طرحی عجیب برای تغییر در سبد سوخت خودروها
نبض نفت - کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی لایحه بودجه، بندی مبنی بر افزوده شدن سوخت LPG به سبد سوخت کشور به این لایحه اضافه کرد. در این بند آمده :"وزارتخانه های نفت و کشور موظفند امکان احداث جایگاه‌ها و زیر ساخت استفاده قانونمند از سوخت گازمایع ( LPG ) در ناوگان حمل و نقل با اولویت ناوگان عمومی و حمل بار را به کمک بخش های خصوصی و عمومی، تا سقف مجموع 2 میلیون تن در سال فراهم کنند. وزارت نفت از طریق شرکت های تابعه ذیربط مجاز به خرید گازمایع از کشورهای دیگر و یا تهاتر آن با بنزین و گازوییل از شرکت ملی نفت ایران و یا سایر شرکت های تابعه وزارت نفت می باشد و معادل وزنی گاز مایع خریداری یا تهاتر شده، نفت گاز یا بنزین صادر می نماید تمام عواید حاصل، به حساب شرکت تابعه ذیربط آن وزارت خانه واریز می گردد."
در حال حاضر روزانه حدود 26 هزار تن گاز مایع در کشور تولید می شود که انرژی آن معادل روزانه 36 میلیون لیتر بنزین است. از این میزان روزانه حدود 6 هزار تن در بخش خانگی توزیع می شود و مابقی آن 20 هزار تن (معادل حدود 27 میلیون لیتر بنزین) قابلیت اضافه شدن به سبد سوخت خودرو را داراست.
محمد رضایی، مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی در این خصوص گفت: برای اضافه کردن این سوخت به سبد سوخت خودروها باید حداقل 2 هزار جایگاه سوخت LPG در کشور تاسیس شود که هزینه تمام شده آن با توجه به مباحث ایمنی و هزینه بر بودن ذخیره سازی ال پی جی از جایگاه سوخت بنزین، بیشتر است؛ به طور مثال جایگاهی که در پایانه بیهقی توسط پیمانکار ژاپنی ساخته شد، به دلیل استانداردهای بالا در بخش ایمنی، حدود 4 میلیون دلار هزینه دربر داشت، این میزان برای جایگاههای دیگر حتی با احتساب کاهش استانداردها، از یک میلیون دلار، یعنی 25 میلیارد تومان - بدون حساب زمین و انشعابات آب و برق و گاز - کمتر هزینه نخواهد شد که در واقع برای ساخت 2 هزار جایگاه باید بیش از 50 هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری کرد.
مدیر پژوهش و فناوری شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی تصریح کرد: چنانچه گاز مایع وارد سبد سوخت کشور شود، باید حداقل به اندازه سی روز ظرفیت ذخیره سازی برای آن در تمام نقاط کشور ایجاد شود؛ این نکته حایز اهمیت است که شرایط نگهداری ال پی جی نسبت به بنزین، نفت‌گاز و دیگر فرآورده ها متفاوت است و در مخازن کروی و تحت فشار ذخیره سازی می شود، که ساخت این مخازن بسیار هزینه بر است.
رضایی با بیان اینکه حمل و نقل گاز مایع نیز همانند ذخیره سازی آن، نسبت به فرآورده های نفتی دیگر بسیار دشوارتر و هزینه برتر است، گفت: در صورت اضافه شدن گاز مایع به سبد سوخت خودرو، بایستی کامیون های گازکش استاندارد به ناوگان حمل و نقل کشور اضافه شود؛ بنابراین شاهد تردد روزانه این کامیون ها در سطح شهرها خواهیم بود که با توجه به اشتغال زا بودن این فرآورده در صورت بروز کوچکترین حادثه برای این نفتکش ها - حتی نفکش های استاندارد - خطرات جانی و مالی بسیاری در پی خواهد داشت.
وی افزود: یکی دیگر از چالش های جدی در استفاده از سوخت گاز مایع برای خودروها تولید خودروهای استاندارد ال پی جی سوز است؛ در حال حاضر استانداردی برای تبدیل خودروها به دوگانه سوزی ال پی جی و یا تولید کارخانه ای این خودروها وجود ندارد؛ افزون بر این موارد ال پی جی نسبت به بنزین و سایر سوختها اشتعالزایی بالاتری دارد، از اینرو به منظور رعایت الزامات ایمنی در ساخت این خودروها هزینه تمام شده آن را به شدت افزایش می دهد و به سرمایه گذاری هنگفت در بخش خودروسازی نیاز دارد .
وی ادامه داد: همچنین برای ورود هرچه سریعتر ال پی جی به سبد سوخت علاوه بر تولید خودروهای کارخانه ای باید همزمان تبدیل خودروهای بنزین سوز به دوگانه سوز ال پی جی، در دست اقدام قرار گیرد که حداقل حدود سه میلیون خودرو با هزینه ای بالغ بر سی هزار میلیارد تومان را در برمیگیرد.
درحالی افزوده شدن سوخت LPG به سبد سوخت خودروهای کشور از سوی برخی فعالان انرژی و نمایندگان مجلس پیشنهاد می شود که درحال حاضر با گذشت حدود 2 دهه از توسعه صنعت CNG در ایران، حدود 2500 جایگاه عرضه سوخت CNG و حدود 4 میلیون خودروی دوگانه سوز در کشور فعالند و با زیرساخت های ایجاد شده، ظرفیت اسمی عرضه CNG به اندازه 8 میلیون خودرو در کشور وجود دارد.
شورای عالی اقتصاد نیز آذرماه سال گذشته به استناد ماده ١٢ قانون رفع موانع تولید، مصوبه ای با عنوان «حمایت از تولید و تبدیل کارخانه ای و کارگاهی یک میلیون و 460 هزار دستگاه خودروی تاکسی، ون (تاکسی)، وانت و مسافربر شخصی بنزینی به CNGسوز» را تصویب کرد که هم اکنون با تبدیل رایگان خودروهای عمومی به دوگانه سوز CNG ، این طرح در حال اجرا است و به زودی قرار است با تبدیل با تسهیلات 70 درصدی خودروهای شخصی فعال در ناوگان عمومی، اجرای این طرح در سال آینده نیز ادامه یاید.
حال مشخص نیست با وجود سرمایه گذاری دو دهه ای توسعه CNG در کشور و ظرفیت های مازاد این عرصه، چرا برخی نمایندگان مجلس به جای حمایت از توسعه CNG در ناوگان حمل و نقل عمومی، به دنبال جایگزینی سوخت LPG هستند که نیاز است سالها در زمینه توسعه زیرساختهای آن هزینه شود؟
منبع:تسنیم
