تولیدکنندگان خاورمیانه چه آسیبی از افت تقاضای دهلی‌نو خواهند دید؟
به گزارش نبض نفت؛ در حالی که قیمت نفت در دو روز پایانی آخر هفته به سمت سطوح بالاتر
حرکت کرده و به نوعی این امید ایجاد شده بود که عوامل مثبت بازار نفت بر
نگرانی از شیوع کرونا در سومین مصرف‌کننده بزرگ جهان، هند غلبه کند، بهای
طلای‌سیاه دیروز نیز با تاثیرپذیری از رکوردزنی مبتلایان در این کشور که طی
یک هفته بیش از ۲ میلیون نفر بوده، کاهش یافت.
این موضوع علاوه بر احتمال کاهش تقاضای جهانی در سال‌جاری میلادی به نسبت آنچه پیش از این تصور می‌شد، ممکن است بر بازار تولیدکنندگان به‌خصوص کشورهای خاورمیانه اثر جدی بگذارد چراکه فاصله این کشورها با هند برای حمل محموله‌ها بسیار کمتر از دیگر تامین‌کنندگان بوده و هند در صورت تصمیم به کاهش خرید نفت، می‌تواند سفارش‌ها برای نفت خاورمیانه را زودتر از دیگر تولیدکنندگان بکاهد.
چشم‌انداز منفی هند حتی ممکن است بر جلسه چهارشنبه هفته‌جاری اوپک و متحدانش نیز تاثیر بگذارد. اوپک‌پلاس ابتدای این ماه تصمیم گرفته بود از اول ماه مه تا ۳ ماه در مجموع بیش از ۲ میلیون بشکه به عرضه روزانه‌اش بیفزاید که با وجود اتفاقات اخیر در هند ممکن است از چنین اقدامی دست بکشد.
پالایشگاههای هندی چه می‌کنند؟
پالایشگران هندی تاکنون با وجود جهش تعداد مبتلایان به کووید-۱۹ و رسیدن به رکوردهای جهانی دست به‌کاهش نرخ عملکرد خود به‌صورت گسترده نزده‌اند اما تحلیلگران به پلتس گفته‌اند افزایش قرنطینه منطقه‌ای در این کشور و اثر متعاقب بر عبور و مرور و فعالیت‌های صنعتی آنها را مجبور به این کار خواهد کرد زیرا تقاضا به دلایل مذکور افت خواهد کرد.
با این حال به گفته این تحلیلگران، کاهش نرخ عملکرد پالایشگاه‌ها ممکن است خیلی عمیق نباشد چراکه تقاضای صادراتی برای برخی محصولات نفتی همچنان قوی بوده و دیگر اقتصادها به‌عنوان مصرف‌کنندگان نفت روندی صعودی را طی می‌کنند. الکس یاپ، تحلیلگر ارشد در بخش تجزیه و تحلیل پلتس (S&P Global Platts Analytics) در این مورد گفت: «من فکر می‌کنم نرخ عملکرد در پالایشگاههای هند در آوریل و پس از آن تا حدودی افت کند زیرا ما شاهد افزایش قرنطینه در برخی بخش‌های این کشور و همچنین رشد شمار مبتلایان به کرونا هستیم.»
هند در طول ۷روز گذشته بیش از ۲میلیون مبتلای جدید گزارش کرده که بالاترین رقم در این بازه برای هر کشوری به‌حساب می‌آید. با این وجود، نارندرا مودی نخست‌وزیر هند طی یک سخنرانی در ۲۰ آوریل گفت این کشور نسبت به موج اول شیوع کرونا در سال گذشته از آمادگی بیشتری برخوردار است و از رهبران محلی خواست در مناطقی که شیوع بیشتر است از اقدامات مقابله‌ای خرد استفاده کنند و از قرنطینه به‌عنوان آخرین راه حل بهره بگیرند.
آی‌ان‌جی اکونومیکس در یک یادداشت در این‌باره اظهار کرد: «قرنطینه کردن آسان اما مسلما کاملا بی‌تاثیر برای از بین بردن کووید-۱۹ در پرجمعیت‌ترین کشور جهان است. هنگامی که در این کشور موج دوم همه‌گیری آغاز شد، رشد فعالیت‌های واقعی شروع به تضعیف کرد. این روندها با گسترش موج دوم همه‌گیری از طریق افزایش محدودیت‌های فعالیت اقتصادی ادامه می‌یابد.»
