آینده پرابهام نفت
واقعیت این است که نه وضعیت بنیادین اقتصاد و نه شرایط عرضه و تقاضا اصلا به نفع بازار نفت نیست. ضمن اینکه چشمانداز اقتصاد جهانی هم خیلی مناسب نیست و این را میتوان از سیاستهای انقباضی که کشورها در دستور کار خود قرار داده اند متوجه شد
نبض نفت/ یک کارشناس بازار نفت گفت: «پیشنهاد من به اعضای کمیسیون اقتصادی این است که رقمی را برای نفت و دلار در داخل بودجه پیشبینی نکنند. یعنی برای اینکه دولت بتواند بودجه خود را متعادل کند، بهتر این است که صرفا وزارت نفت و بانک مرکزی را مکلف کند که یک مبلغ مشخصی را تامین کنند. اگر اینکار را انجام دهد، وقتی قیمت نفت بالا برود میتوانند به قیمت دلار رسمی خیلی دست نزنند و اگر خلاف این اتفاق افتاد و قیمت نفت کاهش پیدا کند دولت این موقعیت را دارد که نرخ ارز را بالا ببرد. ضمن اینکه وقتی ما در بودجه قیمت نفت را پیش بینی میکنیم و مثلا آن را پایین در نظر میگیریم، سیگنالهای منفی به بازار نفت ارسال میکند. شاید یکی از دلایلی که عربستان قیمت نفت در بودجه خود را بالا در نظر گرفته همین باشد که سعی کند بازار را به سمت و سویی سوق دهد که تقاضاها افزایش پیدا کند و قیمتها هم بالا بروند. اما با توجه به شرایط ما نمیتوانیم قیمت را بالا در نظر بگیریم. زیرا اینگونه یک منبع درآمدی مشخص کردیم که محقق نخواهد شد؛ لذا بهتر است کلا قیمت نفت در بودجه مشخص نشود.»
حمید حسینی رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی آینده بازار نفت در سال آینده میلادی اظهار کرد: «وضعیت اقتصاد جهانی به حدی در ابهام به سر میبرد که کمتر کارشناس و تحلیلگری این اجازه را به خودش میدهد که آینده اقتصادی در حوزههای مختلف را پیش بینی کند. زیرا دیدیم که در سال جاری پیشبینیها حاکی از آن بود که نفت در محدوده ۶۰ تا ۷۰ دلار باقی میماند، اما این اتفاق رخ نداد و با کاهش قیمت نفت مواجه شدیم. درباره پیشبینی بازار نفت در سال آینده هم الان دو دیدگاه وجود دارد. یکی این است که معتقدند در سال ۲۰۱۹ قیمت نفت به زیر ۴۰ دلار خواهد رسید، اما گروه دوم تاکید دارند سال آینده وضعیت تقاضا بهبود پیدا میکند و روند قیمت نفت افزایشی خواهد بود.»
وی ادامه داد: «شاید برایتان جالب باشد که بگویم طبق نظر همه کارشناسان حوزه نفت، بهترین تحلیلگران این حوزه در عربستان حضور دارند و حکومت این کشور بعد از مشورت با کارشناسان خود قیمت نفت را در بودجه سال آینده ۸۰ دلار اعلام کرده است. وقتی کارشناسان نفتی عربستان سعودی چنین مسئلهای را پیشبینی میکنند به نظر من باید آن را جدی گرفت. زیرا تجربه نشان داده است که آنها معمولا این قبیل تحلیلها را بعد از بررسیهای دقیق و بر اساس مستندات بیان میکنند. شاید این صحبت را کارشناسان روسی مطرح میکردند خیلی اهمیت نداشت، اما جایگاه کارشناسان عربستان سعودی کاملا متفاوت است.»
او تصریح کرد: «با اینحال واقعیت این است که نه وضعیت بنیادین اقتصاد و نه شرایط عرضه و تقاضا اصلا به نفع بازار نفت نیست. ضمن اینکه چشمانداز اقتصاد جهانی هم خیلی مناسب نیست و این را میتوان از سیاستهای انقباضی که کشورها در دستور کار خود قرار داده اند متوجه شد. نمونه آن ایالات متحده است که میبینیم در حال اجرای سیاستهای انقباضی است. ضمن اینکه باید توجه داشت ما درباره کشوری صحبت میکنیم که عملا بزرگترین اقتصاد جهانی را دارد و وقتی آنها احساس خطر میکنند دیگر وضعیت باقی کشورها کاملا مشخص است که چگونه میشود.»
