شروع توسعه سواحل مکران با تامین برق
نبض نفت - یکی از بزرگترین طرح‌های نیروگاهی پیش‌بینی شده در کشور، پروژه نیروگاه حرارتی 1400 مگاواتی سیریک است که فرآیند ساخت آن به زودی آغاز می‌شود.
این پروژه در راستای اجرای سیاست‌های صنعت برق کشور و همچنین برنامه ششم توسعه به منظور استفاده بهینه از منابع به خصوص سوخت مصرفی نیروگاه ها و افزایش راندمان تولید، تأمین برق پایدار جهت عرضه به شبکه سراسری، صادرات به کشورهای همسایه و توسعه سواحل مکران در نظر گرفته شده است.
یکی از موارد پیرامون فرآیند ساخت نیروگاه سیریک آن است که عملیات ساخت این نیروگاه قرار بود، از سال 1395 با سرمایه‌گذاری 1.2 میلیارد یورویی روس‌ها با مسئولیت شرکت تکنوپروم اکسپورت انجام شود، تاخیر در عملیات سرمایه‌گذاری ساخت این نیروگاه زمینه تغییر شرکت سازنده را فراهم کرد.
در همین راستا، رضا اردکانیان وزیر نیرو در مصاحبه‌ای به تاریخ 31 شهریور سال 1399 ضمن تاکید بر سرمایه‌گذاری روس‌ها در ساخت نیروگاه سیریک، گفت:« بالاخره طرف روس به این نتیجه رسید که باید پیمانکار را تغییر دهند، بر این اساس پیمانکار جدیدی انتخاب شد که این پیمانکار جدید مورد تایید کشورمان هم است.»
در همین رابطه امید می‌رود، ساخت نیروگاه سیریک به عنوان قطب تامین کننده یکی از مهمترین زیرساخت‌های مورد نیاز برای رشد اقتصادی سواحل مکران در موعد تعیین شده به اتمام برسد و شاهد شکوفایی ظرفیت‌های اقتصادی این منطقه باشیم.
در این زمینه به منظور آگاهی از جزئیات پروژه و قرارداد احداث نیروگاه 1400 مگاواتی سیریک به سراغ بهنام خائفی نژاد، مجری طرح‌های نیروگاهی بخار شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی رفتیم تا پیرامون این مسئله با وی به گفتگو بنشینیم.
در این مصاحبه مواردی از جمله جزئیات مالی قرارداد نیروگاه سیریک، جزئیات فنی و ویژگی‌های منحصر به فرد این نیروگاه و نقش نیروگاه سیریک در توسعه اقتصادی جنوب کشور عنوان شده است.
مشروح این مصاحبه به شرح زیر است:
*فرآیند احداث نیروگاه سیریک آغاز می‌شود
در هفته‌های گذشته اخبار بسیار خوبی پیرامون پروژه نیروگاه سیریک به گوش می‌رسد. به عنوان سوال اول ممکن است پیرامون اهداف این پروژه نکاتی را بفرمایید؟
خائفی نژاد: در اجرای سیاست‌های صنعت برق کشور به منظور استفاده بهینه از منابع به خصوص سوخت مصرفی نیروگاه‌ها و افزایش راندمان (بازدهی) تولید، تأمین برقی پایدار جهت عرضه به شبکه سراسری، صادرات به کشورهای همسایه و توسعه سواحل مکران ، احداث نیروگاه سیریک از محل وام اعطایی صادراتی دولتی فدراسیون روسیه به دولت جمهوری اسلامی ایران به ظرفیت 1400 مگاوات در دستور کار شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی قرار گرفت و شرکت پاورماشینز روسیه پیمانکار کلید در دست احداث نیروگاه و پست فشارقوی GIS بلافصل آن طرح است.
محل احداث این پروژه در کدام منطقه کشور واقع شده است؟
خائفی نژاد: در منطقه کوهستک استان هرمزگان در 140 ﮐﯿﻠﻮﻣﺘﺮی ﺷـﺮق ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎن ﺑﻨـﺪرﻋﺒﺎس و 30 ﮐﯿﻠـﻮﻣﺘﺮی ﺟﻨـﻮب ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﻣﯿﻨﺎب در ساحل دریای عمان در زمینی به مساحت حدوداً 199 هکتار قرار دارد.
