الکتروپمپهای طرح گوره - جاسک با اتکا به توان داخل ساخته میشود
«به استحضار میرساند شرکت مهندسی و توسعه نفت در راستای سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی در خصوص حمایت از تولید داخل، ساخت، تأمین و بهرهبرداری از الکتروپمپهای عظیم طرح ملی و راهبردی گوره – جاسک را به شرکتهای سازنده پمپ داخلی واگذار کرده، این در حالی است که طبق طراحی اولیه برای هر ایستگاه پنج دستگاه الکتروپمپ سانتریفیوژ ۶ مگاواتی از نوع BB3 در نظر گرفته شده بود که امکانات و ظرفیت ساخت چنین الکتروپمپهایی در داخل کشور وجود نداشت، بنابراین در بازنگری و روزآمد کردن تأسیسات براساس ظرفیت تولید داخل، برای هر ایستگاه ۱۰ دستگاه پمپ ۲.۵ مگاواتی در کجموع به تعداد ۵۰ دستگاه طراحی شد. به عبارت سادهتر به جای استفاده از پمپهای با توان بالا از تعداد بیشتری پمپ با توان کمتر استفاده میشود.
قرارداد ساخت و بهرهبرداری پنج ساله از این الکتروپمپها با سه سازنده توانمند داخلی در شهریور ماه گذشته امضا شد. با این تدبیر امکان ساخت داخلی پمپها فراهم شد. ریسک تأمین پمپها از خارج از کشور بهدلیل تحریمهای ظالمانه کاهش یافت. زمان مورد نیاز برای ساخت، راهاندازی و بهرهبرداری مرحلهای و زودهنگام کوتاه و عملیات بهرهبرداری تسهیل شد و از خروج ارز جلوگیری به عمل آمد.
شرکتهای داخلی سازنده پمپ با توجه به قرارداد متعهد شدند که ۱۵ دستگاه از این الکتروپمپها را در آبانماه و بقیه در بهمنماه تحویل دهند. پس طبیعی است برای حصول این تعهد از هر منبعی که سریعتر بتوانند، الکتروموتور خود را تأمین میکنند. با وجود نبود تجربه ساخت الکتروموتور در این ابعاد و توان، برای حمایت از کالاهای ساخت داخل، طی مکاتبه رسمی شرکت صنایع ماشینهای الکتریکی جوین (جمکو) در AVL قرارداد به شرکتهای پمپسازی معرفی شد.
با حمایت کارفرما و پیگیریهای متعدد، شرکت پمپیران، نسبت به دریافت پیشنهادهای فنی و مالی از شرکتهای ایرانی از جمله شرکت جمکو اقدام کرد و نتیجه بررسیهای انجامشده به کارفرما اعلام شد. در بررسیهای اعلام شده شرکت جمکو علاوه بر ارائه نکردن گواهینامههای ATEX/IECEX/ILAC موارد انحرافات فنی دیگری را نیز در قالب Deviation List بهصورت ممهور و امضا شده ارسال کرد که مسئولیت آن از سوی شرکت پمپیران مورد پذیرش قرار نگرفت. از آن جمله میتوان به نبود امکان آزمون تحت بار و ضریب قدرت و سرعت بار نامی و لغزشی در بار نامی (Full Load) الکتروموتور از سوی شرکت جمکو اشاره کرد. ضمناً برنامه زمانبندی تأمین الکتروموتورها نیز در چارچوب برنامه زمانبندی تأمین الکتروپمپها از سوی شرکت پمپیران نمیگنجید که با توجه به اهمیت تأمین بهموقع این اقلام، قابل قبول تشخیص داده نشد. با وجود همه انحرافهای فنی و زمانی فوقالذکر، موضوع قیمت بسیار بالای ارائهشده از سوی شرکت جمکو (به میزان ۸۱ درصد بیشتر از پایینترین قیمت دریافتشده از سوی پمپساز) که مستندات آن همگی موجود است نیز همکاری آن شرکت را با شرکت پمپیران تحتالشعاع قرار داد.
بهمنظور تبیین موضوع انحراف فنی از مشخصات فنی پروژه و نیز اختلاف قیمت بالای شرکت جمکو، طینامهای موضوع به اطلاع شرکت جمکو رسانده شد تا شفافسازی لازم صورت پذیرد، اما شرکت جمکو طی نامه شماره ۲۹/ک ج/۹۹ مورخ ۹۹/۰۱/۲۰ دوباره دلایل فنی خود را مبنی بر انحراف از مشخصات پروژه اعلام کرد که مورد پذیرش قرار نگرفت. با همه کاستیها و عدم توانمندی شرکت فوقالذکر بهمنظور ایجاد توانمندی و اثبات قابلیت اعتماد بهمنظور استفاده از محصولات تولیدی شرکت جمکو در محدوده توانهای بالا، در پی درخواست دوباره شرکت یادشده، شرکت مهندسی و توسعه نفت موافقت خود را درباره واگذاری ساخت پنج دستگاه الکتروموتور به مشاور محترم وزیر نفت اعلام کرد تا مراحل مربوطه در دستور کار قرار گیرد.
با توجه به توضیحات بالا، براساس توضیحات عنوانشده توسط مدیرعامل شرکت جمکو، این شرکت الکتروموتورساز است نه الکتروپمپساز؛ پس نخست ادعای واگذاری همه الکتروپمپهای طرح گوره جاسک به شرکت جمکو رد میشود. شایان ذکر است تاکنون تجربه ساخت این نوع الکتروموتور با این توان و ابعاد در شرکت جمکو وجود نداشته است. دوم ذکر این موضوع که ۶۰ درصد قیمت الکتروپمپ، الکتروموتور آن است نشان از عدم شناخت و فقدان تجربه و شناخت کافی از طرح و پروژه است. در قراردادهای امضا شده با سه سازنده داخلی الکتروپمپ، حداکثر ۲۵ درصد مبلغ قرارداد به تأمین الکتروموتور تخصیص یافته که مستندات آن در همه مراجع قابل ارائه است. سوم افزون بر انحرافهای فنی و زمانبندی پیشنهادی شرکت جمکو، قیمت بسیار بالای این شرکت دلیل عدم استقبال شرکتهای سازنده داخلی الکتروپمپ است.
در پایان ذکر این موضوع که حاشیه سود شرکتهای داخلی سازنده الکتروپمپ ۷۰ درصد است کاملاً بیاساس و خلاف واقع است. مبلغ قرارداد تأمین، ساخت و بهرهبرداری پنجساله از الکترو پمپهای طرح گوره جاسک، از طریق مناقصه و براساس قانون و مقررات استخراج شده است».