کره زنگ خطر صادرات میعانات گازی ایران را به صدا درآورد/ راهکار وزارت نفت چیست؟
به گزارش نبض نفت به نقل از پلاتس، میزان صادرات نفت خام و میعانات گازی کشورمان به کره جنوبی در ماه‌های اخیر و همزمان با خروج آمریکا از برجام کاهش چشمگیری یافته است و حتی برخی منابع خبر از توقف کامل آن را می دهند.
براساس گزارشی که اخیرا توسط نشریه بین المللی پلاتس منتشر شده است، شرکت های کره ای در حال کاهش چشمگیر خرید میعانات گازی از ایران هستند. کره جنوبی بزرگترین خریدار میعانات گازی ایران است به گونه ای که براساس آمارهای گمرک، پارسال بیش از 55 درصد از این محصول کشورمان راهی این کشور آسیایی شده بود. براساس آمارهای رسمی وزارت نفت، متوسط میزان صادرات میعانات گازی کشورمان در سال گذشته، 428 هزار بشکه در روز بوده است.
براساس گزارش پلاتس، شرکت Hanwha Total Petrochemical که بزرگترین واردکننده میعانات گازی ایران است، به دنبال واردات از قطر، لیبی و منابع دیگر است. این شرکت در نیمه اول امسال 15.92 میلیون بشکه میعانات گازی از ایران وارد کرد و اکنون واردات خود از ایران را به میزان یک‌سوم کاهش داده است. این شرکت همچنین می‌تواند مستقیماً نفتا وارد کند زیرا واردات میعانات گازی را با هدف تولید نفتا برای خوراک انجام می‌دهد.
همچنین شرکت SK Innovation نیز واردات میعانات گازی از ایران را به نصف رسانده و در شش‌ماهه امسال حدود 14.96 میلیون بشکه وارد کرده است. در عوض، واردات نفت شیرین سبک این شرکت از قزاقستان و روسیه افزایش یافته است. به علاوه، شرکت‌های مرتبط با Hyundai نیز واردات خود از ایران را به میزان یک‌چهارم کاهش داده و به حدود 18.68 میلیون بشکه در شش ماه اول سال رسانده‌اند. براساس گزارش این نشریه بین المللی معتبر، میزان واردات میعانات گازی از ایران در هفت ماه اول امسال حدود 55.79 میلیون بشکه معادل 310 هزار بشکه در روز بوده است که افت بیش از یک‌سوم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل را نشان می‌دهد. آمارهای گمرک کشورمان هم حاکی از کاهش 26 درصدی میزان صادرات میعانات گازی در فصل بهار امسال در مقایسه با فصل بهار سال گذشته است.
البته لازم به ذکر است که بخشی از کاهش صادرات میعانات گازی ایران در ماه های اخیر، بخاطر راه اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس بوده است.
هرچند با توجه به راه اندازی فاز دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس در اوایل تیرماه امسال، به نظر می رسد نگرانی کمتری درباره سرنوشت میعانات گازی در صورت کاهش قابل توجه صادرات آنها در مقایسه با وضعیت اوایل دهه 90 وجود دارد اما باید به این موضوع توجه داشت که قرار است تا پایان امسال، فازهای 13 و 22 تا 24 پارس جنوبی به بهره برداری برسند. به همین دلیل، همچنان امکان دارد شرایطی مشابه وضعیت اوایل دهه 90 تکرار شود. به صورت خلاصه به دلیل اینکه میعانات گازی همراه با گاز تولید می‌شوند و در نتیجه، با توجه به اینکه گاز اصلی‌ترین منبع تامین انرژی کشور است، کاهش تولید آن به سادگی نفت نیست. به همین دلیل، ایران در سال های ابتدایی دهه نود مجبور شد حجم زیادی از میعانات گازی یعنی عددی نزدیک به بیش از 60 میلیون بشکه را روی آب ذخیره کند.
از سوی دیگر، اخیرا برخی منابع آگاه خبر داده اند که کره جنوبی در سه ماه اخیر یعنی از ابتدای ماه ژوئن (اواسط خردادماه) تاکنون، خرید نفت خام و میعانات گازی از ایران را به صورت کامل متوقف کرده و به صفر رسانده است. همچنین در ماه‌های اخیر، پالایشگاههای ژاپنی نیز کاهش خرید نفت خام از ایران را آغاز کرده‌اند.
گفتنی است علی رغم گذشت بیش از سه ماه از امضای فرمان خروج آمریکا از برجام توسط رئیس جمهور این کشور و باقی ماندن کمتر از سه ماه تا اجرایی شدن تحریم‌های فروش نفت که قطعا جزو مهمترین و موثرترین تحریم‌های آمریکا در حوزه اقتصادی محسوب می شود، همچنان برنامه وزارت نفت برای بی اثر کردن این تحریم ها مشخص نیست. همچنین این وزارتخانه علی رغم تاکید چندین باره اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور در تیرماه امسال بر فروش نفت در بورس به عنوان راهکاری برای بی اثر کردن تحریم های نفتی آمریکا، همچنان درباره این موضوع کاملا سکوت کرده و این امر هنوز اجرایی نشده است. بسیاری از کارشناسان و مراکز پژوهشی اعتقاد دارند برای بی اثر کردن تحریم های نفتی آمریکا، باید فروش نفت ایران به بخش غیردولتی با روشی غیر از مدل سنتی و تسویه وجوه آن به صورت ریالی صورت گیرد و بهترین راهبرد برای پیاده سازی این استراتژی، فروش ریالی نفت در بورس است.
