روایت ۵ سال ناکامی در توافق گازی با ترکمنستان

پس از انعقاد این قرارداد و مشخص شدن ابعاد استراتژیک آن در تامین امنیت گازی استان‌های شمالی کشور، برخی رسانه‌ها و چهره‌های نزدیک به یک جریان سیاسی خاص تلاش کردند با تضعیف جایگاه این قرارداد مهم، آنرا نمایشی جلوه دهند.  

شبهه مطرح شده از سوی برخی افراد نزدیک به دولت قبل و وزیر پیشین نفت این است که قرار داد سوآپ نفت سال‌ها قبل میان ایران و ترکمنستان منعقد شده و در واقع اقدام دولت سیزدهم یک موضوع تکراری است!  

اما با توجه به چند نکته می‌توان واقعیت قرارداد سه جانبه اخیر و فضاسازی تخریب‌گرانه برخی جریانات سیاسی را مشخص کرد.  

نکته اول آنکه ایران و ترکمنستان از سال ۱۹۹۷ قرارداد انتقال گاز و پس از آن سوآپ را در دستور کار داشته‌اند و این قراردادها همواره کوتاه‌مدت و میان شرکت‌های وابسته به دو کشور منعقد شده است.  

اما در قرارداد سه جانبه اخیر توافق میان دولت‌های ایران و ترکمنستان و جمهوری آذربایجان منعقد شده است که ثبات و دوام قرارداد را افزایش می‌دهد.  

نکته بعد آنکه به دلیل اهمال و تصمیمات هیجانی و بعضا سیاسی‌کارانه بیژن زنگنه وزیر سابق نفت برای بهره‌برداری سیاسی علیه دولت‌های پیشین، رابطه طولانی گازی ایران و ترکمنستان به تیرگی شدید رسید و این مساله پس از دیدار زنگنه با شخصیت‌های ارشد ترکمنستانی نیز حل نشد.  

نکته قابل توجه دیگر طولانی مدت‌بودن قرارداد اخیر است که می‌تواند به مرور ایران را به هاب بزرگ انرژی منطقه تبدیل کند؛ ایران به دلیل در اختیارداشتن بزرگترین خط لوله فشار قوی انتقال گاز بعد از روسیه، می‌تواند نقشی اساسی در انتقال گاز از شرق به غرب ایران و کشورهایی نظیر جمهوری آذربایجان داشته باشد.  

سوال مهم و اساسی این است که چرا دولت پیشین با ادعای توانمندی در مذاکره با کشورهای مختلف، توانایی بستن قرارداد گازی میان دو دولت ایران و ترکمنستان را (حتی به صورت کوتاه مدت) نداشت؟  

به نظر می‌رسد که با مشخص شدن منافع این توافق گازی مهم و نمایان شدن توانمندی دولت سیزدهم برای انعقاد قراردادهای اینچنینی، اتاق فکر ایجاد شده علیه دولت، حملات مختلفی را برای کوچک‌نمایی دستاوردهای دولت تدارک ببینند.

منبع:ایرنا