نرخ عملکرد پالایشی
تا پایان مارس نرخ عملکرد پالایشگاهی در هند قوی بود. آخرین آمار وزارت نفت این کشور نشان می‌دهد که متوسط آن در تمام گروه‌های پالایشگاهی در هند در مارس به ۹۹ درصد رسید، در حالی‌که این رقم در ماه قبل از آن یعنی فوریه ۹۷ درصد بود. در ماه مارس، عملکرد پالایشگاههای دولتی هند به ۱۰۶درصد رسید. در این پالایشگاه‌ها نرخ عملکرد طی همین ماه سال گذشته ۱۰۲ درصد بود اما در فوریه سال‌جاری اندکی بیشتر (۱۰۷درصد) گزارش شده است.
شرکت مهم پالایشگاهی IndianOilCorp که ۹ پالایشگاه را در اختیار دارد در ماه گذشته میلادی (مارس) نرخی برابر با ۱۰۰ درصد ثبت کرد که از ۹۸ درصد مارس سال گذشته بالاتر است. اما همین شرکت در فوریه ۱۰۱ درصد نرخ عملکرد داشت. شرکت پالایش نفت بهارات به عنوان دومین شرکت بزرگ در این حوزه در ماه مارس ۱۱۸ درصد عملکرد داشت که باز هم از فوریه که ۱۲۷ درصد بود کمتر بود اما نسبت به یک سال گذشته در همین ماه (۱۱۶درصد) اندکی بهبود نشان می‌دهد. هندوستان پترولیوم یا همان HPLC که سومین شرکت بزرگ پالایشی هند است در مارس ۱۱۸ درصد نرخ عملکرد رقم زد. این شرکت در مارس ۲۰۲۰، ۱۱۳ درصد و در فوریه امسال ۱۱۴ درصد عملکرد داشت.
یکی از مسوولان شرکت IOC در این مورد گفت: «در حال‌حاضر چشم‌انداز تقاضای هند اندکی نامشخص است. نرخ عملکرد ما تاکنون بالای ۹۵ درصد بوده است. هر کاهشی در آینده به این بستگی خواهد داشت که تقاضا به چه شکلی درخواهد آمد.»
در حالی‌که معامله‌گران خریدار نفت خام در چرخه معاملات ماه ژوئن رویکرد آهسته‌ای را برای برداشت محموله در پیش گرفته‌اند، نشانه‌های کاهش تقاضا در حال کم‌شدن است. این امر خسارت بزرگی به مجموعه نفت‌خام ترش خاورمیانه‌ای وارد کرده است، در حالی که ساختار فیزیکی بازار نفت خام دبی در ۲۲ آوریل به پایین‌ترین سطح ۸هفته‌ای سقوط کرده است. تقاضای نفت در هند ۴۷۰ هزار بشکه در روز به‌طور متوسط در سال گذشته یعنی زمان در گرفتن موج اول شیوع کووید-۱۹ کاهش یافت چراکه مصرف فرآورده‌های نفتی در این کشور تقریبا به کف دو دهه اخیر رسیده بود.
امتناع از قرنطینه سراسری؛ بارقه امید برای تقاضا
تحلیلگران می‌گویند اجتناب هند از قرنطینه سراسری امیدها را برای ثبت رشد تقاضا در سال ۲۰۲۱ زنده نگه داشته است؛ هرچند ممکن است این رشد زیاد نباشد.
لیم جیت یانگ، مشاور بازارهای نفت منطقه آسیا-پاسیفیک در پلتس آنالیتیکس درباره این موضوع اظهار کرد: «قرنطینه در برخی مناطق و استان‌های هند اعمال شده است. بنابراین، ما رشد تقاضا در سال جاری را از ۴۴۰ هزار بشکه در روز که در ماه قبل تخمین زده بودیم، به ۴۰۰ هزار بشکه روزانه کاهش دادیم و اصلاحات بعدی در آینده بستگی به وضعیت کووید-۱۹ خواهد داشت.»