*صفر تا صد فنی احداث نیروگاه 1400 مگاواتی سیریک
تا کنون نکات جزئی از ویژگی‌های نیروگاه 1400 مگاواتی ارائه نشده است. از همین رو سوالات زیادی پیرامون جزئیات فنی وجود دارد. از جمله موارد مطرح شده پیرامون راندمان، مصرف آب، واحدهای بخار است. اگر در این ارتباط جزئیاتی دارید، لطفا بیان کنید؟
خائفی نژاد: نیروگاه سیریک 4واحد بخاری 350مگاوات و کل توان نامی خروجی نیروگاه 1400مگاوات با راندمان ناخالص حدوداً 46درصد و بویلر از نوع Super Critical یکبار گذر با سوخت اصلی گاز است و سیستم خنک کن این نیروگاه به صورت یک بار گذر (Once Through) با ظرفیت آب ورودی حدوداً 47 هزار مترمکعب بر ساعت برای هر واحد نیروگاهی در مجموع 188 هزار متر مکعب بر ساعت بوده و تامین آب مورد نیاز نیروگاه از دریا صورت می‌گیرد و برای تامین آب شیرین مصرفی نیروگاه نیز، آب شیرین کن از نوع MED با ظرفیت خروجی آب شیرین حدوداً 210 مترمکعب در ساعت مدنظر قرار گرفته است. ضمناً اجرای پست فشارقوی 400کیلوولت GIS بلافصل نیروگاه با شینه بندی یک و نیم کلیدی و با سیستم کنترل DCS در محدوده کار پیمانکار است.
لازم به توضیح است قرارداد در اسفند ماه به پیمانکار ابلاغ شده و LC (خط اعتبار اسنادی) پروژه توسط کارفرمای پروژه در حال حاضر گشایش پیدا کرده و همچنین فعالیتهای مهندسی پروژه آغاز شده است.
مدت زمان ساخت این پروژه در قرار داد چقدر در نظر گرفته شده است؟
خائفی نژاد: مدت زمان قرارداد تا تحویل دائمی نیروگاه 67 ماه با در نظر گرفتن 12 ماه دوره تضمین مشخص شده که سنکرون اولین واحد نیروگاهی با شبکه برق کشور، 41 ماه پس از شروع قرارداد در نظر گرفته شده است.
*تاکنون 38 میلیون یورو از سوی شرکت برق حرارتی برای شروع پروژه به پیمانکار روسی پرداخت شده است
بر اساس جزئیات منتشر شده از پروژه نیروگاه 1400 مگاواتی سیریک، فرآیند تامین مالی این پروژه از محل فاینانس کشور روسیه قابل انجام است. از این رو مقرر بود، هفته گذشته زمینه تامین مالی با باز شدن LC پروژه مهیا شود. ممکن است جزئیات بیشتری از شرایط تامین مالی پروژه بفرمایید؟
خائفی نژاد: در بهمن ماه سال گذشته بحث فاینانس نیروگاه سیریک از محل وام اعتبار صادراتی دولت روسیه به دولت جمهوری اسلامی ایران در قالب قرارداد احداث توسط وزارت دارایی روسیه مورد تایید قرار گرفت و اسفندماه همان سال نیز پیمانکار روسی پروژه ضمانت‌نامه‌های اجرایی خود را به شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی به عنوان کارفرما ارائه کرد. به دنبال آن نیز فرآیند پرداخت قسط اول پیش پرداخت از همان تاریخ کلید خورد.
بر خلاف همه مشکلات تامین و انتقال ارز به کشور روسیه تا این لحظه نیمی از قسط اول پیش‌پرداخت به کشور روسیه انجام پذیرفته و تامین اعتبار شده است.
رقم قسط پرداختی که می‌فرمایید، چند یورو است؟
خائفی نژاد: در حال حاضر 38 میلیون یورو به حساب پیمانکار روسی پروژه واریز شده و در تلاشیم تا یک ماه آینده مابقی 75 میلیون یورو قسط اول رو تامین اعتبار کنیم و این رقم به پیمانکار روسی انتقال پیدا کند.
