تحقق تولید ۸.۵ میلیون بشکه نفت در روز، واقعیت یا رویا؟
نبض نفت - فریدون برکشلی درباره اینکه آیا امکان اخراج عضوی از اوپک به دلیل تهاتر نفت و کالا خارج از آنچه سهیمه و توافق کاهش تولید مقرر کرده، اظهار داشت: در سازمان اوپک، مسئولیت، سیاست‌ها و سیاستگذاری‌ها به عهده وزرای نفت است. شرکت‌ها و یا مقامات دیگر حق اظهارنظری در مورد اوپک و کشورهای عضو ندارند. البته هر فردی می‌تواند، نظرات شخصی خود را بیان کند. در سازمان اوپک، ظرفیت‌سازی، ربطی به سهمیه تولید ندارد. در دهه ۱۹۹۰، ریلوانو لقمان، وزیر نفت نیجریه و رئیس وقت کنفرانس اوپک مطرح کرد که سازمان برای ظرفیت‌سازی اعضا سهمیه‌بندی قائل شود تا منابع مالی اعضا برای ظرفیت‌سازی که احتمالا بلا استفاده واقع شود، سرمایه‌گذاری نکنند. این پیشنهاد مورد پذیرش قرار نگرفت. بنابراین اعضای اوپک در مورد رعایت سهمیه‌های تخصیصی، مسئولیت دارند و سرمایه‌گذاری برای ایجاد ظرفیت، توسط اعضا، ربطی به سازمان ندارد.
وی افزود: اعضا در قبال تولید خود، مسئولند. میزان صادرات ربطی به سازمان ندارد. این میزان از تولید، باید در چهارچوب سهمیه‌ها باشد. نحوه معامله آن ارتباطی به سازمان اوپک ندارد. ارقام تولید، مبنای رفتار و عملکرد کشورهای عضو سازمان است. اتفاقا قبلا مورد بحث قرار گرفته بود که مبنای محاسبات، عرضه خارجی باشد که در بازار تاثیرگذار است. در هرصورت از ابتدای تاسیس اوپک تاکنون، مبنای محاسبات، تولید است. رعایت سهمیه‌ها، الزامی است. نحوه و قیمت فروش، ربطی به سازمان اوپک ندارد.
مدیر کل دفتر مطالعات انرژی وین تصریح کرد: سازمان اوپک از بدو تاسیس، طبق قواعد سازمان ملل متحد عمل کرده است. هیچ عضوی، به هر دلیلی، اخراج نمی‌شود. برای عضویت مقرراتی هست، اما خروج از سازمان، به اراده کشوری است که در سازمان عضو است. البته در عین حال، تصمیمات عمده باید با رای تمام پنج عضو بنیانگذار و دو سوم آرای اعضای غیربنیان‌گذار باشد. حتی یک عضو بنیانگذار می‌تواند، هر تصمیمی را وتو کند.
وی درباره چشم‌انداز رسیدن به 8.5 میلیون بشکه در روز گفت: در چند دهه اخیر، تمام وزرای نفت با آرمان افزایش ظرفیت تولید به 5 میلیون بشکه در روز، به طبقه 15ساختمان وزارت نفت قدم گذارده‌اند، اما در زمان ترک ساختمان، به سختی اندکی فراتر از 4 میلیون بشکه در روز رفته‌اند. افزایش ظرفیت تولید حتی به میزان نیم میلیون بشکه در روز، الزاماتی دارد که در کشور فراهم نیست. باید توجه داشته باشیم که بیشتر مخازن نفتی ایران در نیمه دوم عمر خود هستند. این بدان معناست که میادین ما با افت طبیعی حدود 400 هزار بشکه در روز مواجه‌اند. یعنی حتی تحقق افزایش ظرفیت تولید 8.5 میلیون بشکه در روز هم برای شرایط امروز صنعت نفت ما عددی نیست.
برکشلی ادامه داد: امروز ایران تقریبا تمام گاز تولیدی خود را در داخل مصرف می‌کند. بر اساس ارزش حرارتی، ایران امروز حدود 6.5 میلیون بشکه در روز، انرژی می‌سوزاند. بنابراین، خیلی مهم است که ظرفیت تولید کشورمان افزایش داشته باشد.
وی در ادامه به قرارداد احتمالی ایران و چین پرداخت و تصریح کرد: بنده از جزئیات قرار داد ایران و چین، بی‌اطلاعم. چین برای تبدیل شدن به یک کشور صاحب فن‌آوری ممتاز در نفت و گاز، راه درازی در پیش دارد و تجربه‌ای ندارد. البته با منابع مالی و سرمایه‌گذاری می‌توانند، برون‌سپاری کنند، البته پس از رفع تحریم‌ها.
نماینده اسبق ایران در اوپک خاطرنشان کرد: صنعت نفت دارای ماهیت بین‌المللی است. از خرداد 1358، اولین اقدام امریکا، برعلیه جمهوری اسلامی، در ارتباط با صنعت نفت بود. نمی‌توان با عدم حضور در صحنه جهانی، نفت و گاز را شکوفا کرد. البته تحریم‌ها در مقاطعی، به رشد و رونق تکنولوژی داخلی و خودباوری اقتصادی کمک کرد. اما در ایران علیرغم اطلاع از تحریم‌های هدفمند امریکا، علیه صنعت نفت و گاز، ما اقدام هوشمندانه‌ای برای توسعه صنایع نفت و گاز نداشته‌ایم.
منبع: ایلنا
