تفکر و تلاش است که در این دولت وجود ندارد. در این شرایط ما باید دو نوع بودجه تعریف کنیم.
عضو کمیسیون انرژی مجلس با اشاره به لزوم جلوگیری از بهره‌برداری سیاسی دشمن از وضعیت موجود ایران بیان کرد: در یک بودجه ما باید نشان دهیم همچنان فروش و صادرات نفت وجود دارد تا آمریکا از به نتیجه نشستن سیاستش خوشحال نشود و نتواند در محیط بین‌الملل از آن بهره‌برداری سیاسی کند. این کار باعث می‌شود آمریکا نتواند به سایر ملت‌ها هم فشار بیاورد که دیدید با ایران چه کردیم، با شما نیز چنین خواهیم کرد.
وی اضافه کرد: بنابراین ما در عین حالی که باید تلاش کنیم تا یک میلیون یا دو میلیون بشکه نفت بفروشیم، اما نباید درآمد آن را در هزینه جاری کشور حساب کنیم؛ یعنی نباید بودجه جاری سال آینده دولت براساس درآمدهای نفتی بسته شود. اگر نفتی هم فروخته شد باید آن را به زیرساخت‌های توسعه‌ای و دانش‌بنیانی اختصاص دهیم. به صورت تسهیلات در اختیار جوانان قرار دهیم تا کارآفرینی کنند، نه اینکه به صورت حقوق و مزایا خرجش کنیم.
گلمرادی در پایان تصریح کرد: علاوه براین باید بودجه کارشناسی شده دیگری هم داشته باشیم. براین اساس که فرض کنیم چاه‌های نفت خشک شدند، حال چه باید کرد. نظر مجلس هم بر این است که متناسب با واقعیت‌ها بودجه‌بندی انجام شود. براین اساس به احتمال زیاد به شیوه کار انجام می‌گیرد، ولی در سال آینده باید درباره اتکا بودجه به نفت تجدیدنظر شود.
