اینجا «آب» حراج می‌شود!
نبض نفت - مردم خرم‌آباد این روزها از مسیر میدان شهدا که عبور می‌کنند شاهد هدایت آب به جوی‌های سطح شهر هستند، موضوعی که پیش‌ازاین مربوط به چشمه‌های خرم‌آباد بود و حالا منابع زیرزمینی هم به آن اضافه‌شده است.
خرم‌آباد را با عنوان «دیار آب‌ها» می‌شناسند و این موضوع به دلیل وجود چشمه‌های متعدد در سطح این شهر است، در مرکز این شهر به دلیل پایین بودن سطح آب‌های زیرزمینی در عمق‌های پایین‌تر از حد معمول نیز می‌توان به سفره‌های آب رسید.
در جریان اجرای پروژه‌های مختلف در مرکز شهر خرم‌آباد طی سال‌های اخیر بارها شاهد فوران آب بوده‌ایم که نشان‌دهنده کم‌توجهی به استانداردها در تعیین عمق حفاری در برخی مناطق و ارائه مجوزها در این زمینه است.
در محدوده میدان و خیابان شهدا و همچنین خیابان علوی طی چند سال گذشته حفاری در عمق منجر به برخورد به سفره‌های آب و جوشش آن شده است که در نهایت متولیان پروژه اقدام به هدایت آب به جوی‌ها می‌کردند تا کار خود را پیش ببرند.
اما سؤالی که مطرح بوده این است در شرایطی که با چالش‌های جدی در حوزه آب مواجه هستیم باید بازهم شاهد از دست رفتن مایه حیات باشیم و به این سرمایه چوب حراج بزنیم؟
سید عبدالوهاب شماسی کارشناس حوزه منابع آب لرستان در این رابطه با بیان اینکه قبلاً شهرداری برای تأسیسات و ساختمان‌ها که مجوز صادر می‌کرد برای ساخت طبقات زیرزمینی از آب منطقه‌ای استعلام نمی‌کرد، اظهار داشت: الآن مدتی است که این رویه را عوض کرده‌اند و برای احداث طبقات زیرزمینی در سطح شهر مکاتباتی با آب منطقه‌ای انجام می‌دهند و کارشناس ارتفاع و عمق داخل زمین را تعیین می‌کند.
وی با تأکید بر اینکه این امر موجب شده که پدیده‌های مشابه چندین نقطه در سطح شهر پیش نیاید، افزود: خرم‌آباد، شهری است که سطح آب زیرزمینی در آن بالا است، وجود پتانسیل قوی «سفیدکوه» که رودخانه با انشعابات بزرگی در آن است و از نقاط مختلف، آب کوه در دشت تخلیه می‌شود، موجب شده که سطح آب در این دشت بالا باشد.
این کارشناس حوزه منابع آب لرستان بیان داشت: وقتی ساختمانی در خرم‌آباد و به‌خصوص در مرکز شهر احداث می‌شود، امکان برخورد طبقات پایین با آب وجود دارد.
شماسی با تأکید بر اینکه در مناطقی از مرکز شهر خرم‌آباد مانند «چهارراه بانک»، «استانداری»، نزدیک سراب «مطهری» و… سطح آب زیرزمینی بالا است، افزود: به همین دلیل برای اینکه این منابع آب هدر نروند باید از حفاری و طبقات سازی در زیر ساختمان‌ها جلوگیری شود، با توجه به شرایط امروز، آب زیرزمینی و آن‌هم از نوع شیرین، خیلی مورداحتیاج است، اگر آسیبی به این منابع برسد جبران و تجدید پذیری آن‌ها با توجه به خشک‌سالی‌ها خیلی مشکل است.
استعلام از آب منطقه‌ای گرفته شده است؟
وی ادامه داد: در این راستا باید روالی که الآن در شهرداری مرسوم شده و از آب منطقه‌ای در بحث ساختمان‌سازی استعلام می‌کنند ادامه داشته باشد و کارشناسان آب منطقه‌ای به این موضوع اهمیت بیشتری بدهند و با دقت بیشتری این عمق‌ها را کارشناسی و به افرادی که دارای پروانه ساختمان هستند بدهند.
