اما و اگر اتصال شبکه برق ایران و روسیه/ کریدور زنگزور بزرگترین چالش پروژه‌های برقی
نبض نفت- هاشم اورعی در ارزیابی سنکرون شبکه برق ایران و روسیه اظهار داشت: در کل هر چه یک شبکه برق به لحاظ جغرافیایی گستره‌تر شود پایداری را بالاتر می‌برد. خوشبختانه کل ایران در یک شبکه وجود دارد و این یک مزیت است، بعبارت دیگر گستردگی شبکه اتصال به کشورهای همجوار مثبت است اما اینکه بخواهیم تاثیر قابل توجهی در اتصال به شبکه روسیه داشته باشیم نیاز به افزایش ظرفیت دارد، موضوع دیگر اینکه ما به لحاظ جغرافیایی با روسیه همسایه و متصل نیستیم و از مسیر آذربایجان به دلایل سیاسی و ژئوپلیتیک منتفی است، تنها مسیر واقعی ارمنستان است اما این کشور هم مسئله خاصی دارد و آن اینکه آذربایجان و ترکیه سخت بدنبال این هستند که جنوب این کشور و منطقه زنگزور را تصرف کنند و ترکیه را به آذربایجان متصل کنند، این همان پروژه پان‌ترکیسم است. بنابراین بیش از موضوع تبادل برق مسئله ژئوپلیتیک مطرح است.
وی افزود: هر چند ایران سخت مخالف جدایی زنگزور از ارمنستان است اما احتمالاً این اتفاق خواهد افتاد زیرا امروز زور ترکیه و آذربایجان خواهد رسید و آن کرانه مورد نظر از ارمنستان جدا و زیر نفوذ اذربایجان می‌رود. اکنون ترکیه و آذربایجان به لحاظ سیاسی و اقتصادی شرایط خوبی دارند اما ایران، ارمنستان و روسیه که به تمامیت ارضی ارمنستان معتقدند در شرایط ضعف قرار دارند. روسیه به دلیل جنگ و تحریم، ایران به خاطر تحریم و ارمنستان هم کشور کوچک و ضعیفی است. در نتیجه بزرگترین چالش پروژه جدا شدن زنگزور از ارمنستان است.
استاد دانشگاه صنعتی‌شریف تصریح کرد: به فرض اینکه بتوانیم این خطوط را احداث کنیم و روسیه ظرفیت داشته باشد اما به گواه تاریخ هر زمان ایران روی روسیه حساب کرده نتایج خوبی نگرفته است. بنابراین مطمئنا اگر این پروژه اجرا هم شود، روسیه زمانی که خود به برق نیاز داشته باشد، اجازه نخواهد داد برقی به ایران انتقال داده شود، بعبارت دیگر این برنامه بیش از تامین برق کشور؛ یک اقدام سیاسی است.
وی تاکید کرد: موضوع مهم‌تر اینکه ما اگر بخواهیم سرمایه‌گذاری کرده و به سمت روسیه خط انتقال احداث کنیم بهتر است روی ظرفیت‌های کشور خودمان سرمایه‌گذاری کرده و تولید را بالا ببریم و در قبال آن رشد اقتصادی را زیاد کنیم، هر چند در کل سنکرون شبکه برق با روسیه برنامه خوبی است اما در کوتاه‌مدت و میان‌مدت اجرایی نخواهد شد.
اورعی خاطرنشان کرد: از سوی دیگر نفوذ غرب روی گرجستان زیاد است و مانع‌تراشی می‌کند، وقتی کشوری قرار است ظرفیت تبادل الکتریکی ایجاد کند ابتدا باید با همسایگانی که مرز مشترک دارند این برنامه را اجرا کند، بنابراین بعید است پروژه به نتیجه برسد، ضمن اینکه باتوجه به جنگ روسیه و اوکراین و بی‌ثباتی در این کشور تبادل برق با روسیه ریسک بالایی دارد و بخش خصوصی سرمایه‌گذاری نمی‌کند، چون برخی مباحث نامشخص باعث می‌شود فشار بالا برود.
وی یادآور شد: از نظر فنی سنکرون امکان‌پذیر است اما موضوع این است که خط ما ظرفیت محدودی دارد، اینکه مستقیم شبکه برق ایران و روسیه متصل شود غیرممکن است زیرا کشورهایی دیگری در مسیر وجود دارند، مگر اینکه از مسیر گرجستان و ارمنستان تا روسیه مهیا باشد که فعلا این امکان وجود ندارد.
منبع:ایلنا
