برندینگ یا برندبازی و پول بادآورده؟

به گزارش نبض نفت از شرکت ملی پخش فرآوردههای نفتی، بیژن حاج محمدرضا رئیس جایگاه داران سوخت دی ماه سال 96 به رسانه ها گفت: جایگاهداران این روزها حال خوشی ندارند و 90 درصد آنها حتی هزینه های جاری خود را هم نمی توانند تامین کنند. اعلام چنین حقیقت تلخی این انتظار را ایجاد کرده است تا دولت به کمک آنها آمده و با اصلاح ریلگذاری؛ وضعیت را به سامان کند، اما واقعیت چیزی دیگری را نشان می دهد و شواهد حاکی از آن است که عده ای با حمایت دولت به دنبال کسب درآمد میلیاردی از طریق نظام توزیع سوخت هستند. دولت از مدت ها قبل به دنبال اجرای طرحی است که در صورت اجرا این قشر را رسما ورشکسته خواهد کرد، و البته پول بادآورده ای را نصیب عده ای نشسته در سایه می کند.

از سال گذشته طرحی موسوم به «برندینگ» در رسانه ها مطرح شده که از طرف دولت؛ مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی؛ در حال پیگیری بود و قرار است جایگاه های سوخت را ذیل برندهایی که معرفی می شود سازماندهی کنند. جالب اینکه سید محمدرضا موسوی‌خواه مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی در تشریح نخستین مزیت آن گفت که این طرح برای دولت بار مالی ندارد، اما نگفت که برای برندها چرا درآمد میلیاردها تومانی دارد؟ و دقیقا بابت چه چیزی! 85 شرکت قرار است از این سفره بی زحمت و به عنوان برند، درآمدهای میلیاردی؛ در مجموع بیش از 1000 میلیارد تومان به طور سالانه داشته باشند.

حق نشان!

سید محمدرضا موسوی‌خواه مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ضمن تاکید بر نداشتن بار مالی طرح برندینگ برای دولت و خرد شدن هزینه ها، به اشاره ای نیم بند به اصل ماجرا بسنده کرد و گفت: مبلغی به‌عنوان حق نشان پرداخت می‌شود که برای پرداخت آن وظیفه تعیین کرده‌ایم و شرکت‌ها باید کهاب، دیسپچینگ، زیباسازی و ایمن‌سازی و ارائه‌ خدمات مطلوب به نفع مردم را انجام دهند.

تاکید عمده جایگاهداران و بررسی های مستقل نشان می دهد که منظور از کهاب، دیسپچینگ، زیباسازی و ایمن‌سازی یک تابلوی برند و یونیفورم واحد کردن تن کارکنان جایگاه های سوخت است و این درآمد بالای 1000 میلیارد تومانی به همین سادگی به دست خواهد آمد.

چقدر؟

هدایت الله خادمی عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: براساس طرح برندینگ قرار است جایگاه داران سوخت زیر سلطه تعدادی واسطه و دلال که هیچ تخصصی ندارند، قرار گیرند... تعدادی از بازنشسته‌های شرکت پالایش و پخش فرآوردهای نفتی با تاسیس شرکت‌های کاغذی در صدد شکل دهی حلقه‌ای واسط بین شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی و جایگاه داران تحت عنوان جذاب برندینگ‌اند و باید یادآوری کرد که شرکت‌های صفر کیلومتری ایجا شده توسط آنها امکان دادن هیچ نوع خدماتی نیز ندارند.

عضو کمیسیون انرژی به درستی گفت: شرکت‌های برندینگ در تعاریف بین المللی یعنی اینکه آن شرکت دارای پالایشگاه باشد تا بتواند سوخت تولید کند در ادامه سوخت تولید پالایشگاه خود را در جایگاه شرکت عرضه کند تا به مصرف کننده نهایی بفروشد. با این تعریف درست هر پالایشگاهی قیمت‌های متغیر و کیفیت‌های متفاوتی را روانه جایگاه سوخت خواهد کرد تا مردم حق انتخاب در نوع سوخت مصرفی خود داشته باشند.

اگر در ایران بنزین را چند پالایشگاه محدود تولید و بین جایگاه های سوخت توزیع می کنند، طرح برندینگ محدود به یونیفورم و دیگر هیچ؛ است و تنها منافعی بادآورده را برای حدود 80 شرکت در بر خواهد داشت. در برندهای اروپایی که تابلوی شرکت های بزرگ نفتی بر سردر جایگاه ها نصب شده، مانند شل، بی پی و ... شرکت های مزبور پالایشگاه خاص خود و کیفیت بنزین خاص خود و البته قیمت خاص خود را دارند و اساسا مقایسه برندبازی شرکت نفت با مساله برندینگ بی مبنا است.

از میلیون تا میلیارد!

ابوالحسن یزدان پناه مدیرعامل یک شرکت برند سازی جایگاه های عرضه سوخت سال گذشته به یک رسانه نزدیک به دولت گفت: فعلا تا دو سال اولیه شرکت برندینگ هیچ درآمدی کسب نمی کند ضمن اینکه 300 میلیون تومان بابت طرح کهاب و 350 میلیون تومان نیز بابت اجرای دیسپچینگ در جایگاه ها هزینه می کند تا از طریق این دو سامانه جایگاه ها کنترل شده و فرآورده را خریداری می کنند. درآمدزایی شرکت های برندیگ زمان بر و در پروسه ای دو ساله خواهد بود که به ازای هر لیتر در طرح کهاب 6 تومان و در دیسپچینک به ازای هر لیتر 32 ریال سود خواهند داشت اما در ابتدای کار منفی هستیم.

یعنی با این تحلیل چون در دو سال اول چند صد میلیون تومان هزینه می شود می توان برای سالهای متمادی درآمدهای بالای 1000 میلیارد تومانی بابت یونیفورم توزیع کردن بین کارکنان جایگاه ها کسب کرد!