جولان بی‌آبی در تهران/جیره‌بندی آب نزدیک است؟

- لطفا در ابتدا در مورد وضعیت منابع آبی تهران توضیح دهید و بفرمایید شرایط تامین آب در تابستان امسال تا چه میزان دشوار خواهد بود؟

همانطور که میدانید امسال به لحاظ میزان بارندگی سال ویژه ای است تا جایی که در طول ۵۰ سال اخیر چنین وضعیتی را نداشتیم و کمترین میزان بارندگی را طی این سال ها در کشور تجربه می کنیم به طوری که میزان بارندگی هیچکدام از استان ها به سال قبل نرسید.

کاهش ۳۷ درصدی بارندگی ها در تهران

استان تهران نیز ۳۷ درصد نسبت به سال آبی گذشته کاهش بارندگی را تجربه کرد البته این شرایط در کل کشور همه گیر است حتی برخی استان‌ها وضعیت بدتری نسبت به تهران دارند اما به هر حال نکته ای که وجود دارد این است که نه تنها نسبت به سال قبل میزان بارش‌ها منفی بوده بلکه نوع بارش و تراکنش نیز متفاوت بوده است.

درواقع ذخیره برف تعیین کننده ذخایر سدهای تهران است، امسال متاسفانه تقریبا ذخیره برفی بسیار کم و در برخی نقاط نزدیک به صفر بوده به ویژه در شرق استان تهران ذخیره برفی بسیار پایین است و سدهای ماملو و لتیان آسیب پذیر شده اند.

حجم ذخایر سدهای تهران در سال گذشته حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون متر مکعب بوده اما اکنون این عدد به ۸۰۰ میلیون مترمکعب کاهش یافته است یعنی نسبت به سال قبل حدود ۳۰۰ میلیون متر مکعب کسری آب شرب سدهای تهران را داریم. ضمن اینکه امسال به دلیل گرمای زودرس و افزایش دما میزان مصرف مردم نیز افزایش یافته است.

دو عامل کرونا و گرما باعث شده که میزان مصرف در استان تهران به ویژه شهر تهران افزایش یابد، در حال حاضر حدود سه میلیون ۵۰۰ هزار مترمکعب مصرف آب شرب شهر تهران است.

- میزان مصرف نسبت به سال گذشته چه میزان افزایش پیدا کرده است؟

میزان مصرف نسبت به سال قبل در حد دو تا سه درصد افزایش یافته و یکی از نقاط امیدواری ما این است که بیش از این میزان افزایش مصرف نداشته باشیم. البته باید گفت که از اسفند سال ۱۳۹۸ به دلیل شیوع بیماری کرونا افزایش مصرف شهر تهران سیر صعودی بالایی پیدا کرد، قبل از شیوع این ویروس عمدتا در اول خرداد این میزان مصرف وجود داشت اما از ابتدای سال ۱۳۹۸ تا کنون هیچ روزی میزان مصرف کمتر از سه میلیون نبوده و به طور کلی حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد مصرف آب شرب در تهران به دلیل ویروس کرونا افزایش یافته است.

- یکی از طرح های وزارت نیرو برای کاهش مصرف اجرای طرح آب امید بود، لطفا درباره نحوه اجرای این طرح در تهران توضیح دهید و آیا اجرای این طرح در تهران برای تحقق اهداف درنظرگرفته شده موثر بوده است؟

بر اساس طرح آب امید قرار بود افرادی که یک سوم حد متوسط و یا کمتر مصرف آب دارند، مشمول این طرح شوند، در تهران دو درصد مشترکان مشمول این طرح شده اند که عدد بالایی نیست، در شهر تهران حدود ۵۰ یا ۶۰ درصد مشترکان کمتر از نرمال و یا حدود نرمال مصرف آب دارند که عددی حدود ۱۴ تا ۱۵ مترمکعب می شود.

۵ درصد تهرانی‌ها مصرف فوق العاده بالایی دارند

حدود ۳۰ درصد مشترکان کمی بیش از الگو مصرف دارند و ۲۰ درصد مشترکان جز مشترکان پرمصرف هستند و حدود پنج درصد نیز فوق العاده مصرف بالایی دارند.