بر اساس گفته یک منبع بازاریابی سوخت در شرکت بهارات پترولیوم، پالایشگران هندی احتمالا برنامه تولید بنزین خود را برای باقی ماه آوریل تغییر ندهند چراکه حاشیه سود پالایشگاهی (crack spread) خوب برای بازار میان تقطیری آسیا احتمالا تامین کنندگان سوخت را تشویق به استفاده از این موقعیت برای صادرات کند.
این منبع همچنین گفت برخی پالایشگران هندی ممکن است تولید سوخت جت و گازوئیل را کاهش بدهند زیرا تقاضای سوخت بخش‌های هوایی و صنعتی احتمالا به دلیل تعلیق پروازهای کلیدی بین‌المللی «از» و «به» هند ضربه خواهد خورد. در همین حال، گزارش شده برخی پروژه‌های ساختمانی بزرگ نیز به دلیل شلوغی محیط کاری دست از کار کشیده‌اند.
منبعی در یک پالایشگاه خصوصی مهم نیز گفت: «ما شاهد کاهش نرخ عملکرد خواهیم بود و این موضوع از همین ماه شروع خواهد شد اما نکته مثبت اینکه تقاضای صادراتی برای محصولات پالایشی قوی است. بنابراین ما معتقدیم که نرخ عملکردها شدیدا سقوط نخواهند کرد.»
اثر جهانی هند بر بازار
به گفته جولین لی، تحلیلگر بلومبرگ تاثیر شیوع کرونا در هند محدود به بازار داخلی این کشور نخواهد بود. کشورهایی مانند بریتانیا تا کانادا در حال ممنوع کردن سفر «به» و «از» هندوستان هستند که به تقاضای بین‌المللی سوخت جت آسیب می‌زند؛ یعنی سوختی که پیش از این هم از نظر بازیابی تقاضا پس از پاندمی از دیگر بخش‌ها مانند بنزین عقب مانده بود.
بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت نیز از این موضوع متاثر خواهند شد. گروه اوپک پلاس که کشورهایی نظیر عربستان، عراق، امارات و روسیه را زیر یک چتر متحد کرده بود روی ادامه افزایش تقاضا برای حمایت از قیمت نفت حساب باز کرده بود تا بتواند از میزان محدودیت تولید بی‌سابقه خود بکاهد. حالا ممکن است آنها نیازمند بازبینی این چشم انداز باشند.
وزرای این ائتلاف قرار است نشست ماه بعد را چهارشنبه این هفته برگزار کنند. وقتی آنها ابتدای ماه جاری گردهم جمع شدند توافق کردند در ماه‌های مه، ژوئن و جولای بخشی از تولید خود را به بازار بازگردانند اما برنامه آنها شاید حالا باید پیش از عملیاتی شدن اصلاح شود. این گروه تصمیم گرفته بود در بازه مذکور ۱۴/ ۲ میلیون بشکه به عرضه روزانه جهانی بیفزاید و حتی در حال بررسی این بودند که جلسه این هفته را به نشست فنی که بر عملکرد اعضا نظارت می‌کند، تقلیل دهند. با این حال، اوپک پلاس با آگاه شدن به خطر پیش رو در سمت عرضه از نظر خود برگشت و تصمیم گرفت یک جلسه کامل برای بررسی وضعیت بازار برگزار کند.
از آنجا که بین ۵ تا ۶ روز طول می‌کشد تا محموله نفت از خاورمیانه به هند برسد که بسیار کمتر از ۵ تا ۶ هفته زمان برای محموله‌ها از خلیج مکزیک است، تصمیم احتمالی هند برای کاهش خرید نفت از آمریکا تا ماه ژوئن احساس نخواهد شد، اما تصمیمی مشابه برای محموله‌های خاورمیانه می‌تواند تا پایان آوریل در حجم ورودی تاثیر بگذارد. هند پیش از این هم در پی منابع جایگزین نفت عربستان بود و دو کشور در این مورد با اختلافات زیادی مواجه شدند. سقوط تقاضا این روند را سریع‌تر خواهد کرد.
منبع دنیای اقتصاد