این کارشناس حوزه منابع آب لرستان در ادامه سخنان خود با اشاره به مورد خاص اخیر در حوالی میدان شهدا که از زیر پاساژ در حال ساخت آب بیرون آمده نیز، گفت: در این رابطه اطلاع دقیقی ندارم که آیا استعلام گرفته یا نگرفته است، اگر مربوط به قدیم بوده که قطعاً ممکن است استعلام را نگرفته باشند اما این موضوع را می‌توانید از آب منطقه‌ای بپرسید.
شماسی با تأکید بر اینکه این‌گونه اتفاقات که در مناطق مختلف شهر رخ می‌دهد جزو منابع آب زیرزمینی فعلاً محسوب می‌شوند، تصریح کرد: البته چه‌بسا اگر نقش رودخانه در مناطق تغذیه‌کننده باشد، آب‌ها از طریق رودخانه تغذیه شوند، اما درهرصورت ساختن اماکن زیر سطح تراز آب زیرزمینی و در حین ساخت موجب هدرروی منابع آب زیرزمینی می‌شود.
نباید مجوز ساخت طبقات ساختمانی زیر سطح تراز آب زیرزمینی داده شود
وی گفت: در چند از نقطه از خیابان «علوی» چند مورد را من مشاهده کردم و در این راستا برای اینکه زیرزمین ساختمان خود را بسازند، آب را پمپاژ می‌کردند، البته بعدها ممکن است تغییرات سطح آب زیرزمینی موجب آسیب به طبقات زیرزمینی این ساختمان‌ها هم شود.
این کارشناس حوزه منابع آب لرستان با تأکید بر اینکه این امر هم موجب ایجاد آسیب به ساختمان و هم آسیب به آب‌های زیرزمینی که متعلق به بیت‌المال است می‌شود، ادامه داد: در خیابان «علوی» خیلی از منابع آب هدر رفت، نمی‌دانم آیا مجوزی داشتند یا نداشتند.
شماسی با تأکید بر اینکه به اعتقاد من به‌هیچ‌وجه نباید مجوز ساخت طبقات ساختمانی زیر سطح تراز آب زیرزمینی داده شود، گفت: البته الآن به همین شکل هست اما کمتر باید خطا ایجاد شود که این پدیده ایجاد شود چراکه هم به ضرر صاحب پروانه است و هم به آب‌های زیرزمینی آسیب می‌رسد.
لزوم ورود جدی دستگاه‌های متولی
وی با اشاره به اینکه در مناطقی از شهر خرم‌آباد مانند «قاضی آباد»، «دره گرم»، «کیو» تا حدودی، سطح آب زیرزمینی نسبتاً پایین است و مشکلی نیست که طبقات زیرزمین در آنجا ساخته شود، گفت: اما در مناطق مرکز شهر مانند خیابان «علوی»، «شهدا» «ساحلی‌ها» و مناطق نزدیک به آن‌ها که سطح آب زیرزمینی بالا است نباید مجوز ساخت زیرزمینی داده شود.
این کارشناس حوزه منابع آب لرستان تصریح کرد: در رابطه با مورد اخیر در حوالی میدان «شهدا» نیز باید شهرداری و آب منطقه‌ای ورود پیدا کنند و سریع‌تر تکلیف این ساخت‌وساز مشخص شود تا آب‌های زیرزمینی هدر نرود، شهرداری، مهندسین ناظر و گشت و بازرسی آب منطقه‌ای باید تأکیداتی داشته باشند که این امر تحقق پیدا کند.
شماسی با تأکید بر اینکه اخیراً آب منطقه‌ای در رابطه با مسائل خیلی جدی است و برخورد می‌کند ادامه داد: آب‌های زیرزمینی «آبرفتی» آب‌هایی بوده که ذاتاً تصفیه‌شده هستند، با توجه به اینکه امکان آلودگی این آب‌ها به دلیل ویژگی‌های آن خیلی کم است، بنابراین راحت قابل شرب خواهد بود.
به‌هرروی انتظار می‌رود متولیان امر از شهرداری گرفته تا شرکت آب منطقه‌ای با همکاری بین بخشی از هدر رفت این سرمایه مهم جلوگیری کنند، موضوعی که تکرار آن در شهر خرم‌آباد با توجه به حجم مناسب منابع آب باعث کم‌اعتنایی به عمق چالش شده است.
منبع: مهر