- آیا شما مجاز به قطع آب مشترکان پرمصرف هستید؟

به لحاظ قانونی مگر در مواردی که شورای تامین تشکیل جلسه دهد نمی توانیم آب هیچ مشترکی را قطع کنیم مگر در مواردی که اوضاع  بحرانی شود و در آن صورت بر اساس مصوبه شورای تامین اقدام به قطع آب مشترکان پرمصرف خواهیم کرد اما درحال حاضر خوشبختانه به آن نقطه نرسیدیم.

سه آیتم سبز، نارنجی و قرمز را برای تهران تعریف کردیم که سال گذشته به دلیل وضعیت مناسب بارش‌ها در قسمت سبز قرار داشتیم و وضعیت ذخایر سدها خوب بود، امسال شهر و استان تهران در قسمت نارنجی قرار گرفته است و تا به این لحظه وارد قسمت قرمز نشدیم و اگر خدایی نکرده میزان مصرف افزایش یابد و بیش از حد مجازی که برای این مساله در نظر گرفته شده پیش برویم در اولین اقدام آب مشترکان پرمصرف را قطع خواهیم کرد.

اکنون در مرحله اخطار قرار داریم به تمام مشترکان پر مصرف اخطارهای لازم را میدهیم و اگر رعایت نکنند و میزان مصرف از حد مجاز افزایش یابد از شورای تامین مجوز قطع آب پرمصرف ها را خواهیم گرفت.

امسال کمترین میزان بارش را تجربه کردیم

در تهران همواره باید تا آخر شهریور و اول مهر یک حجم استراتژیک از ذخایر سدها را حفظ کنیم چراکه مشخص نیست که در سال آینده چه میزان بارش خواهیم داشت، در سال ۱۳۹۹ بیشترین بارندگی را در ۵۰ سال اخیر داشتیم و سال آبی ۱۴۰۰ کمترین بارندگی را در طول ۵۰ سال اخیر شاهد بودیم، دو سال متوالی دو نوع اقلیم به شدت متفاوت را تجربه کردیم.

این مساله نشان می دهد که وضعیت جوی کشور ما از یک روشی که پیروی می‌کرده دیگر تبعیت نمی کند، تاکنون اینگونه بود که چند سال خشکسالی و چند سال ترسالی داشتیم اما اکنون شاهد این حجم اختلاف در دو سال متوالی هستیم.

در سال 1399 میزان بارش در سال آبی اینگونه بود که بیشترین میزان بارندگی کشور در تهران ثبت شد و به ۴۳۵ میلی متر رسید که در تاریخ آبی استان تهران بی سابقه بود و امسال بدترین وضعیت بارندگی را در ۵۰ سال اخیر تجربه کردیم، در دو سال متوالی دو نوع تغییر اقلیم بسیار شدیدی را تجربه کردیم و این یک زنگ هشدار برای ما به عنوان متولیان تامین آب شرب تهران است.

۱۸ درصد کل آب کشور در شهر تهران مصرف می شود

در تهران روزانه سه و نیم میلیون مترمکعب و در سال حدود یک میلیارد و ۱۰۰ میلیون مترمکعب آب مصرف می شود، به عبارت دیگر ۱۷ تا ۱۸ درصد آب کل کشور در شهر تهران مصرف می شود، اگر مردم صرفه جویی نکنند هر اتفاقی ممکن است بیفتد.

- باتوجه به این توضیحات آیا برنامه ای برای جیره بنده آب در دستور کار شرکت آب و فاضلاب تهران قرار دارد؟

 درحال حاضر ما برنامه ای برای جیره بندی آب نداریم ولی این موضوع را به طور قطع نمی توان اعلام کرد و این موضوع بستگی زیادی به میزان مصرف مردم دارد، اگر مشترکان رعایت کنند ما سال آبی را با موفقیت پشت سر خواهیم گذاشت.

اینکه گفته می شود مشترکان صرفه جویی کنند بدین معنا نیست که نیازهای ضروری و مسائل بهداشتی در شرایط کرونا انجام نشود و به همین خاطر است که علی رغم فشار بسیار زیاد بر بدنه شرکت آب و فاضلاب تهران تاکنون حتی یک لحظه نیز قطع آب نداشتیم. در این میان نیز تقاضا داریم مشترکان نیز در مصارف غیرضروری صرفه جویی داشته باشند.

ارزان‌ترین کالای اساسی در کشور آب شناخته شده در حالی که بی نظیر ترین و کمیاب ترین کالا در کشور نیز همین آب است، آب یک ظرف محدودی دارد و هرچه از آن استفاده شود برای نسل های آینده سهم کمتری باقی می ماند.

