توضیحات وزارت نفت درباره بودجه پالایشگاه اراک
نبض نفت - متن توضیحات روابط عمومی وزارت نفت به شرح زیر است: در پاسخ به مطالبی که در باب بودجه ۴۰ هزار میلیارد تومانی پالایشگاه اراک در برخی رسانه‌ها منتشر شده است توضیحات زیر برای فهم درست و دقیق سازوکار مالی و عملیاتی شرکت‌های پالایش و پخش کشور ارائه می‌شود به این امید که از بدفهمی‌ها و سوء‌برداشت‌های آتی جلوگیری شود.
خوراک نفت‌خام روزانه تحویلی به پالایشگاه اراک برای سال ۱۳۹۸ حدود ۲۵۵ هزار بشکه در روز برآورد شده است. به عبارت دیگر، پالایشگاه اراک در طول سال ۱۳۹۸ نزدیک به ۹۳ میلیون بشکه نفت‌خام از طریق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران به قیمت جهانی خریداری خواهد کرد. بدین ترتیب و با قیمت‌های پیش‌بینی شده در سال آتی، ارزش نفت‌خام خریداری شده توسط این پالایشگاه نزدیک به ۴,۹ میلیارد دلار معادل ۳۹ هزار میلیارد تومان خواهد شد که به عنوان بدهی پالایشگاه اراک به دولت منظور می‌شود. پالایشگاه اراک در مقابل، همانند دیگر پالایشگاههای نفت کشور برای تسویه این بدهی، شش فرآورده اصلی شامل نفت‌گاز، بنزین، نفت سفید، گاز مایع، نفت‌کوره و سوخت هوایی تولیدی خود را به قیمت جهانی در اختیار شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی قرار می‌دهد. با توجه به ارزش افزوده حاصل از عملیات پالایش نفت، ارزش این فرآورده‌ها در سال ۱۳۹۸ در بودجه این شرکت به عنوان درآمدی معادل ۴۲ هزار میلیارد تومان منظور شده است که عیناً در ردیف شماره ۲۹۲۴۴۰ جدول شماره یک پیوست سه لایحه بودجه ۱۳۹۸ ثبت شده است. بدین ترتیب گردش مالی پالایشگاه اراک در سال ۱۳۹۸ رقمی حدود ۱۰ میلیارد دلار برابر با ۸۰ هزار میلیارد تومان خواهد بود. لازم به یادآوری و تأکید است که این رقم با توجه به خوراک روزانه ۱.۷ میلیون بشکه‌ای نفت‌خام برای پالایشگاههای داخلی در سال ۱۳۹۸ به بیش از ۶۵ میلیارد دلار یعنی بیش از ۵۰۰ هزار میلیارد تومان بالغ خواهد شد.
این روالی است که در مورد همه پالایشگاههای نفت وجود داشته و مطابق آن تسویه حساب بین دولت و پالایشگاه‌ها، چه دولتی و چه غیردولتی صورت می‌پذیرد. اما توجه به این نکته حائز اهمیت است که آنچه ملاک ارزش‌گذاری یک پالایشگاه نفتی یا تعیین ارزش سهام آن در بورس می‌شود، سود خالص پالایشگاه است که سهم کوچکی از گردش مالی پالایشگاه و درآمد ناخالص آن را شکل می‌دهد.
همچنین نباید فراموش کنیم که بخش عمده‌ای از فرآورده‌های نفتی دریافتی از پالایشگاه‌ها به قیمت یارانه‌ای به مصرف‌کنندگان داخل کشور، عرضه و فروخته می‌شود و کل درآمدهای حاصل از فروش داخلی این فرآورده‌ها توسط شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی مستقیماً به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها در خزانه کل کشور واریز می‌شود. درآمد حاصل از بخش دیگر فرآورده‌های نفتی دریافتی از پالایشگاه‌ها که صادر می‌شود نیز مطابق قانون به حساب سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها واریز می‌شود. تمامی درآمدهای حاصل از فروش داخلی و صادرات فرآورده‌های نفتی به روشنی و در کمال شفافیت در جدول تبصره ۱۴ قانون بودجه ۱۳۹۷ و لایحه بودجه سال ۱۳۹۸ منعکس شده است.
در پایان برای درک بهتر سازوکار مالی پالایشگاه‌ها، مراجعه به صورت‌های مالی و گزارش‌های پیش‌بینی سود شرکت‌های پالایش نفت غیردولتی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار مانند پالایشگاههای اصفهان، تهران و بندرعباس نیز بسیار راه‌گشا است. ارقام خرید نفت خام از دولت (شرکت ملی پالایش و پخش) و تحویل و فروش ۶ فرآورده اصلی تولیدی آنها به دولت (شرکت پالایش و پخش) در این گزارش‌ها به روشنی و با شفافیت کامل به‌طور متناوب منتشر می‌شود.
لذا به نظر می‌آید از آنجا که پشت هر عدد و رقمی که در لایحه بودجه ذکر می‌شود، توضیحات و استدلال‌های پیچیده کارشناسی وجود دارد، بهتر است پیش از درک درست اعداد و ارقام و فرآیندهای محاسباتی، از رسانه‌ای کردن آنها خودداری شود تا به بروز سوءبرداشت برای افکار عمومی منجر نشود.
منبع: شانا
