افزایش پایدار صادرات نفت ایران با وجود تشدید محدودیت‌های خارجی
به گزارش نبض نفت به نقل از روابط عمومی شرکت ملی نفت ایران، هفته گذشته رسانه‌های غربی از جمله رویترز و بلومبرگ با استناد به آمار مؤسسه کپلر اعلام کردند صادرات نفت ایران با رکوردشکنی پنج‌ساله در ماه مه سال جاری میلادی به یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز رسیده است.
این آمار در حالی از سوی رسانه‌های غربی مطرح شد که پیش از این نیز از رئیس‌جمهوری گرفته تا وزیر نفت همگی بر افزایش تولید و صادرات نفت در دولت سیزدهم تأکید کرده بودند، نگاهی به آمار تولید و مصرف نفت در کشور نیز افزایش صادرات نفت ایران در ماه گذشته میلادی را تأیید می‌کند.
هم‌اکنون ایران ظرفیت تولید نفت حدود ۳ میلیون و ۹۰۰ هزار بشکه در روز دارد، تولید واقعی نفت کشور هم روزانه بیش از ۳ میلیون بشکه اعلام شده است.
از سوی دیگر ایران در مجموع ۱۰ پالایشگاه نفت خام و میعانات‌گازی خود ظرفیت پالایش بیش از روزانه ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه تا ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه دارد که از این مقدار حدود ۴۵۰ هزار بشکه مربوط به میعانات گازی و پالایشگاه ستاره‌خلیج‌فارس است. ۹ پالایشگاه دیگر ایران البته خوراک نفت خام دریافت می‌کنند که در صورت کار با ظرفیت کامل، روزانه رقمی حدود یک میلیون و ۷۰۰ هزار بشکه تا یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت خام نیاز دارند.
البته پالایشگاههای کشور در بازه‌های زمانی مختلف تعمیرات و نگهداری دوره‌ای دارند که همه یا بخشی از دریافت خوراک نفت خام را متوقف می‌کنند و مصرف داخلی نفت خام کشور کاهش می‌یابد. برای نمونه در اردیبهشت‌ماه پالایشگاه امام خمینی (ره) شازند تعمیرات دوره‌ای داشته که بخشی از خوراک دریافتی آن با کاهش همراه شده است.
بنابراین ایران در حالی که روزانه بیش از ۳ میلیون بشکه نفت خام تولید می‌کند، ظرفیت تولید بیش از ۳ میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه نفت خام را نیز دارد که با افزایش مقدار صادرات، این ظرفیت بالقوه می‌تواند تبدیل به بالفعل شده و با افزایش تولید، نفت بیشتری روانه بازارهای جهانی کند.
افزون بر این، ایران ظرفیت تولید روزانه ۸۰۰ هزار بشکه میعانات گازی نیز دارد، رشد صادرات نفت و میعانات را از صفر شدن ذخایر میعانات گازی روی آب نیز می‌توان فهمید. با وجود ذخیره ۸۷ میلیون بشکه‌ای میعانات در آغاز به‌کار دولت سیزدهم، اکنون با صادرات آن ذخیره میعانات گازی ایران روی آب به صفر رسیده بنابراین صادرات روزانه یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه نفت ایران با توجه به آمار تولید و مصرف پالایشگاههای کشور در کنار استفاده از نفت ذخیره‌شده در دولت گذشته، به‌طور کامل امکان‌پذیر است.
موضوع دیگری که البته افزایش تولید و صادرات پایدار نفت ایران را تأیید می‌کند، استناد به گزارش مرکز آمار ایران درباره رشد اقتصادی سال ۱۴۰۱ است، ایران پارسال رشد اقتصادی ۴.۸ درصد با نفت و ۴.۵ درصد بدون احتساب نفت را تجربه کرده است. این اختلاف نشان می‌دهد نفت نقش مهمی در تولید ناخالص داخلی داشته است.
نقش پررنگ نفت در رشد اقتصادی سال گذشته اقتصاد ایران نیز به وضوح افزایش پایدار صادرات نفت و میعانات گازی را تأیید می کند. بخش استخراج نفت و گاز در سال ۱۴۰۱ رشد ۷ درصدی را تجربه کرده است که زمینه را برای افزایش صادرات نفت کشور فراهم می‌کند. نباید از یاد برد که در اواخر سال ۱۴۰۰ با سرمایه‌گذاری شرکت ملی نفت ایران و بازسازی و نوسازی تأسیسات استخراج نفت، ظرفیت تولید نفت ایران به پیش از تحریم‌ها بازگشت و ایران ظرفیت تولید ۳ میلیون و ۸۳۸ هزار بشکه نفت در روز را دارد.
بنابراین هر زمان که نیاز باشد می‌توان تولید واقعی نفت خود را از حدود ۳ میلیون بشکه در روز فعلی تا این مقدار افزایش دهد و افزون بر تأمین نیاز داخلی، تقاضاهای صادراتی را نیز پاسخگو باشد.
در واقع از ابتدای دولت سیزدهم تا امروز، میزان صادرات نفت با وجود تشدید تحریم‌ها و بر خلاف پیش‌بینی‌های گذشته، یک روند افزایشی پایدار را تجربه کرده است که ناشی از شیوه‌های نو بازاریابی و بازارسازی برای نفت و میعانات گازی ایران بوده است.
