تحلیل آمار جدید وزیر نفت

نبض نفت - امروز اولین روز از آخرین سال فعالیت دولت دوازدهم است. زمان مناسبی است که بررسی کنیم دولت در بخش های مختلف چقدر به وعده های خود عمل کرده و چه میزان از برنامه های دولتمردان در آغاز دولت دوازدهم، در آغاز سال پایانی فعالیت دولت جامعه عمل پوشانده شده است.

امروز بیژن زنگنه، وزیر نفت کشورمان آماری از صادرات روزانه گاز کشور ارائه داد. این مقام مسئول در آیین افتتاح گازرسانی به 77 روستا و آغاز به‌کار خط انتقال تقویتی جنوب مشهد، اظهار داشت: "گازرسانی به شهرها و روستاها و همچنین صادرات گاز کشور به برکت توسعه پارس جنوبی انجام شده است و هم اکنون روزانه 75 میلیون مترمکعب گاز صادر می‌شود."

تحقق صادرات روزانه 75 میلیون مترمکعبی گاز، در صورت استمرار به عنوان میزان متوسط صادرات روزانه گاز، به معنای تحقق صادرات حدود 27 میلیارد مترمکعبی گاز در سال است؛ اما اینگونه نیست و ایران درحال حاضر سالانه حدود 17 میلیارد مترمکعب گاز صادر می کند.

پس با این اوصاف، چطور به صادرات روزانه 75 میلیون مترمکعبی در روز رسیده ایم؟ نکته اول اینجاست که صادرات روزانه 75 میلیون مترمکعبی، متوسط صادرات روزانه گاز کشور نیست؛ بلکه بیشترین میزان صادراتی است که اکنون، در میانه تابستان که مصرف گاز طبیعی در کشور نسبت به فصل سرد سال پایین آمده، محقق شده است.

از طرفی دیگر با توجه به اینکه دو مشتری عمده خرید گاز از ایران در حال حاضر ترکیه و عراق هستند، تحلیل و تشریح این صادرات 75 میلیون مترمکعبی را باید در فروش گاز به این دو کشور جست‌وجو کنیم. صادرات روزانه گاز ایران به ترکیه 30 میلیون مترمکعب در روز است و سالانه این کشور باید از ایران حدود 10 میلیارد مترمکعب گاز تحویل بگیرد و بر اساس ماده  take or pay در صورتی که ترکیه این میزان گاز را از ایران تحویل نگیرد، باید پول آن را بپردازد. حال با توجه به اینکه با انفجار خط لوله گاز صادراتی ایران به ترکیه در سال جاری و تعلل ترکیه در ترمیم این خط، حدود 80 روز ترکیه سهم 30 میلیون مترمکعبی گاز را از ایران تحویل نگرفته، احتمال دارد این روزها صادرات روزانه گاز ایران به ترکیه از رقم 30 میلیون مترمکعب (بنا به درخواست ترکیه) فراتر رفته باشد و بخشی از این صادرات 75 میلیون مترمکعبی نیز مربوط به افزایش موقت صادرات گاز ایران به ترکیه برای جبران 80 روز عدم خرید گاز توسط ترکیه باشد.

از سوی دیگر عراق با مشکل تأمین سوخت نیروگاه‌های خود در تابستان مواجه است و با توجه به ظرفیت بالقوه صادرات 70 میلیون مترمکعبی گاز به عراق و ظرفیت بالفعل شده صادرات روزانه 35 میلیون مترمکعبی گاز به این کشور تا پیش از تابستان، احتمال درخواست عراق برای افزایش صادرات و عبور حجم صادرات گاز به عراق از مرز 35 میلیون مترمکعب در روز در روزهای میانی تابستان امسال وجود دارد؛ تا بخش دیگری از آمار صادرات 75 میلیون مترمکعبی گاز که توسط وزیر نفت بیان شده، توجیه پذیر شود.

درحالی که سال پایانی فعالیت دولت دوازدهم آغاز شده، صادرات گاز کشور با تحقق بخشی از برنامه صادرات گاز به عراق، حدود 17 میلیارد مترمکعب در سال است و این رقم با 70 میلیارد مترمکعب هدفگذاری شده در برنامه وزیر نفت در سال 96، اختلاف فاحشی دارد.

منبع: تسنیم