ایجاد پیاده نظام بازاریابی نفت با تداوم عرضه نفت در بورس
نبض نفت - با همکاری شرکت ملی نفت و سازمان بورس، در نخستین عرضه نفت در بورس 8 محموله‌ی 35 هزار بشکه‌ای (مجموعا 280 هزار بشکه) به قیمت 74.86 به بخش خصوصی فروخته شد. این اقدام اولین واکنش مشخص ایران به تحریم‌های نفتی امریکا بود که با موفقیت همراه بود. کارشناسان معتقدند که برای تداوم این موفقیت لازم است که شرکت ملی نفت به صورت فعالانه عمل کرده و برخی اقدامات اصلاحی را در دستور کار قرار دهد.
بررسی نتیجه عرضه نفت در بورس به زودی در جلسات کارشناسی شرکت ملی نفت
در این راستا علی کاردر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران اظهار داشت: به زودی بررسی نتیجه عرضه نفت خام در بورس در جلسات کارشناسی انجام می گیرد و در صورت نیاز، بازنگری در برخی جزئیات نحوه عرضه انجام می شود اما تا آن زمان، شرایط همانی است که پیش از این به تصویب رسیده بود.
همچنین محمدصادق کریمی، کارشناس حوزه نفت و گاز با اشاره به لزوم اجرای اقدامات اصلاحی برای تداوم موفقیت عرضه نفت در بورس گفت: نکاتی که پیش روی بورس نفت است عموماً از جنس اقدامات اصلاحی است که میتوانند کار عرضه نفت خام در بورس را به موفقیت نزدیک‌تر کنند.
وی افزود: اولین و مهمترین نکته این است که عرضه نفت خام در بورس باید تداوم داشته باشد، منظم باشد و این تداوم و نظم اعلام هم بشود؛ یعنی نکته ای که هست این است که الآن ما یک مصوبه ای داریم که اجازه داده یک میلیون بشکه نفت در بورس عرضه شود و به فروش برسد، اما بخش خصوصی الآن نمی‌داند که بعد از این چه خواهد شد.
وی در ادامه خاطرنشان کرد: پیشنهاد مشخص این است که مصوبه به سبکی اصلاح شود که در آن اعلام شود مثلاً برای پنج سال آینده به صورت هفتگی یک مقداری نفت خام در بورس عرضه خواهد شد و این هم تداوم را خواهد داشت و هم منظم بودن عرضه نفت معنا خواهد یافت؛ این کار این اطمینان را به بخش خصوصی می‌دهد که اینجا نفت خام پیدا میشود و اگر برود و روابط خودش را شکل بدهد می‌تواند بیاید اینجا نفت خام خریده و از این سود استفاده بکند، پس تداوم عرضه به نوعی کلید موفقیت این راهکار ضدتحریمی است.
امکان تسویه تماما ریالی برای خریدارن فراهم شود
کریمی با اشاره به ضرورت انعطاف‌پذیری سازوکار تسویه گفت: الزام تسویه ارزی باعث میشود که بخش خصوصی دچار اشکال شود و نتواند به راحتی عملیات را انجام دهد و ریسک کار برای او بالاتر برود و در نتیجه تعداد آدم‌هایی که میتوانند در این عرصه وارد شوند کمتر باشد.
وی افزود: بنابراین پیشنهاد میشود که مصوبه به این سبک اصلاح شود که امکان تسویه تماما ریالی برای خریدار وجود داشته باشد و این به اختیار خریدار باشد، قاعده ای مشخص کنیم که اگر خواست تسویه ریالی کند با این نرخ و اگر خواست ارزی تسویه را صورت دهد با شرایط تسویه ارزی، در واقع اختیار آن را به خریدار بدهیم؛ بدین صورت تعداد آدم‌های بیشتری میتوانند بیایند و در این عرصه فعال شوند.
این کارشناس حوزه نفت و گاز اظهار داشت: دو نکته قبلی لاجرم باید در مصوبه اصلاح می‌شد اما کارهایی هم هست که به نظرم میشود در اطلاعیه عرضه اصلاح شده و جذابیت بیشتری به موضوع دهد.