وی ادامه داد: «شاید برایتان جالب باشد که بگویم طبق نظر همه کارشناسان حوزه نفت، بهترین تحلیلگران این حوزه در عربستان حضور دارند و حکومت این کشور بعد از مشورت با کارشناسان خود قیمت نفت را در بودجه سال آینده ۸۰ دلار اعلام کرده است. وقتی کارشناسان نفتی عربستان سعودی چنین مسئلهای را پیشبینی میکنند به نظر من باید آن را جدی گرفت. زیرا تجربه نشان داده است که آنها معمولا این قبیل تحلیلها را بعد از بررسیهای دقیق و بر اساس مستندات بیان میکنند. شاید این صحبت را کارشناسان روسی مطرح میکردند خیلی اهمیت نداشت، اما جایگاه کارشناسان عربستان سعودی کاملا متفاوت است.»
او تصریح کرد: «با اینحال واقعیت این است که نه وضعیت بنیادین اقتصاد و نه شرایط عرضه و تقاضا اصلا به نفع بازار نفت نیست. ضمن اینکه چشمانداز اقتصاد جهانی هم خیلی مناسب نیست و این را میتوان از سیاستهای انقباضی که کشورها در دستور کار خود قرار داده اند متوجه شد. نمونه آن ایالات متحده است که میبینیم در حال اجرای سیاستهای انقباضی است. ضمن اینکه باید توجه داشت ما درباره کشوری صحبت میکنیم که عملا بزرگترین اقتصاد جهانی را دارد و وقتی آنها احساس خطر میکنند دیگر وضعیت باقی کشورها کاملا مشخص است که چگونه میشود.»
حسینی افزود: «موضوع این است که الان همه کشورها نگران حجم نقدینگی بسیار زیادی هستند که در اقتصادشان به وجود آمده است. به عنوان مثال ایالات متحده هفت هزار میلیارد نقدینگی داشت که الان به ۱۴ هزار میلیارد رسیده است یا نقدینگی چین از ۴۰ هزارمیلیارد یوان به ۱۷۰ هزار میلیار یوان رسیده است؛ لذا الان مقامات کشورهای مختلف سعی دارند خیلی محتاطانه رفتار کنند که این روند افزایشی ادامه پیدا نکند. ضمن اینکه مسئله نقدینگی تنها یکی از مشکلات موجود در جهان است؛ بنابراین منظورم این است که شرایط اقتصاد جهانی اصلا مساعد نیست و این روی بازار نفت بسیار تاثیرمنفی گذاشته است و من فکر میکنم سال آینده نهایتا روی کانال ۵۰ تا ۶۰ دلار معاملات انجام شود.
این کارشناس مسائل نفتی در پاسخ به این سوال که عمده مشکلات اقتصادی از مدتها قبل وجود داشته آیا دلیل خاص دیگری باعث شده بازار نفت تا این اندازه متلاطم شود، گفت: «ماجرا از آنجایی آغاز شد که آمریکا سعی کرد به همه کشورهای نفتی فشار بیاورد و این کشورها هم انتظار داشتند که با این فشارها ایران از بازار جهانی حذف شود به همین دلیل سقف تولید را بالا بردند. بر همین اساس آمریکاییها خودشان بیش از یک میلیون بشکه افزایش تولید داشتند و عربستانیها هم ۷۰۰ هزار بشکه اضافه کرد و باقی کشورها هم به همین منوال اقدام کردند. اما در کنار این افزایش تولید، ایالات متحده به برخی کشورها که مشتری نفت ایران بودند، معافیت داد و این باعث شد که بازار نفت با یک مازادی مواجه شود که تقاضا برای آن وجود نداشت و حتی تصمیم اوپک مبنی بر کاهش حدود یک میلیون بشکه هم نتوانست این وضعیت را سروسامان بدهد.»
این کارشناس مسائل نفتی در پاسخ به این سوال که عمده مشکلات اقتصادی از مدتها قبل وجود داشته آیا دلیل خاص دیگری باعث شده بازار نفت تا این اندازه متلاطم شود، گفت: «ماجرا از آنجایی آغاز شد که آمریکا سعی کرد به همه کشورهای نفتی فشار بیاورد و این کشورها هم انتظار داشتند که با این فشارها ایران از بازار جهانی حذف شود به همین دلیل سقف تولید را بالا بردند. بر همین اساس آمریکاییها خودشان بیش از یک میلیون بشکه افزایش تولید داشتند و عربستانیها هم ۷۰۰ هزار بشکه اضافه کرد و باقی کشورها هم به همین منوال اقدام کردند. اما در کنار این افزایش تولید، ایالات متحده به برخی کشورها که مشتری نفت ایران بودند، معافیت داد و این باعث شد که بازار نفت با یک مازادی مواجه شود که تقاضا برای آن وجود نداشت و حتی تصمیم اوپک مبنی بر کاهش حدود یک میلیون بشکه هم نتوانست این وضعیت را سروسامان بدهد.»
