نگاهی به دیپلماسی انرژی و جایگاه گاز در توسعه پاکستان

به گزارش نبض نفت، به گفته‌ی کارشناسان، دولت اسلا‌م‌آباد، در کنار تولیدات ناچیز داخلی نفت، نیازهای انرژی گازی اش را از منابع گوناگونی وارد می‌کند که قطر، ایران، عربستان سعودی و... از منابع مهم برای تامین نیازهایش به ‌حساب می‌رود و به تازه‌گی این کشور، چشم به منابع دیگری، چون نیجریه دوخته است.

تمرکز پاکستان روی دیپلماسی  گازی 

کارشناسان عقیده دارند پاکستان برای حل این چالش‌ها همواره در صدد تقویت روابط تجاری چون واردات گاز از منابع درازمدت و مهمی بوده است. بخشی از این استراتژی، به خط لوله گاز "تاپی" که گاز ترکمستان را وارد پاکستان می‌کند و جنبه‌ی دیگر آن، به خط لوله صلح که تا حدی اجرا و از عسلویه تا مرز پاکستان کشیده شده است، بر می‌گردد.

براساس اظهارات مقامات پاکستانی، منابع مهم گازی دیگر برای پاکستان، دولت جمهوری اسلامی ایران است؛ تا جایی‌که درگذشته هم با تاکید بسیار، از اهمیت آن سخن گفته و گاز تاپی را با ایران قابل مقایسه ندانسته اند.

به نظر می رسد نقط تمرکز دیگر دولت اسلام‌آباد، برای تامین نیازهای انرژی، گاز مایع (ال ان جی) دولت قطر است که این روابط مدت‌ها است که ادامه دارد.

هرچند قطر همواره تمایل داشته است، به دلیل رقابت با ایران، به سمت بازار مصرف پاکستان به صورت جدی و گسترده حرکت کند. اما امکان عملی کردن این برنامه خیالی به دلیل هزینه‌بر بودن از درون دریا و نیاز شدید به تکنولوژی بالا، کم‌تر وجود داشته است. بنابراین قطر فقط در سطح محدود (گاز مایع) پاسخگوی نیاز پاکستان بوده است.
به نظر می رسد دولت پاکستان در صدد ایجاد روابط دیپلماتیک و بازرگانی گسترده و تجدید دیپلماسی گاز با کشورهای قدرت‌مند دیگر در سال‌های آینده است. روآوری این کشور به چین و نیجریه شاید یکی از این دلایل مهم باشد.

از سویی دیگر، با توجه به عمق رقابت‌های شدید اقتصادی جهت توسعه‌طلبی میان کشورها، نیازهای گسترده پاکستان به گاز روزبه‌روز افزایش می‌‎یابد و ضرورت‌های سوخت شهری، کارخانه‌های تولیدی، صنایع، خانه‌ها و... در این جغرافیای پرنفوس در حال گسترش است. بسیاری از کارشناسان حوزه نفتی پاکستان، برای تعادل این معادله، بخشی از رشد دولت و ملت پاکستان از ابعاد گوناگون را وابسته به دیپلماسی انرژی قدرتمند و موفق می‌دانند.

آگاهان به این باور اند دولت پاکستان به دلیل اختلاف زیاد بین تقاضا و تولید برق، طی یک دهه اخیر با بحران نگران کننده انرژی دست به گریبان بوده است، در عین حال تاکید کرده اند، با خرید گاز می‌توان بخشی بزرگی از این مشکلات را به صورت دایمی حل کرد و با افزایش دریافت سوخت مورد نیاز نیروگاه‌های تولید برق در سراسر پاکستان، کمبود انرژی برق در این کشور به صورت چشمگیری کاهش خواهد یافت.

دیپلماسی امیدوار کننده انرژی گاز پاکستان

گزارش‌ها حاکی از این است، پاکستان در تلاش بوده است تا 3 نیروگاه تولید برق با سوخت گاز مایع در ایالت پنجاب افتتاح کند. به اساس گفته‌های مقامات پاکستانی، سوخت این نیروگاه‌ها از طریق گاز مایع ذخیره شده در دومین پایانه گاز مایع در بندر پورت قاسم کراچی تامین خواهد شد .پیش از این، اولین پایانه گاز مایع در بندر پورت قاسم که روزانه تنها 600 میلیون متر مکعب فوت گاز در اختیار صنایع بزرگ، جایگاه های سی ان جی و نیروگاه های تولید برق کشور قرار می داد، پاسخ‌گوی این نیازمندی‌ها نبود. با این وجود، دولت پاکستان برای حل مشکل کمبود انرژی با سرمایه 500 میلیون دلار دومین پایانه گاز ال ان جی را احداث کرد.

تحلیل‌ها نشان‌گر این است، دیپلماسی انرژی پاکستان در صدد راه‌اندازی سومین پایانه گاز مایع با سرمایه مشابه از طریق شرکت گاز پورت پاکستان 'Pakistan GasPort Limited'است

طبق برآوردها، پاکستان سالانه چهار و نیم میلیون تن گاز مایع (ال-ان-جی) وارد می‌کند و قرار است این میزان، به دو برابر افزایش یابد.
برخی بررسی‌ها حاکی از این است، این کشور ظرف سه سال آینده، سالانه به 20 میلیون تن گاز مایع نیاز خواهد داشت و پس از پنج سال، این رقم به 30 میلیون تن در سال افزایش خواهد یافت.
با این وصف، تحقیقات کارشناسان موید این است که دیپلماسی گازی اسلام‌آباد، استراتژی امیدوار کننده و دارای چشم‌انداز گسترده جهت ارتباط دوسویه با کشورهای ثروت‌مند گاز، در راستای توسعه اقتصادی و رفاه اجتماعی در پاکستان خواهد بود.

تهیه و تولید: سیدعبدالبصیر مصباح