- متاسفانه زمانی که شاهد خاموشی‌های پراکنده در تهران بودیم، مسوولان برقی همچنان اصرار داشتند که هیچگونه خاموشی در کشور اعمال نخواهد شد، آیا در بخش آب نیز شرایط به همین روال بوده و ممکن است با جیره بندی آب روبرو شویم و یا اینکه به طور قطع اعلام می‌کنید که تهران امسال گرفتار جیره بندی نخواهد شد؟

بر اساس برنامه‌ریزی‌ها و پیش بینی هایی که تاکنون صورت گرفته جیره بندی آب در تهران نخواهیم داشت، اما باید به این مساله نیز توجه کرد که تهران شهر کوچکی نیست، در تهران روزانه ۳.۵ میلیون مترمکعب آب مصرف می شود که ۱۰ درصد این میزان به اندازه یک شهر ۲.۵ میلیون نفری است یعنی اگر مشترکان تنها ۱۰ درصد صرفه جویی کنند می‌توانیم مدیریت داشته باشیم.

رفتار مردم می تواند بسیار اثرگذار باشد، برآورد ما این است که با همین وضعیت پیش رو می توانیم تابستان را پشت سر بگذاریم، به نظر آب برای مردم جدی‌تر شده و مدیریت مصرف را سرلوحه کار خود قرار دادند و اگر با همین وضعیت پیش برویم قطعی آب نخواهیم داشت.

در تهران علی رغم تمام شرایط موجود از جمله کاهش بارش‌ها و افزایش مصرف در پی شیوع ویروس کرونا برنامه ای برای جیره بندی وجود ندارد دلیل آن علاوه بر رفتار نسبتا مناسبی که مردم داشتند دو پروژه خوب است طی دو سال اخیر در تهران اجرایی شد.

طی این مدت مدول دوم تصفیه خانه هفتم تهران و تصفیه خانه ششم وارد مدار شد که اگر امسال تصفیه خانه ششم وارد مدار نمی شد، حتما در تهران مساله بی آبی را داشتیم اما خوشبختانه با وارد مدار شدن این تصفیه خانه که درحال حاضر ۹۰۰ لیتر در ثانیه آب وارد شهر تهران می کند این مشکل برطرف شد.

این دو طرح موجب شد علی رغم همه مشکلاتی که وجود داشت با مشکل جدی کم آبی در تهران روبرو نباشیم و اکنون به صورت سر به سر و مدیریت منابع آبی این روزها را سپری می کنیم. با تمام توان در حال تصفیه آب هستیم و شرط بزرگی که برای همکارانم در نظر گرفتیم این بود که قعی آب نداشته باشیم.

قطع آب به دلیل قطع برق داریم

 البته ما در برخی مناطق شهرستان اطراف تهران قطعی آب ناشی از قطع برق داریم، برخی چاه ها مستقیما به شبکه برق وصل هستند لذا زمانی که برق می رود آب نیز قطع می شود ولی این موضوع به دلیل کمبود آب نیست، چاه‌ها آماده هستند، در برخی مناطق با نصب دیزل از این موضوع جلوگیری کردیم اما در برخی نقاط امکان نصب دیزل وجود ندارد.

تقریبا از آذرماه سال قبل شرایط فعلی را پیش بینی می کردیم، جلسات تنش آبی از همان زمان آغاز شد، خوشبختانه تمهیدات لازم دیده شده است اما باید به این موضوع نیز توجه کرد که مدیریت مصرف وظیفه مردم بوده، وظیفه ما این است که در شرایط کرونایی آب سالم را در اختیار مردم قرار دهیم که تاکنون نیز این کار به خوبی پیش رفته و در تهران تا این لحظه نه تنها قطع آب نداشتیم بلکه هیچ کمبود فشاری نیز اعمال نکردیم. شهرستان‌های تهران نیز غیر از بخش هایی که وابسته به برق بوده هیچگونه قطعی آب نداشتیم.

- وزارت نیرو سال‌ها پیش طرحی را در دست اجرا داشت که بر اساس آن لوازم کاهنده مصرف به صورت اقساطی در اختیار متقاضیان قرار می گرفت؟ آیا این طرح اکنون نیز اجرا می شود؟

وسایل کاهنده مصرف در اختیار ادارات دولتی برخی از مدارس و مکان هایی که امکان توزیع وجود داشت ارائه کردیم اما با افزایش قیمت این لوازم و پایین بودن قیمت آب استقبال زیادی از سمت مردم وجود نداشت، با این حال آن میزانی که بر عهده ما بود تهیه و در اختیار ادارات دولتی، مساجد و مدارس بزرگ و برخی از مراکز بهداشتی قرار گرفت.

در حال حاضر نیز این طرح در حال اجراست و باتوجه به میزان اعتباری که در اختیار داریم این کار را پیش می‌بریم و تقریبا در ادارات تهران و مراکز بهزیستی این طرح را اجرایی کردیم. مردم نیز اگر تمایل داشته باشند می توانند این تجهیزات را به صورت قسطی دریافت کنند.

- طرح تفکیک آب شرب و بهداشتی در تهران به کجا رسید؟

اجرای این طرح در تهران نه از نظر اقتصادی و نه از نظر فنی توجیه پذیر نیست، آب خام تهران بسیار با کیفیت بوده، هزینه های تصفیه آب نسبت به اجرای شبکه دوگانه بسیار پایین‌تر است، ۹۰۰۰ کیلومتر شبکه آب در تهران وجود دارد که اگر بخواهیم جداسازی را اجرایی کنیم، باید ۷۰۰۰ کیلومتر شبکه جدید به وجود آید که به هیچ عنوان مقرون به صرفه نیست و نوع آب تهران نیز این اجازه را به ما نمی دهد چراکه آب خام تهران نیز آب بسیار باکیفتی است.

بیش از ۷۵ درصد آب شرب تهران از منابع سطحی تامین می شود که به دلیل نوع سازندی که البرز جنوبی دارد یکی از بهترین آب‌های دنیاست و به همین دلیل اجرای طرح تفکیک آب شرب از بهداشتی در استان تهران منطقی نیست و درحال حاضر در دستور کار قرار ندارد.

- یکی از راه‌های مدیریت منابع آب کاهش فشار تعریف شده، آیا کاهش فشار آب تاثیری در کاهش کیفیت آب تهران دارد؟ و به طور کلی کیفیت آب تهران در چه سطحی قرار دارد؟

کاهش فشار آب تاثیری در میزان کیفیت آب ندارد، در برخی مناطق تهران علی الخصوص منطقه یک که مصرف بالا می رود، کاهش فشار را اعمال می کنیم تا در بحث عدالت اجتماعی نیز نقش داشته باشیم البته امسال این طرح را اجرایی نکردیم.

قاطعانه اعلام می‌کنم که آب تمامی شهر تهران کاملا سالم است و در هیچ نقطه ای نیترات آب تهران به بالای ۵۰ نمی رسد و می توان گفت که این آب در سطح دنیا بی نظیر است، سالیان قبل بحث این بود که در بالاشهر تهران مردم از آب سد و در جنوب تهران از آب چاه استفاده می کنند.

 تا پنج سال آینده کیفیت آب کل تهران برابر می‌شود

طرح رینگ قمر بنی هاشم و تصفیه خانه هفتم که اجرایی شده کیفیت آب در جنوب تهران ارتقا یافته است. مدول اول و دوم تصفیه خانه هفتم به طور کامل در اختیار جنوب تهران قرار گرفت و  باعث شد که بسیاری از مناطق جنوب تهران نیز از آب سطحی بهره مند شوند، اگرچه هنوز تفاوت هایی وجود دارد اما با برنامه‌هایی که داریم و تکمیل رینگ تا ۶ سال آینده در تمام تهران یک نوع آب استفاده خواهد شد.

- استفاده از دستگاه‌های تصفیه آب در تهران توصیه می‌شود و آیا لزومی برای استفاده از این تجهیزات وجود دارد؟

دستگاه‌های تصفیه آب به لحاظ کیفیت هیچگونه اثری در آب ندارد و تبلیغاتی که در این رابطه صورت می گیرد که این دستگاه‌ها می توانند نیترات آب را کاهش دهند دروغ محض است، برخی از مواد آلی غیر مضر ممکن است در آب وجود داشته باشد که توسط این دستگاه‌ها کاهش می یابد اما اینکه تبلیغات گسترده ای صورت می گیرد و مردم را  تشویق به استفاده از دستگاه تصفیه آب می کنند باید کنترل شود.

آب تهران قابل مقایسه با آب معدنی نیست

دستگاه تصفیه آب در بهبود شیمیایی آب هیچ اثری ندارد و آب تهران علی الخصوص آبی که از سدها می آید کیفیت بسیار بالایی دارد و اصلا قابل مقایسه با هیچ آب معدنی نیست، آبی که در برخی از مناطق تهران توزیع می شود به مراتب کیفیت بسیار بالاتری از آب های معدنی دارد، به همین دلیل  است که می گویم اسراف ظلم است.

قیمت تمام شده آب در تهران نزدیک ۳۰۰۰ تومان است و به طور متوسط از مشترکان ۷۰۰ تومان در هر متر مکعب اخذ می شود، دولت و نظام برای رعایت حال مردم اجازه افزایش قیمت آب را نمی دهد، در چهار سال متوالی تنها هفت درصد قیمت آب افزایش یافته است یعنی طی چهار سال تنها ۲۸ درصد قیمت آب افزایش پیدا کرده در صورتی که افزایش قیمت در کالاهای دیگر نجومی بوده است. نظام و دولت برای رفاه حال مردم واقعا از منابع داخلی خود هزینه می کند، در این شرایط لازم است مردم رعایت کنند، در بخشی از بدنه اجتماعی جامعه گوش شنوایی وجود ندارد و این مساله خیلی بد است.

- در حال حاضر طرح فاضلاب تهران چقدر پیشرفت داشته و چه برنامه‌هایی برای تسریع این پروژه دارید؟

حدود ۸۰۰۰ کیلومتر خطوط فاضلاب در شهر تهران داریم که از این میزان ۷۰۰۰ کیلومتر شبکه فاضلاب اجرا شده، تقریبا شبکه فاضلاب تهران غیر از مناطق ۲۱ و ۲۲ که حدود ۲۰ درصد اجرا شده در مابقی مناطق بالای ۹۰ درصد پیشرفت داشته است منتها تناسب بین شبکه فاضلاب و تصفیه‌خانه‌ها وجود ندارد، علت این مساله نیز این هزینه بالای احداث تصفیه‌خانه است.

در تهران این گرانی مضاعف است چراکه زمین نیز نقش مهمی دارد، دو تصفیه‌خانه بزرگ تهران را وارد مدار کردیم که تصفیه‌خانه جنوب تهران از اعتبارات بانک جهانی و تصفیه‌خانه فیروز بهرام از اعتبارات بانک توسعه اسلامی اجرا شد. تصفیه‌خانه فیروز بهرام ۴۵۰۰ میلیارد تومان سرمایه نیاز داشت که رقم بسیار بالایی بود. کل اعتباری که دولت به ما تخصیص می دهد تقریبا صفر است و اجرای چنین پروژه‌هایی یا از منابع داخلی خودمان و یا از بانک های توسعه آسیای زیرساخت، بانک توسعه اسلامی و یا اعتبارات بانک جهانی تامین می شود.

 ۶۵ درصد فاضلاب تهران تصفیه می‌شود

نمی توان منکر شد که در اجرای طرح‌های تصفیه‌خانه عقب هستیم، طی دو سال اخیر اقداماتی صورت گرفت، تصفیه‌خانه فیروز بهرام در زمان مقرر وارد مدار شد و با وارد مدار شدن این دو تصفیه‌خانه جنوب تهران و فیروز بهرام حدود ۶۵ درصد فاضلاب تهران را تصفیه می کنیم، ۱۰ تصفیه خانه دیگر در نقاط مختلف تهران باید اجرایی شود، با شهرداری تهران وارد مذاکره شدیم، در منطقه ۲۲ قرار است یک تصفیه‌خانه احداث شود و در نقاط دیگر نیز پیگیر هستیم تا بتوانیم اجرای این پروژه‌ها را پیش ببریم.

- آیا مبالغی که در قبوض آب برای نصب انشعاب فاضلاب از مشترکان اخذ می‌شود برای تسریع اجرای پروژه‌های فاضلاب پاسخگو نیست؟

با توجه به هزینه‌های بالای این طرح‌ها باید گفت این مبالغ سهم اندکی دارد و این تنها برای نصب انشعاب اخذ می‌شود، در موضوع فاضلاب بحث احداث تصفیه‌خانه، تونل‌ها مطرح  است هزینه‌ای که از مردم اخذ می شود تنها یک پنجم هزینه تمام شده این تاسیسات می‌شود.

- همکاری شما با شهرداری برای اجرای طرح های آب و فاضلاب و اجرای رح های مدیریت مصرف چقدر است؟

طی سه سال اخیر همکاری خوبی با شهرداری تهران داشتیم و برای اولین بار وزارت نیرو و شهرداری تهران سر میز مذاکره نشستند و تفاهم نامه‌ای برای تخصیص پساب امضا شد که بر اساس آن ۱۴۵ میلیون متر مکعب پساب جایگزین آب چاه‌ها برای آبیاری فضای سبز می‌شود.

- برای تجهیز زیرساخت پردیس و پرند در حوزه آب و فاضلاب چه اقداماتی صورت گرفته است؟

در پرند علاوه بر اینکه از منابع آب زیرزمینی جنوب تهران استفاده می کنیم، امسال با وارد مدار شدن تصفیه خانه ششم بخشی از آب این شهر تامین شد، همچنین طرح الغدیر یک نیز در آبرسانی به پرند نقش دارد، خوشبختانه کار خیلی خوبی در جنوب غرب تهران انجام شد و در منطقه پرند نیز هم از آب سطحی تصفیه خانه ششم و سد ماملو استفاده می شود.

در خصوص پردیس نیز از گذشته یک خط انتقالی از پایین دست سد لتیان و چاه‌های مسیر با ظرفیت ۹۰۰ لیتر در ثانیه وجود دارد، امسال نیز یک طرح اضطراری را آغاز کردیم که ۱۵۰ تا ۱۶۰ لیتر آب را منتقل می کنیم، در درازمدت نیز پروژه لار به کلان اجرایی می‌شود آب آن وارد پردیس خواهد شد.

- در پایان به نظر شما مهم ترین راهکار نجات تهران از بحران آب چیست و چه اقداماتی باید برای برون رفت از شرایط فعلی صورت گیرد؟

در تهران باید چند کار اساسی انجام شود؛ اول اینکه پساب باید در بخش‌های کشاورزی، صنعت و آبیاری فضای سبز جایگزین آب‌های زیرزمینی شود، اگر این اقدام رخ ندهد در آینده با خالی شدن سفره‌های آب‌های زیرزمینی تهران و وقوع فرونشست روبرو خواهیم بود. نکته بعدی لزوم صرفه‌جویی مشترکان است، واقعا باید فرهنگ صرفه‌جویی در بین مردم ایجاد شود البته ۵۰ درصد در تهران رعایت می‌کنند اما این فرهنگ باید در کل تهران ایجاد شود.

به اعتقاد من بخشی از این فرهنگ‌سازی باید با افزایش قیمت آب ایجاد صورت گیرد، شهروندی که استخر خود را با آب شرب بسیار با کیفیت پر می‌کند و هزینه ناچیزی بابت آن می پردازد نمی تواند ارزش واقعی آب را درک کند، در نیا به جز انجام کارهایی برای فرهنگ‌سازی از ابزار قیمت برای کنترل میزان مصرف آب استفاده می کنند.

بیشترین قبض آب در تهران ۲۰۰ هزار تومان است

۷۰ درصد آب‌های شیرین دنیا در کانادا قرار دارد، با این حال اما قیمت هر متر مکعب آب در یکی از شهرهای کانادا ۷۰ برابر شهر تهران است، در کشوری مانند مالزی که ۱۰ برابر میزان بارندگی در آن بیشتر از ایران است، قیمت هر مترمکعب آب بیش از ۱۰ برابر ماست، دنیا این موضوع را با اقتصاد حل کرده است، البته شرایط اقتصادی فعلی کشور اجازه افزایش قیمت آب را نمی دهد اما در یک شرایط مطلوب باید تعرفه آب افزایش یابد، بخشی از جامعه هیچ گوش شنوایی برای مدیریت مصرف ندارد و تنها راهکار آن ابزار قیمتی است.

بالاترین قبض آب در تهران که برای یک واحد در تهران صادر می‌شود به بالای ۲۰۰ هزار تومان نمی رسد، اگر همین عدد پنج میلیون شود، قطعا مردم رعایت خواهند کرد، در بسیاری از نقاط جهان این مساله با اقتصاد حل شده و ما نیز باید به این سمت حرکت کنیم، هیچ منطقی وجود ندارد که یک عده منابع طبیعی کشور را هدر دهند.

منبع: ایسنا