وی در خصوص اینکه وضعیت ایران در بازار نفت طی سال آینده با توجه به اینکه مدت معافیتها هم تمام خواهد شد، گفت: «وضعیت ما به مراتب مبهمتر از وضعیت بازار نفت جهانی است. ما هنوز نمیدانیم که آیا میتوانیم به صادرات حدود یک میلیون بشکه ادامه بدهیم یا خیر. از طرف دیگر وضعیت دریاف پول هم با مشکل و ابهام مواجه است. یعنی مشخص نیست که ما میتوانیم پول نفتمان را دریافت کنیم یا مجبوریم به جای آن کالا بگیریم؛ بنابراین آینده نفت ایران بستگی به چندین متغیر دارند که الان پیش بینی آن بسیار سخت است و هرچه هم گفته شود، کاملا مبتنی بر احتمالاتی است که درصد امکان وقوعشان هم حتی مشخص نیست.»
حسینی در پایان عنوان کرد: «با توجه به وضعیتی که توضیح دادم پیشنهاد من به اعضای کمیسیون اقتصادی این بود که رقمی را برای نفت و دلار در داخل بودجه پیش بینی نکنند. یعنی برای اینکه دولت بتواند بودجه خود را متعادل کند، بهتر این است که صرفا وزارت نفت و بانک مرکزی را مکلف کند که یک مبلغ مشخصی را تامین کنند. اگر اینکار را انجام دهد، وقتی قیمت نفت بالا برود میتوانند به قیمت دلار رسمی خیلی دست نزنند و اگر خلاف این اتفاق افتاد و قیمت نفت کاهش پیدا کند دولت این موقعیت را دارد که نرخ ارز را بالا ببرد. ضمن اینکه وقتی ما در بودجه قیمت نفت را پیش بینی میکنیم و مثلا آن را پایین در نظر میگیریم، سیگنالهای منفی به بازار نفت ارسال میکند. شاید یکی از دلایلی که عربستان قیمت نفت در بودجه خود را بالا در نظر گرفته همین باشد که سعی کند بازار را به سمت و سویی سوق دهد که تقاضاها افزایش پیدا کند و قیمتها هم بالا بروند. اما با توجه به شرایط، ما نمیتوانیم قیمت را بالا در نظر بگیریم. زیرا اینگونه یک منبع درآمدی مشخص کردیم که محقق نخواهد شد؛ لذا بهتر است کلا قیمت نفت در بودجه مشخص نشود.»
حسینی در پایان عنوان کرد: «با توجه به وضعیتی که توضیح دادم پیشنهاد من به اعضای کمیسیون اقتصادی این بود که رقمی را برای نفت و دلار در داخل بودجه پیش بینی نکنند. یعنی برای اینکه دولت بتواند بودجه خود را متعادل کند، بهتر این است که صرفا وزارت نفت و بانک مرکزی را مکلف کند که یک مبلغ مشخصی را تامین کنند. اگر اینکار را انجام دهد، وقتی قیمت نفت بالا برود میتوانند به قیمت دلار رسمی خیلی دست نزنند و اگر خلاف این اتفاق افتاد و قیمت نفت کاهش پیدا کند دولت این موقعیت را دارد که نرخ ارز را بالا ببرد. ضمن اینکه وقتی ما در بودجه قیمت نفت را پیش بینی میکنیم و مثلا آن را پایین در نظر میگیریم، سیگنالهای منفی به بازار نفت ارسال میکند. شاید یکی از دلایلی که عربستان قیمت نفت در بودجه خود را بالا در نظر گرفته همین باشد که سعی کند بازار را به سمت و سویی سوق دهد که تقاضاها افزایش پیدا کند و قیمتها هم بالا بروند. اما با توجه به شرایط، ما نمیتوانیم قیمت را بالا در نظر بگیریم. زیرا اینگونه یک منبع درآمدی مشخص کردیم که محقق نخواهد شد؛ لذا بهتر است کلا قیمت نفت در بودجه مشخص نشود.»
منبع: فرارو
مطالب پیشنهادی
منتخب سردبیر