صنعت نفت کانادا؛ فرصت‌ها و نگرانی‌ها
در رده‌بندی غنامندی کشورها در حوزه انرژی، دولت آتاوا بعد از عربستان
قرار می‌گیرد و یکی از بزرگ‌ترین منابع انرژی نفت در سطح دنیا است. نظر به بررسی‌ها،
ذخایر نفتی این کشور، بیش از 175 میلیارد بشکه تخمین زده شده که این آمار شامل
ذخایر نفت مناطق خشکی در این
جغرافیا است. این بررسی نشان میدهد که با توجه به توسعه تکنولوژی در حد کنونی،
مقامات صنعت نفت این دولت ترجیح می‌دهند از نفت موجود در مناطق آبی به دلیل
اقتصادی نبودن تولید آن، استفاده نکنند.
تحلیل‌گران می‌گویند، بیش از ۹۵ درصد از این ذخایر نفتی، در مناطق
خشکی استان آلبرتا موقعیت دارند، اما سهم همه استان‌ها و مناطق دیگر این کشور
در فروش نفت، به‌صورت مساوی در نظر گرفته می‌شود. به‌باور
متخصصین حوزه انرژی، از آنجای‌یکه نفت در بسیاری از مناطق کانادا، موجود است، ولی
به علت سیاست تولید خاصی که دولت این کشور اتخاذ کرده‌است، فعلأ قصد بهره‌برداری
از مناطق دریایی و دیگر منطقه‌ها را در این کشور ندارد.
نظر به گزارش‌های رسمی، میدان نفتی پمبینا و میدان
نفتی ترانوا ، از جمله مهم‌ترین و بزرگ‌ترین
میادین انرژی نفت این کشور به‌حساب می‌آیند؛ جدا این‌که میدان‌های خرد و ریز دیگر
نیز در این مرز و بوم دیده می‌شود و فعالیت آن‌ها داوم دارد.
تحلیل‌های حوزه انرژی بیان‌گر
این نکته است که اگرچه این کشور نفت، ماشین‌آلات، موادشیمیایی و برق وارد می‌کند،
اما همین کالاهای وارداتی از پایه‌های بسیار مهم صادرات پتروشیمی، مواد پلاستیکی و
فراورده‌های نفتی این دولت بر توسعه تجارت آن‌را نشان میدهد. به همین سبب
آگاهان امور بین‌الملل در عرصه‌ی اقتصاد به این باور اند که این واردات و صادرات
کانادا، فرصتی اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و کانادا جهت توسعه تجارت میان دو
دولت به‌حساب می‌آید و شناخت بازارهای این كشور و اقلام عمده مورد نیاز آن فرصت
مناسبی را پیش روی بازرگانان قرار میدهد.
به‌نظر می‌رسد دولت کانادا، به‌عنوان عضوی از سازمان همکاری
اقتصادی و توسعه (OECD) و گروه ۸ (G8)، دردهه‌های گذشته، پس از گذراندن دوره‌ای از اغتشاش، اقتصادش را
توسعه بخشید؛ در نتیجه نرخ بیکاری پایین آمد و تغییرات قابل توجهی در سیستم بازار
به‌وجود آورد، تا جایی‌که سیستم اقتصادی این منطقه جهان بر پایه بازار، الگوی
تولید و استانداردهای زندگی آن شبیه به اقتصاد امریکا است.
آگاهان امور اقتصاد به این عقیده اند اگرچه اقتصاد کانادا، با صنایع
خدماتی اداره می‌شود؛ اما دو صنعت نفت خام و چوب‌بری هم این سرزمین جزو مهم‌ترین
صنایع به حساب می‌آید؛ تاجایی‌که کانادا صادرکننده انرژی خالص در جهان است.
تحلیل‌های حوزه انرژی خاطرنشان می‌سازد که در منطقه‌ی اتاباسکا
تارسندز، منابع نفت و گاز وافری به‌چشم می‌خورند و با استخراج آن‌ها، کانادا به
دومین کشور دارای ذخایر نفت و گاز در جهان بعد از عربستان سعودی مبدل شده
است. دکترین عرصه انرژی تاکید دارند که این کشور از سال ۲۰۰۱ مؤفق شد که از رکود اقتصادی
عبور کند و در میان گروه 8 موقعیت ممتازی به‌دست آورد.
نظر به گزارش‌ها، دولت آتاوا بیشتر از یک دهه قبل بر آن بوده تا
استخراج نفت را مدرن‌تر و فناورانه‌تر نماید؛ چرا که استفاده از فناوری های جدید در
انجام عملیات های تولید نفت از ماسه های نفتی در شمال غرب استان و جلوگیری از انتشار
و ذخیره سازی کربن متصاعد شده از کارخانه ها تاثیر عمیقی دارد.
اما به عقیده کارشناسان نفت و گاز، ماسه‌های نفتی در میدان‌های انرژی
کانادا یکی از چالش‌های عمده در عرصه استخراج نفت در این کشور بوده است. گزارش‌ها
می‌رساند که تا اواخر سال ۲۰۱۴، کانادا ۱۷۲٫۹ میلیارد بشکه نفت در اختیار داشت که
مقدار زیادی از آن در قالب ذخایر «ماسه‌های نفتی» در استان آلبرتا بودند. ماسه‌های
نفتی یا ماسه‌های قیردار نوعی منبع نفت غیرمتعارف هستند که یا به صورت ماسه‌های
آزادند و یا به صورت سنگ‌های سفت شده‌ای از مخلوط ماسه، گِل رس، آب و قیر (نفت
بسیار سنگین و با گرانروی بسیار بالاتر از نفت معمولی) یافت می‌شوند. علاوه بر
این، مقدار زیادی از ذخایر نفتی قابل دسترس کانادا نیز در استان آلبرتای این کشور
قرار دارد.
برخی از آگاهان معتقدند، باتوجه به این‌که استخراج بسیاری از ذخایر
نفتی کانادا دشوار، هزینه‌بر و زمان‌بر است؛ تولید نفت این کشور عمدتاً متواتر نبوده
و گاهگاهی صورت می‌پذیرد. به‌همین دلیل، به‌نظر می‌آید شرکت‌های نفتی کانادا به
استخراج نفت از مکان‌های کم‌تراکم و نفت‌های باارزش‌تر می‌پردازند و برای استخراج
نفت خام، تنها زمانی تلاش می‌کنند که قیمت نفت بالا باشد.
به‌هر روی، در حال حاضر یکی از مشکلات پیش روی صنعت نفت در کانادا رساندن
نفت به بازار جهانی است. کابوسی که کانادا پس از روی کار آمدن دونالد ترامپ با آن مواجه
شده است.
به باور کارشناسان از مشکلات صنعت این سرزمین، رویارویی استخراج نفت
با حافظان محیط زیست است؛ چرا که معادن نفت کانادا بیشتر به‌صورت معادن ماسه است
که استخراج آن گران تمام می شود و روش‌های استخراج کنونی، اثرات منفی زیست‌محیطی
به دنبال داشته است. به‌نظر می‌رسد،کانادا که زمانی از پیشگامان حمایت از محیط
زیست بود، این روزها مورد غضب طرفداران محیط زیست قرار گرفته است. به همین‌رو
دانشمندان کانادایی روش‌های نوینی برای استخراج نفت ماسه ای اختراع کرده اند.
با این‌وجود، دیده شود که دولت آتاوا برای توصعه صنعت نفت و از بین
بردن این چالش‌ها چه اقداماتی خواهد کرد. بدون شک، پاسخ این پرسش را زمان ارائه می‌کند.
موحد فرزان