*85 درصد از سرمایه لازم برای ساخت نیروگاه سیریک از محل وام اعتباری کشور روسیه تامین می‌شود
با توجه به اینکه این پروژه از محل فاینانس کشور روسیه تامین مالی می‌شود، چرا ایران باید در قالب اقساط نسبت به تامین مالی پیمانکار اقدام کند.
خائفی نژاد: کل رقم قرارداد بیش از 1400 میلیون یورو ارزش دارد که از این رقم 1197 میلیون یورو توسط روسیه تامین مالی شده و مابقی این رقم معادل 211 میلیون یورو توسط جمهوری اسلامی ایران و از طریق کارفرما تامین مالی می‌شود.
به عبارت دیگر 85 درصد از تامین مالی این پروژه از محل وام اعتباری روسیه و 15 درصد دیگر از بودجه شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی تامین مالی می‌شود؟
خائفی نژاد: بله و 15 درصدی که ما باید بدهیم در قالب 3 قسط 5 درصدی متناسب با پیشرفت پروژه در اختیار پیمانکار قرار می‌گیرد.
*زیرساخت انتقال پول کشور روسیه برای ساخت نیروگاه ایجاد شده است
آیا طرف روسی متناسب با پرداختی ما به پیمانکار پرداختی داشته است؟
خائفی نژاد: با توجه به اقداماتی که انجام شد و پیش پرداختی که کارفرما به پیمانکار داد، فرآیند تامین مالی آغاز شد. هفته گذشته نیز Lc پروژه توسط بانک عامل که بانک صنعت و معدن است، گشایش پیدا کرد. پس از گشایش LC پروژه منتشر آن هستیم که پیمانکار متناسب با پیشرفت پروژه صورت وضعیت خود را ارسال کرده و مبلغ صورت وضعیت از محل 85 درصد آورده روس‌ها تامین بشود.
آیا 15 درصد سهم ایران متناسب با پیشرفت پروژه تزریق می‌شود یا بر اساس قرارداد ایران باید در ابتدای پروژه تامین مالی مذکور را انجام دهد؟
خائفی نژاد: قرار است 15 درصد سهم ایران متناسب با پیشرفت پروژه در 1.5 سال ابتدایی قرارداد پرداخت شود. قسط اول این مبلغ باید همزمان با گشایش LC پرداخت می‌شد. دو قسط باقی مانده نیز با تحقق اهدافی در بازه زمانی یاد شده به پیمانکار انتقال پیدا می‌کند.
*پیمانکار روسی موظف به استفاده از پتانسیل شرکت‌های ایرانی به ارزش 430 میلیون یورو است
با توجه به اینکه پیمانکار پروژه شرکت پاورماشینز روسیه هست، آیا همکار ایرانی برای پیمانکار در قالب قرارداد در نظر گرفته شده است؟
خائفی نژاد: همکار ایرانی در قالب قرارداد دیده نشده اما قطعا از توانمندی شرکت‌های ایرانی استفاده خواهد کرد.
آیا قرارداد ساخت این نیروگاه ظرفیت استفاده پیمانکار روسی از شرکت‌های ایرانی را مهیا کرده است؟
خائفی نژاد: بر اساس قرارداد احداث نیروگاه 1400 مگاواتی سیریک، شرایطی پیش‌بینی شده است که 30 درصد از کل فرآیند ساخت با مشارکت شرکت‌های ایرانی فعال انجام شود. این 30 درصد می‌تواند شامل خدمات مهندسی، تامین تجهیزات و حوزه اجرا باشد. با توافقی که انجام شده با هدف استفاده حداکثری از توانمندی کشور، مقرر شد، کل بخش اجرا اعمم از فرآیند ساختمانی، نصب و راه اندازی تجهیزات توسط شرکت‌های ایرانی انجام شود که این بند قراردادی 320 میلیون یورو ارزش دارد و می‌تواند به شرکت‌های ایرانی تزریق شود.
علاوه بر این مسئله مطابق قرارداد پیمانکار موظف است، تجهیزاتی به ارزش 110 میلیون یورو رو از شرکت‌های ایرانی فعال در این حوزه خریداری کند.
*قرارداد ساخت از هفته گذشته کلید خورده است
موارد که در حوزه حضور شرکت‌های ایرانی به آن اشاره کردید مرتبط با حوزه تجهیزات برق است یا حوزه عمرانی پروژه را هم شامل می‌شود؟
خائفی نژاد: این مسائل کل قرار داد را شامل شده و هر دو مواردی که فرمودید را شامل می‌شود.
