حماسهآفرینی نفتیها در رگ سفید
کارشناسان و صاحبنظران نفتی حادثه فوران و آتشسوزی چاه ۱۴۷ رگ سفید در گستره عملیاتی مناطق نفتخیز جنوب را در نوع خود با توجه به فشار و شرایط مخزن کمنظیر ارزیابی کردند که هنگام حفاری این چاه در هفتم آبانماه سال ۱۳۹۶ اتفاق افتاد.
فورانها بسته به فشار، دما، سیال، حجم گاز و موقعیت جغرافیایی محل چاه متفاوت و از پیچیدگی خاصی برخوردارند و برای کنترل فوران هر چاه به برنامهریزی، بسیج امکانات و تجهیزات منحصر به همان فوران نیاز است، هر چند در تعاریف شیوه مهار مشابهت دارد و به هم نزدیک است.
فوران و آتشسوزی چاه ۱۴۷ با توجه به فشار بالای گاز میدان نفتی رگ سفید از جمله حوادثی بود که در نوع خود منحصربهفرد و مهار آن نیازمند محاسبات دقیق مهندسی، دانش فنی و کارشناسان و کارکنانی کارآزموده و مجرب بود که متخصصان صنعت نفت بهخوبی توانستند در نتیجه همافزایی و بهکارگیری ظرفیتهای موجود از نظر توان عملیاتی و پشتیبانی به نحو مطلوب به آن عینیت بخشند.
در این روز متخصصان صنعت نفت با تشکیل کمیته بحران و بسیج تجهیزات و امکانات لازم و همافزایی پیوسته عملیاتی، پشتیبانی و سایر بخشهای شرکتهای ملی مناطق نفتخیز جنوب و ملی حفاری و با نظارت مستقیم وزیر نفت و مدیران و مسئولان شرکت ملی نفت ایران عملیات مهار و کنترل چاه در دستور کار قرار گرفت و پس از ۵۸ روز تلاش مداوم و شبانهروزی چاه سرکش در پنجم دی ماه ۹۶ مهار و ایمنسازی شد.
صنعت حفاری در جهان در ردیف صنایع پرخطر و توام با ریسک بالا است و هر چند رعایت استانداردها، ضوابط و مقررات ایمنی در این صنعت در پیشگیری یا کاهش حوادث بسیار موثر است، اما با این اوصاف با توجه به شرایط و رفتار چاههای نفت و گاز بروز حوادث در ستیز با طبیعت ناشناخته اجتنابناپذیر است.
فوران چاه ۱۴۷ رگ سفید نخستین و آخرین فوران در صنعت نفت جهان نبوده و نیست و این صنعت هر از چند گاه شاهد بروز فورانهای ناشی از نشت نفت و گاز هنگام حفاری است که بیشتر این فورانها پیش از هر گونه مخاطراتی در محیط کار مهار و مواردی نیز از کنترل خارج و حادثهآفرین میشود.
مهارگران صنعت نفت در عملیات مهار چاه ۱۴۷ رگ سفید همزمان دو شیوه بستن چاه از سطح و کشتن آن از عمق را با استفاده از چاه انحرافی در دستور کار قرار دادند و در این عملیات پیچیده فنی با وجود بهکارگیری راهکارهای کلاسیک، ابداعی و ابتکاری عملیات مهار از سطح میسر نشد و در نهایت این عملیات با هدایت متخصصان شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب و شرکت ملی حفاری ایران و بهکارگیری دستگاه حفاری ۹۳ فتح پس از ۳۴ روز حفاری مستمر سرانجام در عمق مورد نظر در ساعت ۲۰ و ۴۵ دقیقه شامگاه پنجم دی ماه شعله چاه سرکش ۱۴۷ بهطور کامل خاموش شد.
این موفقیت که در سایه همدلی و انسجام نیروهای متخصص صنعت نفت بهدست آمد، بار دیگر توان، تخصص و تجربه کمنظیر مهارگران ایرانی را در کنترل فوران چاههای پرفشار به رخ کشید و این حماسه در روزشمار صنعت نفت ماندگار شد.