مازاد عرضه نفت متوسط و ترش در آسیا و لزوم تغییر سیاست اوپک پلاس
توجیه این اقدام از سوی اوپک پلاس چشم‌انداز بهبود اقتصاد جهانی و بازیافت تقاضای قریب‌الوقوع و نزدیک شدن سطح ذخیره‌سازی‌های مازاد در بازار نفت به وضع متوازن اعلام شده است.
اما نکته حائز توجه در این میان کاهش هم‌زمان تقاضا برای نفت خام متوسط و ترش در بازار آسیاست، موارد جدید ابتلای روزانه به کرونا در هند در هفته‌های اخیر از ۴۰۰ هزار نفر نیز عبور کرده، در حالی که تنها یک ماه پیش، این رقم برابر ۵۰ هزار نفر گزارش شده بود.
به‌دنبال اقدام‌های دولت برای کاهش رفت‌وآمد و جابه‌جایی، تقاضای حمل‌ونقل در بعضی از ایالت‌های هند تا ۵۰ درصد کاهش داشته است. افزون بر این واردات نفت خام هند حدود ۴ میلیون بشکه در روز کاهش داشته که حدود سه‌چهارم آن نفت خام متوسط و ترشی است که بیشتر از کشورهای خاورمیانه و اوپک تأمین می‌شود، با وجود آنکه آمارهای کنونی نشان‌دهنده کاهش در خرید نفت خام توسط هند در ماه آوریل نبوده است، اما انتظار می‌رود در ماه‌های مه و ژوئن تقاضای وارداتی هند به‌شدت کاهش داشته باشد.
برخلاف هند بعضی از پالایشگران چینی برنامه تعمیرات دوره‌ای خود را از ماه مارس و آوریل به ژوئن تا اوت به تعویق انداخته‌اند که تا حدودی بر تقاضای آسیا برای نفت خام متوسط و ترش تأثیر دارد.
برآورد می‌شود این پالایشگران حدود ۲۷۰ هزار بشکه در روز از تقاضای خود را به‌دلیل تعمیرات دوره‌ای مذکور کاهش دهند. افزون بر این بر اساس برآوردهای موسسه آرگوس، چین در ماه آوریل ۶۰۰ هزار بشکه در روز نفت خام از ایران و ۲۰۰ هزار بشکه در روز از ونزوئلا وارد کرده و به‌طور هم‌زمان میزان بارگیری از عربستان را در ماه مه به ۱.۶ میلیون بشکه رسانده که ۶۰ هزار بشکه در روز کمتر از ماه پیش است.
در نتیجه این شرایط و انتظار وجود مازاد عرضه نفت خام متوسط و ترش در بازار آسیا قیمت آتی نفت خام دبی برای سررسیدهای کوتاه در وضع کونتانگو (قیمت‌های فروش آتی از قیمت‌های فروش نقد بیشتر است) قرار گرفته است. این در حالی است که در هفته‌های پیش در وضع بکواردیشن (وضعی که در آن قیمت نفت خام روز از قیمت آتی بالاتر است) با شیب بسیار زیاد بود.
شایان ذکر است منحنی فوروارد برای قیمت آتی‌های نفت خام برنت و دبلیوتی‌آی در بازار آیس (ICE) و نیویورک به‌دلیل انتظار بازیافت تقاضا در آمریکا و اروپا همچنان در وضع بکواردیشن باقی مانده است.
اختلاف قیمت نفت خام سبک و شیرین با نفت خام متوسط و ترش نیز در هفته اخیر افزایش یافت و برای نمونه قیمت نفت خام متوسط و ترش اورال روسیه با سه دلار در هر بشکه اختلاف نسبت به برنت به فروش رسید که از ماه آوریل سال ۲۰۱۹ تاکنون بی‌سابقه بوده است.
اوپک بیشتر اواقت عملکرد خوبی را درباره پیش‌بینی روند آینده بازار آسیا از خود نشان نداده است. افزایش تولید نفت خام پیش از بحران مالی سال ۱۹۹۷ که منجر به سقوط قیمت نفت خام تا ۱۰ دلار برای هر بشکه شد از مصادیق بارز این ضعف در زمان‌بندی اتخاذ سیاست‌های عرضه مناسب ازسوی اوپک در قبال تحولات بازار آسیاست، اما به نظر می‌رسد این بار علائم قیمتی مناسبی از بازار نفت خام متوسط و ترش آسیا به اوپک پلاس نشان داده شده است و شاید نیاز باشد این ائتلاف در نشست‌های آینده در سیاستش بازنگری ضروری انجام دهد.
