زغال سنگ خیال رفتن ندارد
نبض نفت- گزارش آژانس بینالمللی انرژی پس از دیدار دو هفته پیش بیش از ۱۹۰ کشور در مادرید اسپانیا برای وضع مقرراتی به منظور تحقق اهداف توافق جوی ۲۰۱۵ پاریس منتشر شد.
در حالی که استفاده از زغال سنگ که آلایندهترین سوخت فسیلی به شمار میرود در سال ۲۰۱۹ کاهش تاریخی داشت، اما پیش بینی آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد در پنج سال آینده رشد مستمری خواهد داشت. پیش بینی مذکور به معنای آن است که جهان با چالش جدی در عمل به تعهد کاهش انتشار گازهای گلخانهای عامل گرمایش زمین مواجه خواهد بود.
این آژانس در گزارش سالانه زغال سنگ خود نوشت: نشانههای معدودی از تغییر وجود دارد. با وجود تغییرات سیاسی و تصمیماتی که اعلام شده است، پیشبینی ما بسیار مشابه پیشبینیهایی است که طی چند سال گذشته مطرح شده است.
به گفته کارلوس فرناندز آلوارز، تحلیلگر ارشد انرژی در آژانس بینالمللی انرژی، اگرچه امسال بزرگترین افول سالانه برای زغال سنگ خواهد بود اما این افت به دلیل رشد بالای تولید برق آبی و تقاضای نسبتا پایین برای برق در هند و چین است. با وجود این کاهش، مصرف جهانی زغال سنگ احتمالا در سالهای آینده با رشد تقاضا در هند، چین و آسیای جنوب شرقی رشد خواهد کرد. تولید برق از زغال سنگ دو درصد در سال ۲۰۱۸ رشد کرد و به بالاترین رکورد همه زمانها رسید و زغال سنگ بزرگترین منبع تولید برق جهان ماند.
دورنمای آژانس بینالمللی انرژی برای زغال سنگ با وجود ضعیف شدن تقاضا برای این سوخت فسیلی در اروپا مطرح شده است. اروپا صفر کردن آلایندگی کربن تا اواسط قرن را هدفگذاری کرده که به معنای کاهش چشمگیر استفاده از زغال سنگ خواهد بود. در آمریکا هم رقابت از سوی گاز طبیعی تقاضا برای زغال سنگ را با وجود تلاشهای دونالد ترامپ، رییس جمهور آمریکا برای احیای این صنعت کاهش داده است.
در حالی که تقاضا برای زغال سنگ در اروپا و آمریکا کاهش پیدا کرده اما وضعیت در آسیا متفاوت است. هند با جمعیت بالغ بر یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون نفر، شاهد افزایش تولید سالانه زغال سنگ به میزان ۴.۶ درصد تا سال ۲۰۲۴ به منظور پشتیبانی از رشد اقتصادی خواهد بود. تقاضا برای زغال سنگ در آسیای جنوب شرقی سالانه بیش از پنج درصد رشد خواهد کرد. چین که عامل نیمی از مصرف جهانی به شمار میرود، شاهد رشد ملایم استفاده از زغال سنگ خواهد بود که در سال ۲۰۲۲ به اوج خود میرسد.
فاتح بیرول، مدیر اجرایی آژانس بینالمللی انرژی در مقدمه این گزارش نوشت: چگونگی پرداختن به این موضوع در آسیا برای موفقیت بلندمدت هر گونه تلاش جهانی برای کاهش آلایندگیها حیاتی است.
هر نیروگاه زغال سوز جدیدی که برای تامین تقاضای رو به رشد برای برق در این کشورها اضافه شود، احتمالا به مدت چندین دهه فعالیت خواهد کرد. با وجود این که مصرف زغال سنگ چین پس از سال ۲۰۲۲ آهسته شده و کاهش پیدا خواهد کرد اما مصرف این سوخت فسیلی باید سریعا کاهش پیدا کند تا اهداف جوی محقق شود.
بر اساس گزارش بلومبرگ، تحت سیاستهای جاری دمای جهان تا پایان قرن معاصر حدود سه درجه سلسیوس معادل ۵.۴ درجه فارنهایت گرم خواهد شد. طبق گزارش آژانس بینالمللی انرژی، این میزان دو برابر نرخی است که دانشمندان میگویند برای مقابله با بدترین پیامدهای تغییرات جوی ضروری است. برای جلوگیری از این افزایش دما استفاده از فناوری که آلایندگی منتشره از نیروگاههای برق را جذب و ذخیره میکند ضروری است. اگرچه این فناوری گران قیمت است و در ابعاد گسترده مورد استفاده قرار نگرفته است اما با توجه به این که مصرف زغال سنگ همچنان ادامه دارد، تنها گزینه موجود برای کاهش آلایندگیها خواهد بود.