نبض نفت - مدیرگروه پژوهشی منابع تغذیه صنعتی پژوهشکده برق جهاد دانشگاهی، طراحی و ساخت سیستم کنترل دور الکتروموتورهای ولتاژ متوسط توان بالا را از دستاوردهای اجرای این پروژه ذکر کرد و گفت: در صنایع، کنترل دور الکتروموتورها بسیار ضروری است و بر این اساس در این راستا راهکارهای متنوعی ارائه شد، ولی هر کدام از این راهکارها دارای مشکلات جدی بودند؛ از این رو امروزه برای تحقق این مهم با توجه به پیشرفت‌های علم الکترونیک قدرت در ساخت نیمه‌هادی پیشرفته و علم کنترل دیجیتال از سیستم‌های کنترل دو الکتروموتور استفاده می‌شود.
محمد فرزی با بیان اینکه این سیستم‌ها دارای پیچیدگی‌ها و فناوری بالایی است، خاطر نشان کرد: این سیستم‌ها همچنین جزو فهرست تحریمی قرار دارد و بومی‌سازی و ایجاد فناوری‌های مرتبط با کنترل دور الکتروموتورهای پرقدرت صنعتی به عنوان یکی از ۱۰ کالای استراتژیک صنایعی چون معدن، نفت، گاز، پتروشیمی، فولاد و حمل‌ونقل دریایی و ریلی به شمار می‌رود. از این رو در صدد برآمدیم این محصول استراتژیک را با فناوری بومی به تولید برسانیم.
وی با اشاره به ضرورت ساخت سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا، خاطر نشان کرد: با اجرای موفق این طرح علاوه بر رفع نیاز صنایع کشور، تعمیر و نگهداری سیستم‌های نصب شده قبلی در کشور میسر خواهد شد.
مجری این طرح با بیان اینکه این سیستم تاکنون در صنعت نفت مورد استفاده قرار گرفته است، گفت: از این سیستم‌ها برای انتقال فرآورده‌های نفتی، انتقال آب و هرجا که سیستم الکتروموتور برای انتقال نیاز باشد، استفاده می‌شود و در حال حاضر، شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران به عنوان مسئول جابه جایی نفت خام و فرآورده‌های خام از این سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا استفاده کرده است.
به گفته وی، تاکنون دو شرکت خارجی این سیستم را تولید می‌کردند و در اختیار کشور قرار می‌دادند؛ اما اکنون با توجه به شرایط تحریمی نیاز بود که آن را به تولید برسانیم و این سیستم برای اولین بار در کشور تولید شده است.
فرزی با اشاره به موارد کاربردی سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا، گفت: این سیستم صنایع حمل و نقل دریایی، ریلی، صنایع معدنی، صنایع برق و نیروگاهی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، صنایع آب و فاضلاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. ضمن آنکه در حال حاضر بیش از ۹۴۰ توربین گازی فرسوده در کشور نیاز به جایگزینی دارند که بهترین جایگزین، استفاده از موتور و سیستم کنترل دور موتور به جای توربین‌های گاز است.
وی با اشاره به مزیت‌ها و ویژگی‌های ساخت این موتور، گفت: کاهش چشمگیر مصرف انرژی و آلاینده‌های زیست محیطی، قطع وابستگی، صرفه‌جویی ارزی و کاهش هزینه تمام شده در رفع یکی از نیازهای استراتژیک صنعت کشور، ایجاد اشتغال برای نیروهای متخصص، دستیابی به فناوری طراحی تجهیزات الکترونیکی در سطح ولتاژهای متوسط (۶ هزار ولت) و قدرت بالا (بیش از یک مگاوات)، امکان صادرات محصول طرح به کشورهای همسایه و بازارهای فرامنطقه‌ای از ویژگی‌های این محصول به شمار می‌رود.
فرزی، با بیان اینکه تولید این سیستم اشتغال هفت هزار و ۱۰۰ نفر نیروی متخصص را در پی خواهد داشت، ادامه داد: تولید سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا صرفه‌جویی ارزی بیش از ۲ میلیون یورویی و بیش از ۴۴ میلیارد ریالی خواهد داشت.
مجری این طرح تاکید کرد: استفاده از سیستم کنترل دور الکترو موتورهای توان بالا، میانگین ۴۰۰ کیلووات و یا ۳۸۰ هزار کیلووات ساعت در ماه صرفه جویی انرژی خواهد داشت؛ در نتیجه نصب تنها یک عدد سیستم درایو بر روی یکی از موتورهای ۱۵۰۰ کیلوواتی وزارت نفت می‌تواند صرفه‌جویی زیادی داشته باشد.
طرح "طراحی و ساخت سیستم کنترل دور الکتروموتورهای توان بالا" در گروه تخصصی برق و کامپیوتر حائز رتبه سوم طرح‌های توسعه‌ای سی‌وسومین جشنواره بین‌المللی خوارزمی شد.
منبع: ایسنا