وی ادامه داد: ما اگر بتوانیم حجم معامله را یعنی حجم لات‌هایی که فروش می‌رود و عرضه میشود را باز هم کوچک‌تر کنیم ولی همچنان شرط تحویل را داشته باشیم، یعنی بگوییم شما می‌توانید بیایید لات‌های کوچک‌تر مثلا هزار بشکه خریداری کنید و همه آن را هم نقد پرداخت کنید، شرایط باز هم بهبود می یابد.
این کارشناس نفت و گاز تصریح کرد: طبیعتاً ما هزار بشکه تحویل نخواهیم داد و آنچه که تحویل خواهیم داد این است که باید حداقل به 35 هزار بشکه برسد، بدین صورت در واقع یک عده خیلی زیادی ممکن است بتوانند بیایند و آن لاتها را خریداری کنند اما در روابط بیزینس تو بیزینس خودشان بروند این لاتها را بین همدیگر معامله کنند و یک کسی بیاید اینها را تجمیع کند؛ لازمه این راهکار وجود یک بازار ثانویه است که بشود آنجا این معامله را انجام داد؛ البته ممکن است این نیاز به زیرساخت بیشتری داشته باشد.
ضرورت توسعه بازار بورس با عرضه میعانات گازی و نفت خام سنگین
کریمی با اشاره به کم بودن مهلت تسویه برای بخش خصوصی گفت: مهلت تسویه ای که تعیین شده این است که از زمان بارگیری خریدار پنجاه روز مهلت دارد، ولی این مهلت می‌تواند افزایش پیدا کند، چرا که همین الآن مهلت های فروش های شرکت ملی نفت بیشتر از این است و این هم به کار کمک خواهد کرد.
این کارشناس حوزه نفت و گاز تصریح کرد: آنچه که تا حالا انجام شده درباره نفت خام و آن هم نفت خام سبک ایران بوده است؛ اگر ما به سمت این برویم که نفت خام سنگین و به خصوص میعانات را عرضه کنیم اتفاق بهتری رخ خواهد داد و حالا خریداران جدیدتری ممکن است به وجود بیایند که در عرصه میعانات و یا در عرصه نفت سنگین فعال هستند و به هر حال این کار بازار را بزرگتر میکند.
وی همچنین تاکید کرد: نکته بعدی اضافه کردن گزینه تحویل در خشکی است؛ ممکن است کسانی باشند که بخواهند بیایند و بگویند که ما می‌خواهیم در خشکی تحویل بگیریم، ضرری ندارد اگر ما مثلاً هفتهای دو سه تا عرضه کنیم و هر کدام از آنها بدین صورت باشد؛ مثلاً یکی از آنها عرضه نفت خام سبک ایران تحویل دریا، آن یکی عرضه نفت خام سبک ایران تحویل خشکی و حتی عرضه میعانات در دریا، میعانات در خشکی و ...؛ یعنی اینطوری شما هفت روز هفتهت ان هر روز یک چیزی عرضه میشود و مشتریهای مختلف و متنوع، حاملهای مختلف، نوع تحویل مختلف، مدل تسویه مختلف و ...، خلاصه یک بازار بزرگی شکل خواهد گرفت.
برخی واکنش‌ها به شدت در بازار عدم اطمینان ایجاد میکند
کریمی با اشاره به ضرورت اعتمادبخشی به بخش خصوصی گفت: ممکن است گلوگاه موفقیت عرضه نفت خام در بورس عملکرد و واکنش‌ها و مصاحبه هایی باشد که امور بین الملل شرکت ملی نفت دارد؛ باید اینها برای بخش خصوصی رفع ابهام بشود و هر صحبت عمومی باید کاملاً منطبق بر اطلاعیه عرضه و مصوبه باشد و خارج از آن نباید اتفاقی بیفتد چون تغییر این صحبت‌ها به شدت عدم اطمینان در بازار به وجود می آورد و بخش خصوصی را دفع میکند.
این کارشناس حوزه نفت و گاز ادامه داد: یعنی هر گونه ابهام، هر گونه نوسان در تصمیمات و تغییر در شرایط، بخش خصوصی را اصطلاحاً می‌پراند؛ مثلاً اگر ما در اطلاعیه عرضه بگوییم که مقصد آزاد است و به هر جایی می‌توانید صادر کنید اما بعد مثلاً مصاحبه کنیم بگوییم به مشتریهای سنتی ما نفروشید، خب این یک حرف خلافی است و غیر از اینکه واقعیت ندارد و مطابق اطلاعیه عرضه نیست، آن اثر دفع بخش خصوصی را دارد؛ یعنی ابهام ایجاد میکند و بخش خصوصی برداشت میکند که تصمیم قاطع نیست.
وی در ادامه تاکید کرد: بخش خصوصی برداشت میکند که ممکن است بعداً دچار مشکل شود و همه اینها ریسک ایجاد میکند و ورود آن را سخت میکند؛ یا مثلاً اگر ما بگوییم که ما تا زمانی که مشتری وجود داشته باشد نفت خام را عرضه می‌کنیم، اگر این را مشروط کنیم به اینکه تا زمانی که مشتری وجود دارد، باز هم دوباره یک ریسک دیگر به این بازار اضافه کردیم و یک کسی که دارد الآن فکر میکند که بیایم وارد این بازار شوم با خودش می‌گوید که نکند اینها یکدفعه تصمیم بگیرند دیگر نفت خام را عرضه نکنند؛ کما اینکه سال 90 هم دقیقاً همین اتفاق افتاد، سال 93 هم دقیقاً همین اتفاق افتاد؛ یعنی گفتند دیگر مشتری نیست، معامله نمیشود و دیگر عرضه نمی‌کنیم.
معافیت آمریکا ما را دچار سوبرداشت نکند، تحریم‌های نفتی ادامه دارد
کریمی با اشاره به معافیت آمریکا به 8 هشت کشور خریدار نفت ایران اظهارداشت: ما الآن با این مواجه هستیم که آمریکا واردکننده های نفت ایران را مشروط به اینکه واردات نفتشان از ایران را کم کنند معاف کرده است؛ ولی این موضوع نباید به این معنی برداشت شود که یعنی تحریم‌ها برداشته شده و ما میتوانیم دو میلیون بشکه خودمان را صادر کنیم و نباید دچار این سوبرداشت شویم؛ شرایط دقیقاً شبیه شرایط سال 90 است و صادرات نفت ما به تدریج هر 6 ماه یکبار کاهش پیدا میکند.
این کارشناس حوزه نفت و گاز در ادامه افزود: اینکه آمریکا این فرصت را داده بنابر این تحلیل است که شاید شرایط بازار نفت آنقدر مناسب نباشد که صادرات ایران را به صفر برسانیم ولی مناسب کاهش تدریجی هست و کاهش تدریجی هم شدنی است، بازار نفت می‌تواند کاهش تدریجی را پوشش دهد اما کاهش یکدفعه ای را نمیتواند پوشش دهد؛ بنابراین نباید این برداشت شود که پس ما دیگر نفت خود را خواهیم فروخت و بعد هم در مقابل به راهکارهای بی اثر کردن تحریم مثل بورس نفت نیازی نداریم.
وی با تاکید بر ضرورت رونق این راهکار ضدتحریمی گفت: از طرفی این معافیت در واقع یک فرصتی است که به ایران داده شده است، یعنی ما نگران این بودیم که با اعمال تحریم‌ها از تاریخ 13 آبان دیگر هیچ مشتری خارجی نیاید از بورس ما نفت بخرد یا کسانی که از بورس ما نفت خریده اند نتوانند بروند به مشتریان خارجی بفروشند، به خاطر اینکه همه تحت تحریم هستند؛ منتها حالا که معافیت به وجود آمده است در واقع ما یک فرصتی داریم که میتوانیم اینجا این کار را رونق بدهیم.
کریمی در پایان خاطرنشان کرد: رونق دادن عرضه نفت خام در بورس می‌تواند کار را به جایی برساند که در لحظه ای که آمریکا بخواهد تصمیم بگیرد معافیتها را بردارد و مشتریها را تحریم کند ما دیگر حالا یک عده ای در واقع پیاده نظام بازاریابی نفت خواهیم داشت که اینها توانمند هستند، میتوانند بیایند و بدون اینکه رهگیری شوند یا با کمترین رهگیری نفت خام را صادر کنند، درآمدهای آن را بیاورند و چندین شرکت خوب با تجربه تجارت نفت خواهیم داشت.
منبع: تسنیم
ما را در کانال تلگرامی نبض نفت دنبال کنید
