تنوع سبد سوخت در بخش‌های مختلف، امنیت انرژی را افزایش می‌دهد و توان اقتصادی و سیاسی را بالا خواهد برد.
از همین رو ایران نیز با توجه به دارا بودن منابع عظیم گاز طبیعی و همچنین گستردگی شبکه گاز در سراسر کشور، در تلاش است تا سهم گاز را در سبد سوخت خودروها افزایش دهد.
با توجه به این هدف و همچنین کاهش مصرف سوخت مایع در کشور، توسعه سی.ان.جی در دستور کار قرار گرفته تا گاز علاوه بر مصرف بخش خانگی و صنعتی، به سوخت ملی ایران در همه عرصه‌ها تبدیل شود.
نگرانی نسبت به افزایش سوخت مایع حالا با رفع محدودیت‌های کرونایی بیشتر هم شده است.
بررسی‌های نشان می‌دهد مصرف بنزین که در سال ۹۲ به‌طور میانگین روزانه حدود ۶۸ میلیون لیتر در روز بوده، به‌تدریج افزایش پیدا کرده است.
ایرانی‌ها در سال ۹۳ روزانه حدود ۷۰ میلیون لیتر بنزین مصرف کردند و این رقم در سال ۹۴ به ۷۷ میلیون لیتر افزایش پیدا کرد.
روند افزایشی مصرف بنزین ادامه‌دار بود. البته در این میان تک‌نرخی شدن بنزین و حذف سهمیه‌بندی‌ها نیز تاثیر مستقیمی بر رشد مصرف بنزین داشته و در سال‌های ۹۶ تا ۹۸، مصرف روزانه بنزین بالای ۸۰ میلیون لیتر را به ثبت رسانده است.
در سال ۹۸ حتی در روزهایی مصرف بنزین به بالای ۱۰۰ میلیون لیتر در روز نیز رسید و از سوی دیگر افزایش قیمت سبب شد که شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا تصمیم به بازگشت سهمیه‌بندی بنزین در آبان آن سال بگیرد.
سهمیه‌بندی بنزین در آن زمان اگرچه در کوتاه مدت توانست مصرف را تا حدی کنترل کند، اما به‌تدریج مصرف دوباره رو به فزونی گذاشت.
شیوع کرونا در جهان و البته ایران و اعمال محدودیت های تردد، مصرف بنزین را به شدت کاهش داد. تا آنجا که در نوروز سال ۹۹، مصرف بنزین حتی به حدود ۴۰ میلیون لیتر در روز کاهش پیدا کرد و این در شرایطی بود که ایرانی‌ها همواره بالاترین رکورد مصرف بنزین را در نوروز و با توجه به مسافرت‌ها ثبت کرده اند.
این کاهش علاوه بر آن‌که به دلیل شیوع کرونا و سهمیه‌بندی بنزین اتفاق افتاده، تحت تاثیر افزایش مصرف سی.ان.جی در کشور نیز بوده است.
نکته مهم اما این است که در ماه‌هایی که شیوع کرونا در کشور بیشتر بوده، مصرف سوخت نیز با کاهش همراه شده که نشان‌دهنده همراهی مردم با ممنوعیت تردد و سفر است.
کرونا باعث شد تا میانگین مصرف بنزین در سال ۹۹ به حدود ۷۵.۵ میلیون لیتر در روز برسد. اما از آنجا که این کاهش مصرف به دلیل محدودیت ها و دورکاری ها محقق شده بود با رفع محدودیت ها دوباره مصرف بنزین صعودی شد.
تا آنجا که در هشت ماهه امسال مصرف بنزین در مقایسه با سال گذشته رشدی ۱۳ درصدی را ثبت کرده و میانگین مصرف روزانه بنزین به ۸۵.۲ میلیون لیتر رسیده است.
افزایش مصرفی که در برخی روزها دوباره مرز ۱۰۰ میلیون لیتر را شکسته و این موضوع باعث نگرانی در خصوص تامین بنزین مورد نیاز کشور در سال های آینده شده است.
در این راه اگرچه باید بهینه‌سازی مصرف بنزین مورد توجه قرار گیرد و ظرفیت های جدید پالایشی در کشور ایجاد شود، اما تنوع سبد سوخت در کوتاه مدت می تواند به ایران برای گذر از این رشد مصرف کمک کند.
در همین راستا با مصوبه شورای اقتصاد، دوگانه‌سوز کردن رایگان یک میلیون و ۴۶۰هزار خودروی عمومی در دستور کار قرار گرفت و مسافربران اینترنتی نیز با استفاده از تسهیلات دولتی می‌توانند برای گازسوز کردن خودروی خود اقدام کنند.
بر اساس بررسی‌ها، با دوگانه‌سوز شدن این تعداد خودروی عمومی، تا ۱۰ میلیون لیتر در مصرف بنزین صرفه جویی خواهد شد و این میزان سوخت مایع با گاز جایگزین می شود.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم، توجه به بهینه‌سازی مصرف انرژی در کشور بیش از پیش مورد توجه قرار گرفت.
از همین رو، امضای قرارداد تولید ۴۵ هزار خودروی دوگانه‌سوز تاکسی و وانت بین شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران و ایران‌خودرو، اقدام مهمی در بخش تولید کارخانه ای خودروهای دوگانه‌سوز بود که در دولت سیزدهم برای نخستین‌بار این گام برداشته شد.
درحال حاضر سهم سی. ان. جی در سبد سوخت کشور ۲۱.۲ درصد معادل مصرف روزانه ۲۲.۴ میلیون مترمکعب سی. ان. جی بوده که براساس افق تعریف شده در سال ۱۴۰۴ مقرر شده است تا مصرف سی. ان. جی در بخش حمل و نقل (خودروهای سبک) به ۳۰ درصد افزایش یابد.
بر این اساس، دوگانه‌سوز کردن به دو صورت کارگاهی و کارخانه‌های خودروسازی انجام می‌شود و با این اقدامات، وزارت نفت در تلاش است تا مصرف سی.ان.جی را به روزانه ۴۰ میلیون متر مکعب در روز برساند. این در شرایطی است که مصرف این سوخت اکنون به صورت میانگین روزانه حدود ۲۲ میلیون متر مکعب است.
منبع:ایرنا