با توجه به اینکه فرآیند ساخت پروژه 67 ماه ذکر شده است، طبق قرارداد این زمان از چه تاریخی آغاز شده است.
خائفی نژاد: 67 ماه ذکر شده از زمانی شروع می‌شود که LC گشایش پیدا می‌کند و عملا 67 ماه زمان پروژه از هفته گذشته آغاز شده است.
* تامین برق کلید شکوفایی سواحل مکران در جنوب کشور
به نظر شما 67 ماه دوره ساخت پروژه برای این نیروگاه با این ابعاد زمان منطقی است.
خائفی نژاد: بله و ما تلاش می‌کنیم، فرآیند ساخت این نیروگاه را مطابق جدول زمانی و در مهلت ارائه شده به بهره‌برداری برسانیم.
ساخت نیروگاه سیریک تاثیر مثبت بزرگی بر حوزه سواحل مکران کشور دارد، به نظر شما ساخت این نیروگاه می‌تواند زمینه توسعه اقتصادی این منطقه را فراهم کند؟
خائفی نژاد: هدف از ساخت نیروگاه سیریک چند مسئله مهم و اساسی است، مطابق فرمایش مقام معظم رهبری سواحل جنوبی کشور باید توسعه پیدا کند. از همین رو بسیاری از صنایع سنگین کشور علاقه‌مند به حضور در این بخش هستند. یکی از مهمترین زیرساخت‌های لازم که زمینه حضور صنایع در سواحل مکران را تسهیل می‌کند، مسئله تامین برق است که به یاری خدا نیروگاه سیریک در این زمینه می‌تواند نقش اساسی ایفا کند.
در حال حاضر در جنوب و جنوب شرق کشور از چابهار تا بندرعباس شاهد کمبود زیرساخت‌های اساسی هستیم و نیروگاه سیریک می‌تواند تکیه‌گاه بسیار مناسبی برای پوشش این خلا در منطقه باشد.
از سوی دیگر در منطقه مذکور شاهد فعالیت نیروگاه قابل توجهی نیستیم و این نیروگاه می‌تواند به تامین برق پایدار شبکه بسیار کمک کند.
*نیروگاه 1400 مگاواتی سیریک دست ایران برای صادرات برق را باز می‌کند
با توجه به ظرفیت بالای تولید برق در نظر گرفته شده برای نیروگاه سیریک آیا می‌توان روی صادرات برق با اتکا به این نیروگاه حساب کرد؟
خائفی نژاد: اساسا یکی از اهداف احداث نیروگاه سیریک باز کردن دست ایران در مسئله صادرات برق به کشورهای منطقه خلیج فارس با محوریت کشور عمان است و در مسیر توجیه‌پذیری این پروژه مسئله صادرات برق در نظر گرفته شده است.
شرکت موننکو از سمت ایران به عنوان مشاور پروژه مشخص شده است، ممکن است جزئیاتی از نقش این شرکت مطابق قرارداد بفرمایید؟
خائفی نژاد: شرکت موننکو از شرکت‌های قدیمی و مطرح در این حوزه است و بسیاری از نیروگاه‌های داخل کشور توسط این شرکت طراحی شده است. بر همین اساس این شرکت نظارت عالیه و نظارت کارگاهی را در قالب ناظر کارفرما در این قرارداد بر عهده دارد.
*اشتغال 5000 نفری ساخت نیروگاه سیریک
اشتغال ایجاد شده در زمان احداث و دوره بهره‌برداری نیروگاه سیریک چه مقدار برآورد می‌شود؟
خائفی نژاد: بر اساس برآوردهای صورت گرفته، اشتغال زمان ساخت نیروگاه سیریک در 67 ماه ابتدایی معادل 5000 نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در منطقه اشتغال ایجاد می‌کند. از سوی دیگر در دوره بهره‌برداری نیز پیش‌بینی می‌شود، 800 نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم در این نیروگاه مشغول به کار شوند. لازم به ذکر است، شرکت مادر تخصصی تولید نیروی برق حرارتی تاکید دارد، حداکثر استفاده از نیروهای بومی را در این پروژه به کار گیرد.
منبع: فارس
