خط لوله ترک استریم و تاثیر آن بر گاز ایران
نبض نفت - خط گاز ترکاستریم که بین روسیه و ترکیه احداث شده، با هدف انتقال گاز طبیعی به ترکیه و در نهایت به اروپا در نظر گرفته شده است. این خط از شهر اناپای روسیه بهوسیله دریای سیاه به شهر لولهبورگاس ترکیه رسیده است و سپس از طریق یونان، این گاز به اروپا صادر میشود. ظرفیت انتقال گاز این خط سالانه ۶۳ میلیارد مترمکعب اعلام شده است.
روسیه به عنوان منبع مهمی در حوزه انرژی، تاکنون توانسته است با سرمایهگذاریهای لازم در این حوزه و با برنامه از پیش طراحی شده در این زمینه به خوبی عمل کند. بیشک این اقدامات بر چهره اقتصادی و سیاسی این کشور در جوامع بینالمللی مؤثر بوده است.
حسن مرادی کارشناس انرژی، در خصوص احداث خط لوله ترکاستریم بین روسیه و اروپا گفت: پس از رایزنیهای مهم و طولانی که بین این کشورها صورت گرفته است، سرانجام روسیه توانست توافقی با اروپا برای انتقال گاز از طریق ترکیه بهدست آورد.
این کارشناس انرژی اظهار کرد: اروپاییان معتقدند که این خط لوله برای بهدست آوردن گاز مورد نیاز آنها مسیر امنی است و روسیه هم به عنوان کسی که از این طریق میتواند اقتصاد کشورش را شکوفا کند، خرسند است.
مرادی درباره پیشینه مبادله انرژی بین دو کشور روسیه و ترکیه گفت: این اولین ارتباط تبادل انرژی برای ارسال گاز از طریق ترکیه به کشورهای دیگر است.
ایران و انتقال گاز به اروپا / اهمیت ژئوپلوتیک روسیه تحت خط ترکاستریم
این کارشناس انرژی در خصوص روند صادرات گاز ایران به کشورهای اروپایی، گفت: در گذشته صحبتهایی مبنی بر ارسال گاز ایران به کشورهای غربی وجود داشته است که متأسفانه این فرصت از بین رفته، اما باید در نظر داشت که بازار اروپا نیاز زیادی برای واردات گاز دارد؛ بنابراین مسئولان باید تلاش کنند تا از خطهای لوله گاز غرب کشور که تا مرزهای ترکیه هم کشیده شده است برای انتقال گاز استفاده کنند.
محمدعلی صادقی کارشناس انرژی، درباره سیاست تنوع طلبانه روسیه گفت: سیاست تنوع بخشی روسیه برای مسیرهای صادراتی به اروپا است که روسیها به عنوان بازیگر اصلی از انگیزه ترکیه برای اتصال گاز در منطقه استفاده میکند.
او درباره بازار گاز اروپاییها گفت: گاز در اروپا بازار محدودی دارد، چون فرآیند بازار گاز اروپایی ثابت و بدون تغییر است و نکته مهم اینکه شرق آسیا و منطقه خاورمیانه به گاز نیاز دارد.
به گفته این کارشناس انرژی، مسئله گازرسانی روسیه به اروپا از طریق ترکها اهمیت ژئوپلوتیک ترکیه را اضافه میکند و مسیرهای مذاکره فروش گاز روسیه را متنوعتر میسازد، اما این مسئله بهخاطر بازار ثابت اروپاییان برای روسیه نمیتواند حرکت بزرگ اقتصادی باشد.
وابستگی اروپا و ترکیه به روسیه/ بعد سیاسی ترک استریم زیر سیطره بعد اقتصادی
آلبرت بغزیان کارشناس اقتصادی، درباره احداث خطوط لوله ترکاستریم بین روسیه و اروپا گفت: این ارتباط تجاری برای اروپا و ترکیه نوعی وابستگی به روسیه را بهوجود میآورد، این وابستگی به شکلی است که سیاستهای داخلی این کشورها تحت شعاع روسیه قرار میگیرد.
این کارشناس تأکید کرد: بعد اقتصادی در روابط بین کشورهای ترک استریم بهقدری بزرگ است که مسائل سیاسی آن در سایه قرار میگیرد.
ترکیه پلی برای صادرات گاز ایران به کشورهای خارجی
بغزیان درباره استفاده ایران از ترکیه برای صادرات گاز به کشورهای اروپایی، گفت: ایران میتواند از ترکیه برای افزایش قدرت چانهزنی در برجام و اینستکس استفاده کند تا از این طریق گاز را به کشورهای اروپایی صادر کند.
او افزود: این شرایط برای روسیه فرصت مناسبی است تا شرکای سیاسی و تجاری زیادی برای پیگیری اهدافش در اروپا داشته باشد.
تأثیر تحریم نفتی ایران بر رشد صادرات نفتی روسیه
طبق گفته برخی از کارشناسان اقتصاد و انرژی؛ تحریم نفت که توسط آمریکا و دیگر کشورها متوجه ایران شده است تأثیر زیادی بر رشد صادرات نفتی روسیه داشته، بهطوریکه صادرات نفت روسیه افزایش ۴ و نیم برابری را تجربه کرده است. همچنین تحریم نفتی ونزوئلا هم تأثیر قابل توجهی بر روی افزایش فروش نفت روسیه داشته است.
ایران به عنوان کشوری که در زمینه انرژی به عنوان کشور مادر شناخته میشود و برای صادرات و هم برای مصرف داخلی تولید دارد، از این رو منبع مهمی برای استخراج انواع سوخت محسوب میشود. با این حال متأسفانه تنها در زمینه تولید و صادرات نفت متمرکز شده است تا از طریق فروش آن بتواند هم به ارز آوری کمک کند و هم درامد کافی برای کشور داشته باشد.
تأکید بر روی تولید و صادرات نفت متأسفانه سبب شده است تا اهمیت سایر حوزهها مثل گاز نادیده گرفته شود؛ و همین امر، عاملی شد بر دو چندان شدن اثر تحریمهای نفتی، بهطوریکه اگر به همان اندازه که کشورمان بر روی نفت برنامه و سرمایهگذاری کرده بود، بر حوزه گاز نیز متمرکز میشد، بیشک میتوانست نقش مؤثری را در اقتصاد کشور ایفا کند. توجه زیاد در حوزه نفت و غفلت از سایر حوزههای انرژی باعث شد تا پس از تحریم و ضربه زدن غرب به پاشنه آشیل کشور، به اقتصاد کشور هم ضربه وارد شود.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان