راهکارهای عملی برای رفع چالش تراز منفی گاز
وی افزود: برای آنکه از چالش تراز منفی گاز بیرون بیاییم، برخی راهکارها در بخش تأمین گاز، کوتاه مدت و برخی بلندمدت است؛ اول آنکه باید به صورت حداکثری از ظرفیت خالی پالایشگاههای گازی کشور استفاده کنیم؛ در میادین گازی که تأمین خوراک این پالایشگاهها را انجام میدهند، با توجه به افت فشاری که برای آنها اتفاق افتاده، هم می توانیم با حفاری چاهها و حفظ و نگهداشت تولید و هم با نصب ایستگاههای تقویت فشار، افت تولید را جبران کرده و ظرفیت خالی پالایشگاههای گازی را به مدار بیاوریم.
معاون وزیر اسبق نفت تصریح کرد: راهکار دیگر بحث استفاده حداکثری از خطوط انتقال گاز است که با تکمیل ایستگاههای تقویت فشار روی خطوط فعلی گاز به خصوص خطوط سراسری انتقال گاز، میتوانیم گاز بیشتری را انتقال دهیم.
وی ادامه داد: راهکار بعدی استفاده از ظرفیتهای ذخیره سازی گاز در کشور است؛ که در این خصوص میتوانیم از ظرفیت مخازن طبیعی و یا گنبدهای نمکی که در نزدیکی مبادی پرمصرف گاز کشور هستند استفاده کنیم، به این صورت که 6 یا 7 ماه در سال گاز را در این مخازن ذخیره کنیم و در 4 یا 5 ماه سرد سال از این مخازن برداشت کنیم.
اوجی در خصوص ذخیره سازی گاز در مخازن طبیعی گفت: این ظرفیت در دنیا بسیار مورد استفاده قرار گرفته و در کشور ما نیز حدود 10 سال پیش، کار ذخیره سازی گاز در دو مخزن گازی سراجه در استان قم و شوریجه در شمال شرق کشور عملیاتی شد.
وی افزود: اروپا بخش زیادی از انرژی مورد نیاز خود را از طریق نیروگاههای هستهای تأمین می کند؛ اما در فصل زمستان، گازطبیعی یکی از سوختهای اصلی تأمین انرژی اروپا است و کشورهای اروپایی استفاده کننده از گاز، به لحاظ اینکه از ظرفیتهای ذخیره گاز طبیعی استفاده میکنند به طوریکه 2 یا 3 ماه گاز را در مخازن طبیعی ذخیره میکنند، دچار مشکل در تأمین گاز نمیشوند.
مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه "در گنبدهای نمکی نیز به لحاظ اینکه امکان فرار سیال وجود ندارد، ظرفیت مناسبی برای ذخیرهسازی گاز است"، گفت: میتوانیم از ظرفیت گنبدهای نمکی نیز در کشور برای ذخیرهسازی گاز استفاده کنیم.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه 70 درصد گاز تولیدی کشور از مخزن مشترک با قطر است، باید در ماههایی از سال که مصرف گاز کشور کاهش مییابد، از میدان مشترک حداکثر برداشت را داشته باشیم و در مخازن مناسب، گاز را ذخیره کنیم.
اوجی در تشریح اقدامات عملی مدنظر برای رفع مشکلات گازی کشور گفت: به طور مثال، می توان برای میدان گازی سرخون در استان هرمزگان، پس از نصب ایستگاه تقویت فشار گاز روی میدان، با گرفتن یک انشعاب از خط لوله هفتم سراسری، گاز را در فصول گرم سال به مخزن سرخون تزریق کنیم و به مرور که مخزن تخلیه شد، از آن به عنوان یک مخزن ذخیره سازی گاز استفاده کنیم.
وی افزود: می توانیم با عملیاتی کردن مخازن ذخیره سازی در نقاط پرمصرف، در زمان اوج مصرف گاز در زمستان، از این مخازن استفاده کنیم.
اوجی با بیان اینکه "راهکار دیگر در بحث تأمین گاز بحث دیپلماسی قوی است"، گفت: می توانیم با ارتباط موثر با کشورهای همسایه که غولهای گازی در جهان هستند، سهم کشور در تجارت گاز را افزایش دهیم که در این بین فقط موضوع صادرات گاز مطرح نیست بلکه واردات، سوآپ و ترانزیت گاز هم مطرح است.
وی افزود: اگر همسایگان ما از خاک ایران گاز خود را ترانزیت کنند، هم برای کشور درآمد در پی خواهد داشت و هم میتوانیم ظرفیتهای جدیدی را در بخش تأمین گاز کشور فعال کنیم.
مدیرعامل اسبق شرکت ملی گاز ایران با بیان اینکه "دیپلماسی قوی یکی از راهکارهای ما برای برون رفت از چالش تراز منفی گاز خواهد بود"، گفت: کشور روسیه با وجود آنکه بزرگترین ذخایر گازی دنیا را در اختایر دارد، در بحث تجارت گاز بسیار فعال است و از ترکمنستان، گاز وارد می کند و ترانزیت و سوآپ گاز هم دارد.
این کارشناس صنعت گاز خاطرنشان کرد: متأسفانه با وجود داشتن ذخایر بالای گاز، سهم ایران در تجارت جهانی گاز کمتر از دو درصد است که باید این سهم با تقویت دیپلماسی انرژی، ارتقا یابد.
اوجی با بیان اینکه "در دولت آیت الله رئیسی روی تقویت دیپلماسی گازی کشور برنامه ریزی دقیقی صورت گرفته"، گفت: می توانیم با دیپلماسی قوی، هم نیاز گازمان را تأمین کنیم، هم وضعیت تراز منفی گاز را بهبود دهیم و هم درآمد ارزی خوبی نصیب کشور کنیم.
وی افزود: یکسری راهکار نیز در بحث مصرف گاز باید مورد توجه قرار گیرد، شدت مصرف انرژی در کشور ما بسیار بالا است و بسیاری از نیروگاهها و صنایع ما، به علت قدمت بالای تأسیسات، مصرف گاز بالا و راندمان پایینی دارند؛ بسیاری از لوازم گازسوز در خانهها، استاندارد نیستند و مصرف بالا و بازدهی پایینی دارند، که ضمن اصلاح رویکردها در این بخشها، می توانیم با نصب کنتورهای هوشمند برای مشترکان پرمصرف، مصارف آنها را کنترل کنیم.
وی ادامه داد: هم در زمینه تأمین گاز و هم در زمینه مصرف، با این راهکارها می توانیم از چالش تراز منفی گاز بیرون بیاییم.