تلاش عربستان برای کاهش وابستگی به نفت با ایجاد پارک‌های شیمیایی
نبض نفت - عربستان با جمعیتی بالغ‌بر 33 میلیون نفر، سالانه 638 میلیارد دلار تولید ناخالص دارد. این کشور 20 درصد از ذخایر نفت خام جهان را به خود اختصاص داده است. به گزارش EIA هم‌اکنون تولید نفت خام و میعانات عربستان به 12 میلیون بشکه در روز می‌رسد. سال 2016 عربستان سعودی اعلام کرد که یک تحول ملی به نام چشم‌انداز 2030 را در پیش‌گرفته که در جبهه اقتصادی با افزایش پایه اقتصادی به دنبال کاهش وابستگی اقتصادی عربستان به نفت خام خواهد بود. این طرح اصلاحاتی را در بخش انرژی توسعه‌ی صنعت پالایش و تولید محصولات شیمیایی باارزش افزوده بالا را هدف‌گیری کرده است. عربستان در راستای کاهش وابستگی اقتصادی خود به نفت خام، اقدام به ایجاد و توسعه‌ی دو شهر الجبیل و ینبع، با مجتمع‌های پتروشیمی و پالایشی کرده است.
این کشور در برنامه دوم توسعه اقتصادی خود برای تنظیم‌گری و تسهیلگری صنعت پتروشیمی و پالایشی اقدام به ایجاد دو کمیسیون سلطنتی الجبیل و ینبع، اعطای مشوق‌های گسترده در جهت جذب سرمایه‌های مردمی و همچنین ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری عمومی کرده است. عربستان این دو شهر را با هدف خودکفایی در تولید فراورده‌های نفتی موردنیاز و همچنین صادرات محصولات پتروشیمیایی به بازارهای شرق آسیا و همچنین اروپا ایجاد کرده است. همان‌طور که در نمودار 1 مشاهده می‌کنید آسیا بعد از اروپا اولین مشتری و خریدار فراورده‌های پالایشی عربستان است و این نشان‌دهنده‌ی خلأ تولید فراورده نفتی در این منطقه است.
طبق این نمودار بین سال‌های 2006 تا 2016 رشد سالانه 7 درصدی مصرف نفت خام در این کشور دیده می‌شود که به دلیل استفاده از NGL در پتروشیمی‌ها، ساخت پالایشگاه و پتروپالایشگاه‌ها است. البته این افزایش مصرف دلایل دیگری هم چون یارانه‌های دولتی انرژی و استفاده از نفت خام برای تولید برق نیز دارد. البته همان‌طور که در نمودار 2 مشاهده می‌کنید، بعد از سال 2016 به خاطر برداشت و استفاده بیشتر از گاز طبیعی برای تولید برق و همچنین استفاده از این گاز به‌عنوان خوراک پتروشیمی‌ها، مصرف نفت خام در عربستان کاهش‌یافته است.
عربستان سعودی که همواره متهم به خام فروشی بوده برای توسعه‌ی مدرن‌ترین پالایشگاه‌ها گام‌های اصولی برداشته است. پتروپالایشگاه پترورابغ عربستان نمونه‌ای از این مجتمع‌های پالایشی است که رفته رفته طرح‌های توسعه‌ای خود را تکمیل کرده و باهدف ایجاد پارک پتروشیمیایی، سبدی از محصولات متنوع را در خود جای‌داده است.
*پتروپالایشگاه پترورابغ عربستان
ساخت این پتروپالایشگاه در سال 2005 طی قراردادی بین شرکت‌های آرامکو و سومیتومو در زمینی به وسعت 30 هکتار شروع شد و تا سال 2009 به طول انجامید و نهایتاً در این سال شروع به کارکرد. این مجموعه در ابتدا یک پالایشگاه بوده که در سال 1989 تأسیس‌شده بود ولی اکنون 29 واحد مختلف دارد. و در 165 کیلومتری شمال جده و در ساحل دریای سرخ قرار دارد.
37.5 درصد آن متعلق به آرامکو، 37.5 درصد متعلق به شرکت سومیتومو و 25 درصد مابقی متعلق به مردم است. ظرفیت پترورابغ 400 هزار بشکه نفت و 27 هزار بشکه اتان و 15 هزار بشکه بوتان در روز است و نوع محصولات پالایشی آن LPG، نفتا، بنزین، گازوییل، کروزن هست. واحد HOFCC نیز به‌تازگی و برای تبدیل نفت سبک و سنگین به بنزین و سایر فراورده تأسیس‌شده است. تکنولوژی واحدهای پتروشیمی همگی از آن شرکت ژاپنی سومیتومو است البته به‌جز واحد hdPE که تحت لیسانس بازل است.
پترورابغ بزرگ‌ترین تولیدکننده محصولات پتروشیمی، پلی‌اتیلن و پلی‌پروپیلن و سومین تولیدکننده مونواتیلن گلیکول در عربستان است. محصولات جدیدی (EPDM, TPO, MMA, PMMA, LDPE / EVA, SAP) که بعدازاین توسعه تولید خواهند شد برای اولین بار در عربستان تولید می‌شود. این پتروپالایشگاه از 2016 با سرمایه‌گذاری 8 میلیارد دلاری رو به توسعه هست. این توسعه در جهت تنوع محصولات پتروشیمی و ایجاد پارک شیمیایی است.
منبع: خبر گزاری فارس
